Zofia Topińska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zofia Topińska
Zofia Bielińska
Data i miejsce urodzenia

15 stycznia 1910
Kraków

Data i miejsce śmierci

4 grudnia 2000
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

psycholog, pedagog

Miejsce zamieszkania

Kraków, Warszawa

Narodowość

Polska

Tytuł naukowy

doktor nauk społecznych

Edukacja

studia psychologiczne

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Pracodawca

Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci

Rodzice

Józef Bielicki, Stefania domo Dunin

Małżeństwo

Jan Topiński

Dzieci

Piotr, Andrzej i Wojciech Topińscy

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Zofia Topińska domo Bielicka (ur. 15 stycznia 1910 w Krakowie, zm. 4 grudnia 2000 w Warszawie[1][2]) – polska doktor nauk społecznych, przedszkolanka i Sprawiedliwa wśród Narodów Świata.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

lata 30. XX w., ulica Tamka w Warszawie, przy której Topińska ukrywała ósemkę Żydów podczas okupacji niemieckiej

Dzieciństwo i młodość[edytuj | edytuj kod]

Urodzona w Krakowie jako córka Józefa Bielickiego i Stefanii z domu Dunin. Na przełomie lat 20. i 30. Zofia Topińska była studentką psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego działającą w Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. Tamże poznała Jana Topińskiego, z którym wzięła ślub w 1933 r[2]. W 1937 małżeństwo przeprowadziło się z Krakowa na warszawski Żoliborz. Tamże Zofia pracowała jako wychowawczyni w przedszkolu Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci[2].

Pomoc Żydom podczas II wojny światowej[edytuj | edytuj kod]

Podczas okupacji niemieckiej Topińska osobiście tworzyła fałszywe dokumenty dla Żydów[2]. Jesienią 1941 r. Topińska zaopiekowała się ośmioosobową żydowską rodziną Hasklerów ze Lwowa, umieszczając ich w willi przy ul. Święcickiego 16. Po najeździe szmalcowników Topińscy przenieśli ósemkę do wynajętego mieszkania przy ulicy Tamka 24 na Powiślu. Również podczas okupacji niemieckiej Topińska ukrywała zagrożonych prześladowaniem rodzinę Baumann. Zorganizowała dla nich mieszkanie na Grochowie przy ulicy Grochowskiej 69. Jedyną z rodziny Baumanów Jadwigę ocalałą z niemieckiej obławy, Topińscy przetransportowali do nowej kryjówki w Broniszach pod Warszawą, gdzie ocalała doczekała wyzwolenia przez Armię Czerwoną. Kolejną osobą ocaloną przez Topińską był Wiktor Jassem. Topińska przewoziła także żydowskie niemowlęta płci męskiej ze Lwowa i zaopatrywała je w sfabrykowane przez siebie dokumenty. Podczas powstania warszawskiego Zofia przebywała na Żoliborzu wspólnie z mężem i synem[2].

Losy powojenne[edytuj | edytuj kod]

Po przejściu przez obóz w Pruszkowie rodzina dotarła do Krakowa, po czym w 1946 r. wróciła do Warszawy. Wówczas Topińska wróciła do pracy w przedszkolu i zajęła się szkoleniem przedszkolanek. W latach 60. XX wieku uzyskała doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim[2]. W 1968 wspólnie z M. Kwiatowską wydała Metodykę wychowania przedszkolnego[3][4]. Była autorką wielu specjalistycznych prac z zakresu wychowania przedszkolnego. Była redaktorką miesięcznika „Wychowanie Przedszkolne”[2].

27 listopada 2007 r. Zofia Topińska została odznaczona tytułem Sprawiedliwa wśród Narodów Świata. Wspólnie z nią uhonorowano jej małżonka, Jana Topińskiego[5][6].

Miała trzech synów: Piotra (ur. luty 1943 r.), Andrzeja (ur. sierpień 1945 r.) i Wojciecha (ur. marzec 1948 r.). Zofia Topińska zmarła 4 grudnia 2000 r[2][7]. Została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (B2 tuje 14)[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2021-07-07].
  2. a b c d e f g h Historia pomocy – Rodzina Topińskich | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-07-06].
  3. Topińska, Zofia (1910-2000) [online], worldcat.org [dostęp 2021-07-06].
  4. Jolanta Karbowniczek, Małgorzata Kwaśniewska, Barbara Surma, Podstawy pedagogiki przedszkolnej z metodyką, Kraków: Wydawnictwo WAM, 2011 [dostęp 2021-07-07].
  5. The Righteous Among The Nations [online], The Righteous Among The Nations [dostęp 2021-07-07].
  6. Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2020 [online], yadvashem.org, styczeń 2020, s. 104.
  7. Historia pomocy - Rodzina Topińskich | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2022-12-20].