Wulpia mysi ogon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wulpia mysi ogon
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

wulpia / kostrzewa

Gatunek

wulpia mysi ogon

Nazwa systematyczna
Festuca myuros L.
Sp. Pl.: 74 (1753)[3]
Synonimy
  • Avena muralis Salisb.
  • Distomomischus myuros (L.) Dulac
  • Mygalurus caudatus Link
  • Vulpia murorum Gray
  • Vulpia myuros (L.) C.C.Gmel.
  • Vulpia vaginata St.-Lag[3]

Wulpia mysi ogon (Vulpia myuros (L.) C.C.Gmel. lub Festuca myuros L.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych (Poaceae), w zależności od ujęcia systematycznego zaliczany do rodzaju wulpia Vulpia lub kostrzewa Festuca (wyniki badań molekularnych wskazują na to, że gatunki z tradycyjnie wyróżnianego na podstawie paru kryteriów rodzaju Vulpia zagnieżdżone są w rodzaju Festuca[4]).

Zasięg geograficzny[edytuj | edytuj kod]

Występuje dziko na kontynentach[5]:

  • północna Afryka: Algieria, Azory, Egipt, Libia, Madera, Maroko, Tunezja, Wyspy Kanaryjskie
  • południowo-zachodnia Azja: Afganistan, Armenia, Azerbejdżan, Cypr, Gruzja, Indie, Iran, Irak, Izrael, Jordan, Kirgistan, Liban, Pakistan, Rosja (Kaukaz Północny, Dagestan), Syria, Turcja, Turkmenistan, Uzbekistan
  • południowa Europa: Albania, Anglia, Austria, Belgia, Bułgaria, Czechy, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Szwajcaria, Ukraina, Węgry, Włochy, dawna Jugosławia

Ponadto gatunek rozprzestrzenił się w południowej Afryce, w Australii, Nowej Zelandii, Stanach Zjednoczonych, Meksyku, na południu Ameryki Południowej, w Melanezji i Polinezji[5][3].

W Polsce rośnie w południowo-zachodniej części kraju[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kwiatostan
Kłoski
Łodyga
Źdźbło do 50 cm wysokości, całe ukryte w pochwach liściowych.
Kwiaty
Zebrane w kłoski rozszerzające się ku górze po przekwitnieniu, te z kolei zebrane w ścieśnioną wiechę do 20 cm długości. Plewa górna długości 5 mm. Plewa dolna 2-3 razy krótsza od górnej. Plewka dolna oścista. Ość długości 10-15 mm. W każdym kwiecie znajduje się 1 pręcik. Znamię drobne, wzniesione[7].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Roślina jednoroczna lub dwuletnia. Rośnie głównie na przydrożach. Kwitnie od maja do lipca. Gatunek charakterystyczny związku Vicio lathyroidis-Potentillion argenteae i zespołu Filagini-Vulpietum[8]. Liczba chromosomów 2n = 42[9].

Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[10] w grupie gatunków narażonych na wymarcie (kategoria zagrożenia: V). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię NT (bliski zagrożenia)[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-02] (ang.).
  3. a b c Festuca myuros L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-05-11].
  4. Pedro Torrecilla, José-Angel, López-Rodríguez and Pilar Catalán, Phylogenetic Relationships of Vulpia and Related Genera (Poeae, Poaceae) Based on Analysis of ITS and trnL-F Sequences, „Annals of the Missouri Botanical Garden”, 91 (1), 2004, s. 124-158, JSTOR3298573 [dostęp 2023-06-25].
  5. a b Vulpia myuros. [w:] Germplasm Resources Information Network - (GRIN) [on-line]. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory. Beltsville, Maryland. [dostęp 2008-03-30]. (ang.).
  6. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  7. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  8. Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  9. Vulpia myuros na Flora of China [dostęp 2014-01-02].
  10. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  11. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.