Kazimierz Meÿer
podpułkownik broni pancernych | |
Data i miejsce urodzenia |
17 lutego 1884 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
30 września 1944 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
6 Dywizjon Samochodowy, |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
Kazimierz Józef Meÿer, także jako Kazimierz Meijer (ur. 17 lutego 1884 w Stoku, zm. 30 września 1944 w Warszawie) – polski inżynier, podpułkownik broni pancernych Wojska Polskiego, założyciel Centralnych Warsztatów Samochodowych, jeden z pionierów polskiej motoryzacji, oficer Armii Krajowej, powstaniec warszawski.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 17 lutego 1884 w Stoku niedaleko Kalisza. W 1907 na Politechnice Lwowskiej uzyskał dyplom inżyniera mechanika[1]. W okresie studiów działał w polskich organizacjach niepodległościowych. Był też czynnym członkiem i prowadzącym wycieczki Akademickiego Klubu Turystycznego we Lwowie[2].
Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego[1]. Został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów zawodowych samochodowych[3][4]. W latach 20. jako oficer nadetatowy 6 dywizjonu samochodowego (garnizon Lwów) pełnił funkcję kierownika Centralnych Warsztatów Samochodowych (Warszawa-Praga)[5][6][7]. Został awansowany do stopnia podpułkownika wojsk samochodowych ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928[8]. W 1934 jako podpułkownik przeniesiony w stan spoczynku był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr I jako oficer w dyspozycji dowódcy OK I i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III[9].
Sprawował stanowisko dyrektora naczelnego Państwowych Zakładów Inżynierii do 1934 (jego następcą został inż. Adam Kręglewski)[10]. W 1937 był dyrektorem Zakładu Oczyszczania Miasta w Warszawie[11].
Po wybuchu II wojny światowej brał udział w obronie Warszawy podczas kampanii wrześniowej. Wówczas uratował obraz Bitwa pod Grunwaldem Jana Matejki. W tajemnicy został on wywieziony (zwinięty w rulon) 6 września 1939 samochodem należącym do Zakładu Oczyszczania Miasta, którego dyrektorem był Kazimierz Meÿer. Był oficerem Armii Krajowej. Brał udział w powstaniu warszawskim w szeregach Obwodu Żoliborz „Żywiciel” Okręgu Warszawa AK. Przeszedł ze Starego Miasta na Żoliborz i trafił do domu dr Julii Świtalskiej[12]. Usiłując dotrzeć do tej wilii przez ul. Mierosławskiego zginął trafiony kulą 30 września 1944 podczas ostatniego dnia tamtejszych walk[13]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A22-1-17/18)[14].
Był żonaty z Bronisławą z domu Malanowską (1886–1978). Ich syn Witold (ur. 1916) ps. „Malan” jako żołnierz Zgrupowania Żubr poległ w drugim dniu powstania warszawskiego 2 sierpnia 1944.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Niepodległości (10 grudnia 1931)[15]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1927)[16]
- Krzyż Walecznych (za obronę Warszawy 1939)
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 18 marca 1932[17], 11 listopada 1937[11])
- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1925)[18]
- Złota Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia[19]
- Krzyż Kawalerski Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Włochy, zezwolenie w 1933)[20]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
11 maja 2005 na fasadzie budynku siedziby Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania przy ulicy Obozowej 43 w Warszawie została odsłonięta tablica upamiętniająca Kazimierza Meÿera[21].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Album inżynierów i techników w Polsce. T. 1, Cz. 1, Politechnika Lwowska : rys historyczny : informacje., Lwów: Tow. Bratniej Pomocy Stud. Polit. Lwowskiej, 1932, s. 36 .
- ↑ Sprawozdanie roczne Akademickiego Klubu Turystycznego we Lwowie za rok 1910. Lwów: 1911, s. 17.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1017.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 928.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1011, 1016.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 922.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 652.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 657.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 355, 855.
- ↑ Zmiana na stanowisku szefa Broni Pancernej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 68 z 22 marca 1936.
- ↑ a b M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ Janina Dunin-Wąsowicz: Żoliborz. 6. Wspomnienie. W: Czesław Madajczyk (oprac.): Ludność cywilna w powstaniu warszawskim. Pamiętniki. Relacje. Zeznania. T. 1, cz. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974, s. 151.
- ↑ Janina Dunin-Wąsowicz: Żoliborz. 6. Wspomnienie. W: Czesław Madajczyk (oprac.): Ludność cywilna w powstaniu warszawskim. Pamiętniki. Relacje. Zeznania. T. 1, cz. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974, s. 152.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 287, poz. 381 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1927 r,. nr 258, poz. 709 „za zasługi, położone około zwiększenia gotowości bojowej armji i w dziedzinie wynalazków”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 86 „za zasługi na polu przemysłu wojennego”.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1085 „za zasługi na polu ulepszeń technicznych w armji”.
- ↑ Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 286.
- ↑ Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 292, 11 listopada 1933.
- ↑ Odsłonięcie tablicy ku czci Kazimierza Meyera. warszawa.wyborcza.pl, 2005-05-12. [dostęp 2015-09-26].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- M. Maciejowski, Kazimierz Meyer - Konstruktor Terrorysta, www.samorzad.waw.pl.
- Kazimierz Meÿer. 1944.pl. [dostęp 2015-09-26].
- Absolwenci Politechniki Lwowskiej
- Odznaczeni dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotą Odznaką Honorową Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia
- Oficerowie Armii Krajowej
- Oficerowie 6 Dywizjonu Samochodowego
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Podpułkownicy broni pancernych II Rzeczypospolitej
- Polacy odznaczeni Orderem Świętych Maurycego i Łazarza
- Polegli w powstaniu warszawskim
- Polscy inżynierowie
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1884
- Zmarli w 1944