Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Pucku
229 z 6.08.1962 | |||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||
Widok ogólny od strony prezbiterium | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Pucka | |||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu puckiego | |||||||||||
54°43′17,6″N 18°24′40,7″E/54,721556 18,411306 |
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Pucku – rzymskokatolicki kościół parafialny w Pucku, w województwie pomorskim.
Położenie i tradycja[edytuj | edytuj kod]
Kościół pełni rolę puckiej fary. Świątynia stoi nad samym brzegiem zatoki Puckiej. Jest charakterystyczną budowlą, dzięki czemu Puck jest rozpoznawany już z daleka. Podczas odpustu, 29 czerwca, odbywa się tradycyjna pielgrzymka łodziowa z portów na Mierzei Helskiej. Na wodach zatoki odbywa się nabożeństwo, będące wstępem do mszy odpustowej w kościele. Wiernym z powiatu puckiego podczas tych uroczystości często towarzyszą turyści.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Parafia w Pucku powstała prawdopodobnie w XII wieku. Wskazują na to m.in. kamienne fundamenty filarów kościoła pochodzące właśnie z XII wieku (pierwsza świątynia mogła być drewniana[1]). W wyposażeniu ciekawa jest chrzcielnica z XIII wieku. Filary są pozostałościami po dawnym kościele romańskim, do którego przed 1309 dobudowano istniejącą do dziś wieżę. Obecny kościół powstał między rokiem 1330 a 1400. W 1496 obiekt przykryto jednym dachem w miejsce odrębnych, a także dodano szczyt wschodni[1]. W latach 1556-1589 pucki kościół był w rękach luteran. Po zwróceniu świątyni społeczności katolickiej przeprowadzono gruntowny remont. W 1623 Jan Jakub Wejher[2], syn ówczesnego starosty puckiego Ernesta Wejhera i Anny Mortęskiej, ufundował ołtarz, w którym znalazły się obrazy Hermana Hana, uznawanego wówczas za najlepszego malarza na Pomorzu. Około roku 1800 w kościele pojawiły się istniejące do dziś ołtarze: główny z czterema przesuwanymi obrazami oraz dwa boczne: Matki Bożej i św. Antoniego. Wkomponowano w nie figury pochodzące z wcześniejszych ołtarzy. Niemal sto lat później przeprowadzono w świątyni prace budowlano-konserwatorskie. Wówczas m.in. powiększono otwory okienne, dzięki czemu można było zamontować witraże. Wymieniono również posadzkę. W XXI wieku (począwszy od 2000[1]) świątynia przechodzi kolejną znaczną renowację. Zmieniono dach kościoła, uzupełniono ubytki lica cegieł. W planach jest jeszcze przebudowa prezbiterium i malowanie wnętrza.
Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Do najcenniejszych elementów wyposażenia należą:
- ołtarz główny, boczne i ambona z około 1800,
- ołtarz z 1623 w kaplicy Wejherów, zamkniętej kutą kratą z XVII wieku,
- dwa obrazy kontrreformacyjne z 1663 (w prezbiterium),
- chrzcielnica z 1697 (barok),
- chrzcielnica XIII-wieczna (w kruchcie),
- żyrandole mosiężne z XVII wieku (trzy sztuki),
- dwa gotyckie dzwony z 1400, a także dzwon Piotr i Paweł z 1605[1].
Tablice[edytuj | edytuj kod]
We wnętrzu kościoła wiszą następujące tablice pamiątkowe:
- na okoliczność 50. rocznicy Zaślubin Polski z Morzem dokonanego przez generała Józefa Hallera w 1920 (z 1970),
- ku czci prof. Alfonsasa Lipniusasa, litewskiego sługi bożego, więźnia KL Stutthof (z 2005),
- ku czci księży zamordowanych przez Niemców 20 października 1939: Edmunda Fittkaua (proboszcza) i Bronisława Labudy (wikariusza),
- upamiętniająca Męczenników Ziemi Puckiej zamordowanych przez Niemców w ich obozach koncentracyjnych, a także podczas zbrodni w Piaśnicy (z 1998),
- upamiętniająca cudowne uratowanie dzieci Brzozowskich, Biskupskich i Sobańskiej 15 sierpnia 1922,
- upamiętniająca 25. rocznicę powstania NSZZ Solidarność (z 2005),
- upamiętniająca 50. rocznicę powstania Batalionów Górniczych Wojska Polskiego i męczeństwa żołnierzy-górników pracujących w kamieniołomach i kopalniach uranu w latach 1949-1959 (z 1999)[3].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Widok od frontu (2006)
-
Nawa główna (2022)
-
Organy (2010)
-
Nawa boczna (2010)
-
Ołtarz w kaplicy Wejherów (2022)
-
Sklepienie (2010)
-
Widok od wschodu (2022)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Roman Kościelniak. Parafia św. Piotra i Pawła w Pucku. „Polska Dziennik Bałtycki Echo Ziemi Puckiej”, s. 11, 2009-10-23. Polskapresse Sp.z.o.o Oddział Prasa Bałtycka. ISSN 1231-4366.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Archidiecezja Gdańska: Parafia rzymskokatolicka pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła. diecezja.gda.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-21)].