Łuk (powieść)
| Autor | |||
|---|---|---|---|
| Typ utworu | |||
| Data powstania |
1917-1918 | ||
| Wydanie oryginalne | |||
| Miejsce wydania | |||
| Język |
polski | ||
| Data wydania |
1919 | ||
| Wydawca |
Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie | ||
| |||
Łuk – powieść autorstwa Juliusza Kadena-Bandrowskiego wydana przez Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie w 1919[1].
Powieść powstała w czasie wolnym od obowiązków wojskowych autora, od końca 1917 do listopada 1918. Dotyczyła cywilnych aspektów tragedii wojny, która stanowiła tło dla wątków obyczajowych. Miejscem akcji jest Kraków doby I wojny światowej, a główną bohaterką kobieta, której mąż prawdopodobnie zginął na wojnie. Otoczona jest przez przedstawicieli intelektualnych elit miasta – profesorów, urzędników wyższego szczebla, czy dziennikarzy. Środowisko to ukazane zostało jako plotkarskie i małostkowe, a przy tym niezwykle koniunkturalne. Autor piętnuje galicyjski lojalizm elit, ich zachowawczość, posuwając się do niemalże karykaturalizmu. Gani dulszczyznę i brak zainteresowania podjęciem jakiegokolwiek patriotycznego ryzyka dla dobra Ojczyzny[2].
Wydanie powieści w 1919 stanowiło skandal środowiskowy, ponieważ część osób została bardzo łatwo rozpoznana[2].
Powieść jest stylistycznie jednorodna, dobrze portretuje postaci, choć nie wnosi wiele nowego do prozatorskiego kanonu autora[3]. Reprezentuje coś pośredniego pomiędzy opartą na biografii konstrukcją czasu w Niezgule a niejasną, bezkształtną konstrukcją czasu w Generale Barczu[4]. Krystyna Jakowska wskazała, że pierwszy raz w tej powieści dochodzi do głosu tak charakterystyczna dla Kadena forma nacechowania stylistycznego narracji „odautorskiej”, ale — co bardzo ważne i dotychczas nie zaobserwowane przez badaczy stylu Kadena — nacechowania bez motywacji mimetycznej. Tu upatrywalibyśmy wyjścia poza praktyki młodopolskie[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Juliusz (1885-1944) Kaden-Bandrowski, Juliusz (1885-1944) Kaden-Bandrowski, Łuk : powieść współczesna, 1919 [dostęp 2023-04-10].
- ↑ a b Marek Klecel, Służyć piórem. Juliusz Kaden-Bandrowski (1885-1944), w: Biuletyn IPN, nr 11/2020, s. 144, ISSN 1641-9561
- ↑ Zygmunt Ziątek, "Juliusz Kaden-Bandrowski. Życie i twórczość", Michał Sprusiński, Kraków 1971, Wydawnictwo Literackie, ss. 342, 2 nlb. + 9 wklejek, ilustr. (recenzja), „Pamiętnik Literacki” (64), 1973, s. 399.
- ↑ a b Krystyna Jakowska, Juliusz Kaden-Bandrowski wobec narracji młodopolskiej, „Pamiętnik Literacki”, LXIX, 1978, s. 59-60.