Gaspër Çurçia
| Data i miejsce urodzenia |
13 listopada 1934 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 kwietnia 1985 |
| Instrumenty |
trąbka |
| Gatunki | |
| Zawód |
dyrygent |
| Aktywność |
od 1955 |
| Zespoły | |
| Big-Band | |
Gaspër Mark Çurçia (ur. 13 listopada 1934 w Szkodrze, zm. 9 kwietnia 1985 w Tiranie[1]) – albański muzyk (trębacz) i dyrygent.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z rodziny kupieckiej, wyznania katolickiego[2]. Uczył się gry na pianinie u szkoderskiej pianistki Idy Melgushi, ale nie ukończył żadnej szkoły muzycznej[3]. Od 1962 pracował w Albańskim Radiu i Telewizji początkowo jako trębacz, a z czasem objął kierownictwo orkiestry symfonicznej[1]. W Albanii był jednym z pionierów muzyki jazzowej[3]. Grał na trąbce, fortepianie i na fisharmonii[3]. Kierowany przez niego zespół grał w stołecznym hotelu Dajti, w sezonie letnim także w hotelach na wybrzeżu[3]. W początkach lat 70. założył orkiestrę Big-Band, złożoną głównie z muzyków grających na instrumentach dętych, która w 1972 wystąpiła na XI Festiwalu Piosenki w Tiranie[1]. Po festiwalu został oskarżony przez władze partyjne o propagowanie muzyki dekadenckiej, pozbawiony stanowiska i skierowany do pracy w Peshkopii[1], skąd wkrótce powrócił do Tirany. Znalazł pracę w Przedsiębiorstwie Hamid Shijaku, produkującym pomoce dydaktyczne dla szkół, w tym instrumenty muzyczne[3].
W 1985 uczestniczył w fałszowaniu biletów kolejowych, które sprzedawano nielegalnie w sklepie obok stacji kolejowej w Tiranie[2]. Bilety miały inny odcień niż autentyczne i zostały zakwestionowane przez konduktorów, a następnie podjęto śledztwo w tej sprawie. Çurçia został aresztowany 12 grudnia 1984[2]. W 1985 został skazany na karę śmierci za defraudację i fałszerstwo, razem z inżynierem Shkëlzenem Doçim, organizatorem przedsięwzięcia[1]. Stracony przez rozstrzelanie w kwietniu 1985 w rejonie wsi Linze k. Tirany przez oddział specjalny ministerstwa spraw wewnętrznych[4]. Ostatnie słowa, które wypowiedział Çurçia przed egzekucją brzmiały: Miejcie litość dla moich dzieci, zabijacie mnie za dwadzieścia tysięcy leków[4].
Był żonaty (żona Vasilika była nauczycielką), miał trzech synów (Mark, Edi i Fredi)[5]. W 1992 dzięki poszukiwaniom prowadzonym przez rodzinę udało się odnaleźć miejsce, gdzie został pochowany[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Kujtimet e ish-gazetarit [online], shqiptarja.com [dostęp 2024-05-14] (alb.).
- ↑ a b c “Gaspër Çurçia had made an artisan device that stamped tickets, while the PTT engineer had photocopies in the office and…”/ The complete file of the “group of forgers” of train tickets, in 1985 [online], memorie.al [dostęp 2024-05-14] (alb.).
- ↑ a b c d e Gaspër Çurçia, virtuoziteti i një trompisti xhazi [online], fjala.al [dostęp 2024-05-14] (alb.).
- ↑ a b “Before the execution, when the prosecutor informed them that the Presidium of the Assembly refused to pardon them, two of them said; Long live the Party and Comrade Enver, while Gaspër Çurçia… [online], memorie.al [dostęp 2024-05-14] (alb.).
- ↑ Gasper Çurçia, Lui Armstrongu shqiptar, që e shpërfilli komunizmin [online], shqiptarja.com [dostęp 2024-05-14] (alb.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- “Gaspër Çurçia had made an artisan device that stamped tickets, while the PTT engineer had photocopies in the office and…”/ The complete file of the “group of forgers” of train tickets, in 1985 [online], memorie.al [dostęp 2024-05-14] (alb.).