Wanda Stefania Fillerowa
| Data urodzenia |
ok. 1915 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
17 grudnia 1943 |
| Odznaczenia | |
   
| |
Wanda Stefania Fillerowa z domu Klimaszewska ps. „Dziunia”, „Pani Dziunia” (ur. ok. 1915, zm. 17 grudnia 1943 w Warszawie) – podporucznik, kurierka, członkini SZP-ZWZ-AK[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wanda Stefania Fillerowa od listopada 1939 do 1941 działała w konspiracji. Jeździła jako kurierka (przewoziła pocztę, pieniądze) na trasie południowej na Węgry oraz zastępczyni Emilii Malessy „Marcysi”, która była kierowniczką komórki łączności z zagranicą „Zagroda” Oddziału Łączności Konspiracyjnej KG SZP-ZWZ-AK[1]. Następnie była na trasie Warszawa – Wilno emisariuszką do specjalnych poruczeń komendanta głównego ZWZ-AK w komórce „Dworzec Wschodni”. Podczas przejazdu posługiwała się fałszywymi dokumentami jako volksdeutschka, urzędniczka firmy budowlanej pracującej dla Wehrmachtu i Organisation Todt. Przekroczyła szczęśliwie 100 razy granicę Generalnego Gubernatorstwa, wykonując zlecone zadania[1]. We wrześniu 1943 została aresztowana w pociągu w Małkini na granicy GG z Ostlandem. Więziona na Pawiaku od 25 listopada 1943, będąc torturowana w śledztwie, nic nie ujawniła. Została wyniesiona na noszach na egzekucję i rozstrzelana w ruinach getta[1].
Wanda Stefania Fillerowa została w 1942 odznaczona Krzyżem Walecznych, pośmiertnie – rozkazem Dowódcy AK z 2 października 1944[2] – Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[1][3], a w 1978 czterokrotnie Medalem Wojska i Krzyżem Armii Krajowej[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Michalska 1988 ↓, s. 103.
- ↑ a b Słownik Biograficzny Kobiet Odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari. T. I (A–G). Toruń: Fundacja „Archiwum i Muzeum Pomorskie AK i Wojskowej Służby Polek”, 2004, s. 178. ISBN 83-88693-03-4.
- ↑ Kawalerowie Orderu Virtuti Militari. stankiewicze.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-06)]. [dostęp 8.12.2013].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Hanna Michalska: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945. Poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988, s. 103. ISBN 83-06-01195-3.
- Członkowie Służby Zwycięstwu Polski
- Członkowie Związku Walki Zbrojnej
- Kobiety – żołnierze Armii Krajowej
- Ofiary egzekucji w ruinach getta warszawskiego 1943–1944
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej
- Odznaczeni Medalem Wojska (czterokrotnie)
- Więźniowie Pawiaka (okupacja niemiecka)
- Urodzeni w 1915
- Zmarli w 1943