Przejdź do zawartości

Ziarnojadek czarnogrzbiety

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ziarnojadek czarnogrzbiety
Sporophila nigrorufa[1]
(d’Orbigny & Lafresnaye, 1837)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

tanagrowate

Podrodzina

ziarnojadki

Rodzaj

Sporophila

Gatunek

ziarnojadek czarnogrzbiety

Synonimy
  • Pyrrhula nigrorufa d’Orbigny & Lafresnaye, 1837[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     występuje przez cały rok

     poza sezonem lęgowym

Ziarnojadek czarnogrzbiety[4] (Sporophila nigrorufa) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae). Występuje w środkowej części Ameryki Południowej. Obecnie znany jest z dziewięciu stanowisk we wschodniej Boliwii i pięciu na przyległym obszarze w centralno-zachodniej Brazylii[5]. Narażony na wyginięcie.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Samiec i samica na rysunku z 1871 roku

Jako pierwsi gatunek ten opisali Alcide d’Orbigny i Frédéric de Lafresnaye w 1837 roku, nadając mu nazwę Pyrrhula nigrorufa. Holotyp pochodził z prowincji Chiquitos w Boliwii[2]. Obecnie ziarnojadek czarnogrzbiety jest umieszczany w rodzaju Sporophila[4][6]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała około 10 cm. Samiec ma czarny wierzch głowy, kark i płaszcz, kontrastujące z cynamonoworudym spodem ciała[5] i kuprem[7]. Jaśniejszy na policzkach. Duży czarny dziób[5]. Samice są oliwkowozielone, podobnie samice wielu innych ziarnojadków[7].

Występowanie i środowisko[edytuj | edytuj kod]

Ziarnojadek czarnogrzbiety rozmnaża się na sezonowo zalewanych łąkach z rozproszonymi krzewami i pojedynczymi drzewami w Boliwii i Brazylii[3][5].

Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN ziarnojadek czarnogrzbiety od 2000 roku klasyfikowany jest jako gatunek narażony (VU, Vulnerable); wcześniej, od 1994 roku miał status gatunku zagrożonego (EN, Endangered), a od 1988 roku uznawano go za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji szacowana jest na 600–1700 dorosłych osobników, rozmieszczony plamowo w nie więcej niż kilkunastu lokalizacjach. Szacuje się, że populacja systematycznie maleje z powodu zawężania się i zanikania jego naturalnego siedliska[3][5].

BirdLife International wymienia tylko 4 ostoje ptaków IBA, w których ten gatunek występuje, są to: w Boliwii Park Narodowy Noel Kempff Mercado, Reserva Forestal Alto Paraguá oraz obszary chronione Rios Negro e Aquidauana i Campos do Encanto w Brazylii[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Sporophila nigrorufa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Black-and-tawny Seedeater (Sporophila nigrorufa). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).
  3. a b c Sporophila nigrorufa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sporophilinae Ridgway, 1901 (1853) - ziarnojadki - Seedeaters (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-14].
  5. a b c d e Species factsheet: Black-and-tawny Seedeater Sporophila nigrorufa. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-16]. (ang.).
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-14]. (ang.).
  7. a b Black-and-tawny Seedeater. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-03-16]. (ang.).
  8. Species factsheet: Black-and-tawny Seedeater Sporophila nigrorufa, Data table and detailed info. BirdLife International. [dostęp 2021-03-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]