Stanisław Zawada
Stanisław Zawada (ur. 1940, zm. 1991) – działacz założycielski NSZZ „Solidarność” w Małopolsce. Starszy operator urządzeń walcowniczych Huty im. Lenina w Krakowie. W latach 1980–1981 członek KKP. Członek Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Odbył służbę wojskową w VI Pomorskiej Dywizji Powietrznodesantowej[2].
15 września 1980 został przewodniczącym Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ w Krakowie[3]. W Gdańsku 17 września 1980 reprezentował Małopolskę na spotkaniu Międzyzakładowych Komitetów Założycielskich. Została wybrana wówczas nazwa „Solidarność”[3].
25 listopada 1980 zrezygnował z funkcji przewodniczącego w niejasnej atmosferze, jako przeciwnik działalności politycznej związku i zwolennik „dogadania” się z PZPR[2]. SB miała przeprowadzić akcję mającą na celu rozbicie środowiska[3], osłabienie jego wpływów lub wyeliminowanie go z władz związku[4] Od 17 marca 1981 członek Komisji Robotniczej Hutników NSZZ „Solidarność”[5]. Pozostał w „Solidarności”, w Walcowni Taśm wybrano go na przewodniczącego, którym pozostał do końca życia[2].
W lipcu 1981 roku kandydował do Zarządu Regionu „Małopolska”, lecz zabrakło mu jednego głosu[2]. Po ogłoszeniu stanu wojennego pozostawał na terenie huty, jako kierownik wydziałowego komitetu strajkowego[6]. Po ataku ZOMO i wojska został wywieziony za bramę karetką. 20 grudnia 1981 miał kontrowersyjne wystąpienie w TVP nawołujące do zaprzestania rozlewu krwi i protestu[2]. W kolejnym dniu wywiad przedrukowała „Gazeta Krakowska – Dziennik Polski – Echo Krakowa”[7].
[...] My jesteśmy w konkretnym miejscu Europy i musimy jako naród, musimy wykazać dyscyplinę obcą nam zresztą jako Polakom, ale musimy tę dyscyplinę wykazać. Musimy się zjednoczyć niezależnie od różnic, które nas dzielą, wyrzucić z serca zapiekły żal jedni do drugich. [...]
Członek Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa[1]. Oskarżany o współpracę od lata 1981 roku z SB[2][9]. Prywatnie ojciec licznej rodziny[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Antoni Dudek, Zmierzch dyktatury, t. I, Warszawa 2013.
- ↑ a b c d e f Mirosław Lewandowski, Maciej Gawlikowski, Gaz na Ulicach, Kraków 2011.
- ↑ a b c 1980, [w:] Adam Gliksman, Kalendarium Solidarności [zarchiwizowane z adresu 2021-11-29].
- ↑ Sprawa Zawady i inne [online], Dziennik Polski, 8 grudnia 2006 [dostęp 2020-08-22].
- ↑ Zbigniew Solak, Jarosław Szarek, Stan wojenny w Małopolsce w relacjach świadków, Kraków 2001.
- ↑ Wrzesień 1980 - ludzie [online], Gazeta Wyborcza, 31 sierpnia 2005 [dostęp 2020-08-23].
- ↑ Sebastian Ligarski (red.), Środki masowego zakłamania Gadzinówki w czasie stanu wojennego, Szczecin 2016.
- ↑ „Gazeta Krakowska – Dziennik Polski – Echo Krakowa”, 21 XII 1981, s. 2.
- ↑ Wiedza magistra Ruska [online], Dziennik Polski, 1 października 2005 [dostęp 2020-08-22].
- ↑ Anna Gorazd, Sądzę, że zaważy nasza opinia…, „Głos Nowej Huty”, 37 (1237), 12 września 1980, s. 1–2 [dostęp 2022-11-19].