Witold Dederko

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Witold Dederko
Ilustracja
Witold Dederko (1948)
Data i miejsce urodzenia

26 marca 1906
Siedlce

Data i miejsce śmierci

10 września 1988
Warszawa

Zawód

fotoreporter, pedagog, aktor

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Witold Dederko herbu Dederkało (ur. 26 marca 1906[1] w Siedlcach, zm. 10 września 1988 w Warszawie) – polski fotoreporter, pedagog i aktor filmowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Dederków herbu własnego, jako syn Mariana[2], artysty fotografika, który opracował technikę fotonitu, i Janiny Rozalii z Sakowiczów, pierwszej przewodniczącej Koła Polek w Białymstoku (1918–1919)[3]. Był wnukiem Sotera Dederki (1842–1900), powstańca styczniowego i zesłańca[4]. W latach 20. XX wieku związany z Polskim Towarzystwem Miłośników Fotografii[5]. Pracował w rodzinnym studio, od 1929 na stanowisku kierownika reportażu w Polskiej Agencji Telegraficznej. Od 1931 był członkiem Fotoklubu Polskiego[6], w latach 1938–1939 członkiem Fotoklubu Warszawskiego[7]. Od 1935 był kierownikiem laboratorium i przedstawicielem firmy Kodak w Warszawie[8]. Pracował również na wydziale fotografii lotniczej w Wyższej Szkole Lotniczej. Założył Grupę Zieloni, Grupę Przedszkole i Eksperymentalny Ośrodek Szkoleniowy Fotografii Artystycznej EOS[9].

Po II wojnie światowej poświęcił się pracy artystycznej oraz dydaktycznej jako wykładowca fotografii w warszawskim Technikum Fotograficznym, Państwowej Wyższej Szkole Filmowej i Państwowej Wyższej Szkole Filmowej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Prowadził rubrykę Gawędy o kompozycji na łamach miesięcznika „Fotografia”. Autor 12 książek z dziedzin fotografii.

Od 1947 był członkiem założycielem ZPAF[8], od 1956 członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa Fotograficznego[7].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A17-7-7)[10].

Jego syn Szymon Dederko (ur. 1958) jest fotografikiem[11].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

  • Łopatą do głowy czyli Rozmowy Tadeusza Pstrykowicza z jego wujem profesorem Panchrockim – 1958.
  • Elementy kompozycji fotograficznej – 1960 (w roku 2017 uaktualniona wersja pod tytułem O kompozycji w fotografii – ISBN 978-83-924694-6-9).
  • Oświetlenie w fotografii – 1963, 1970, 1972 (uaktualniona wersja ukazała się pod tytułem Światło i cień w fotografii w latach 2006, 2008 i 2017)[12][13].
  • O fotografowaniu prawie wszystko: poradnik instruktora (wydawnictwo dwutomowe; wspólnie z Andrzejem Pytlińskim) – 1968, 1970[14].
  • Fotografowanie architektury – 1971 (uaktualniona wersja ukazała się jako część I książki pod tytułem O fotografowaniu architektury. Część II napisał Cezary Dybowski. ISBN 978-83-924694-8-3).
  • Guma warszawska: chromianowa technika fotograficzna – 1983.
  • Warsztat techniczny artysty fotografa – 1985.
  • Sztuka fotografowania – 1986, 2009.
  • Przedmiot rzeczywisty i jego obraz – 1989, 2007.

Witold Dederko jest autorem książki Jak fotografować Druhem: poradnik dla najmłodszych fotoamatorów[14], która jest instrukcją posługiwania się tym aparatem oraz podaje ogólną wiedzę fotograficzną.

W roku 2006 Polskie Wydawnictwo Fotograficzne wydało uaktualnioną wersję Oświetlenia w fotografii pod tytułem Światło i cień w fotografii. W roku 2007 to samo wydawnictwo wydało Przedmiot rzeczywisty i jego obraz, a w roku 2009 – uzupełnioną o fotografie autorstwa Witolda Dederki – Sztukę fotografowania[14]. W roku 2017 nakładem tegoż wydawnictwa ukazała się nowa wersja Elementów... pod tytułem O kompozycji w fotografii (ISBN 978-83-924694-6-9) oraz kolejna edycja książki Światło i cień w fotografii (ISBN 978-83-924694-7-6). Kolejną pozycją wydaną przez PWF jest O fotografowaniu architektury (ISBN 978-83-924694-8-3), gdzie oryginalny tekst Dederki stanowi część I, natomiast część II zawierającą dodatkowo aktualną wiedzę na ten temat napisał Cezary Dybowski.

Jako aktor niezawodowy grywał role epizodyczne i drugoplanowe[15].

Wybrana filmografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło:[15]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Na nagrobku widnieje inna data urodzin: 8 kwietnia 1906.
  2. ↑ Marian Dederko h. Dederkało [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2024-02-11].
  3. ↑ Sylwia Trzeciakowska. Koło Polek w Białymstoku. „Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska”. Nr 22, s. 153, 2009. Białystok: Ośrodek Badań Historii Wojskowej Muzeum Wojska. ISSN 1230-9338. [dostęp 2023-11-15]. 
  4. ↑ Znani siedlczanie - Dederko Witold (1906–1988) [online], Oficjalny portal miasta Siedlce, 2 maja 2019 [dostęp 2023-11-15] (pol.).
  5. ↑ Wacław Żdżarski, Historia fotografii warszawskiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe (1974), s. 137–150.
  6. ↑ Historia powstania Związku Polskich Artystów Fotografików - Związek Polskich Artystów Fotografików [online], zpaf.pl [dostęp 2019-03-04].
  7. ↑ a b Wacław Żdżarski, Historia fotografii warszawskiej, s. 160–161.
  8. ↑ a b Witold Dederko Fotografia - Zachęta Narodowa Galeria Sztuki [online], zacheta.art.pl [dostęp 2023-11-15] (pol.).
  9. ↑ Witold Dederko (1906–1988) [online], foto-info.pl, 19 czerwca 2008 [dostęp 2023-11-15] (pol.).
  10. ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  11. ↑ Gumowe i cyfrowe fotografie Szymona Dederko [online], ::4lomza.pl:: Regionalny Portal [dostęp 2023-11-15] (pol.).
  12. ↑ "Światło i cień w fotografii" Dederki [online], 18 lutego 2018 [dostęp 2018-02-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-18].
  13. ↑ Witld Dederko "Światło i Cień w fotgorafii" – będzie nowe wydanie! | Fotoblogia.pl [online], 18 lutego 2018 [dostęp 2018-02-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-18].
  14. ↑ a b c Dederko, Witold (1906–1988). [w:] Katalog Biblioteki Narodowej [on-line]. bn.org.pl. [dostęp 2014-09-06].
  15. ↑ a b Witold Dederko w bazie filmpolski.pl
  16. ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  17. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Witold_Dederko&oldid=73149752”