Błąd teksańskiego snajpera

Błąd teksańskiego snajpera – błąd informacji, polegający na ignorowaniu różnic i podkreślaniu podobieństw, co prowadzi do wyciągnięcia błędnych wniosków. Błąd ten jest filozoficzną wersją problemu porównań wielokrotnych w statystyce i apofenii w psychologii i jest związany przez tendencją ludzi do wykrywanie schematów tam, gdzie ich nie ma.

Nazwa pochodzi z dowcipu o Teksańczyku, który oddaje kilka strzałów w ścianę stodoły, potem rysuje cel w punkcie, w którym trafienia są najbliżej siebie i twierdzi, że jest snajperem.

Struktura

Zbiór 100 losowo generowanych punktów. Przyglądając się, łatwo doszukać się oczywistych prawidłowości, zwłaszcza że losowe punkty nie są rozłożone równomiernie, tylko tworzą skupiska sprawiające wrażenie "gorących punktów" utworzonych z jakiejś przyczyny.

Błąd ma miejsce, gdy ktoś dysponujący dużą ilością danych skupia się tylko na małym wycinku. Pewne czynniki mogą sprawić wrażenie, że wszystkie elementy w tym podzbiorze mają jakąś wspólną cechę (lub kilka cech wspólnych, kiedy mówimy o korelacji). Jeśli ten ktoś będzie próbował obliczyć prawdopodobieństwo znalezienia pewnego podzbioru z pewną wspólną cechą, kierując się tymi czynnikami (innymi niż prawdziwa przyczyna), wtedy ten ktoś ma duże szanse popełnić błąd teksańskiego snajpera.

Bibliografia

• Texas Sharpshooter Fallacy [online], logicallyfallacious.com [dostęp 2018-03-25] .
• Origin of the Texas sharpshooter. bayesianspectacles.org. [dostęp 2018-03-25]. (ang.).