Paweł Wojas

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paweł Wojas
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 kwietnia 1905
Bogumin

Data i miejsce śmierci

6 września 1978
Warszawa

Zawód, zajęcie

polityk

Stanowisko

poseł do KRN, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I, II, III i IV kadencji (1944–1969)

Partia

KPP (1929–1938)
PPR (1942–1948)
PZPR (1948–1978)

Odznaczenia
Order Budowniczych Polski Ludowej Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy I klasy Order Krzyża Grunwaldu III klasy Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Grób Pawła Wojasa na cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Paweł Wojas, ps. „Janek”, „Roman” (ur. 19 kwietnia 1905 w Boguminie, zm. 6 września 1978 w Warszawie) – polski polityk komunistyczny, działacz partyjny. Poseł do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I, II, III i IV kadencji. Budowniczy Polski Ludowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 19 kwietnia 1905 w Boguminie na Zaolziu, w rodzinie Konstantego (hutnika) i Julii. W 1922 przeniósł się na Górny Śląsk i rozpoczął pracę jako górnik na kopalni „Janów”. W 1928 wstąpił do PPS. W latach 1929–1938 członek Komunistycznej Partii Polski. W II RP wielokrotnie aresztowany.

Uczestnik wojny obronnej w 1939. Po ucieczce z niewoli przedostał się do Lwowa, gdzie przeszedł szkolenie wojskowe. Następnie w latach 1942–1948 członek Polskiej Partii Robotniczej, a po zjednoczeniu od grudnia 1948 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Oficer Gwardii Ludowej i Armii Ludowej, którymi dowodził w Okręgu Warszawa Prawa Podmiejska. Uczestnik powstania warszawskiego, w czasie którego był kontuzjowany podczas ataku niemieckiego na siedzibę sztabu warszawskiego AL. Od grudnia 1944 był dowódcą 9 okręgu AL[1].

W marcu 1945 skierowano go na Górny Śląsk do pracy w związkach zawodowych, od tegoż roku do 1948 pełnił stanowisko sekretarza generalnego Związku Zawodowego Górników w Katowicach. W 1945 członek Komitetu Wojewódzkiego PPR w Katowicach. Od sierpnia 1948 do kwietnia 1950 był I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego kolejno PPR[2] i PZPR w Olsztynie, następnie do lutego 1952 stał na czele KW PZPR w Łodzi, od października 1953 do lutego 1955 w Lublinie, a od sierpnia 1956 do grudnia 1966 w Opolu[3].

W latach 1944–1969 zasiadał kolejno w Krajowej Radzie Narodowej, Sejmie Ustawodawczym oraz Sejmie PRL czterech kadencji[4]. W latach 1950–1953 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Centralnej Rady Związków Zawodowych. Zasiadał także w prezydium Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej[5].

Od grudnia 1948 do marca 1954 był zastępcą członka, a następnie do listopada 1968 członkiem Komitetu Centralnego PZPR. Uchwałą Rady Państwa z 25 sierpnia 1952 został powołany zastępcą Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej[6]. W 1955 został przeniesiony do pracy w KC PZPR, gdzie pełnił funkcję zastępcy kierownika Wydziału Organizacyjnego (dwukrotnie – od stycznia do lutego 1955 oraz od listopada 1955 do września 1956), a w międzyczasie (od lutego do listopada 1955) był kierownikiem Biura Sekretariatu KC. Od marca do lipca 1967 sprawował funkcję wiceprzewodniczącego Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej[3].

Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B4-Tuje-8)[7].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Praca zbiorowa 1969 ↓, s. 246.
  2. Komitet Wojewódzki PPR w Olsztynie. Encyklopedia Warmii i Mazur.
  3. a b Informacje w BIP IPN.
  4. a b Profil na stronie Biblioteki Sejmowej.
  5. Trybuna Robotnicza”, nr 294, 8 grudnia 1952, s. 2.
  6. M.P. z 1952 r. nr 72, poz. 1153.
  7. Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
  8. Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, nr 170 z 20 lipca 1964. 
  9. M.P. z 1946 r. nr 3, poz. 5 („za zasługi położone w walce z okupantem i udział w pracach konspiracyjnych w okresie okupacji”).
  10. M.P. z 1946 r. nr 2, poz. 2 („za intensywną pracę w górnictwie węglowym dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej”).
  11. M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 209 („za zasługi położone przy odbudowie mostu Poniatowskiego”).
  12. M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 233 („za ofiarną pracę w uruchomieniu przemysłu”).
  13. Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.
  14. Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 13, 15 sierpnia 1967, s. 1–2.
  15. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu, nr 5, 7 czerwca 1968, s. 3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Praca zbiorowa: Czas wielkiej próby. Wspomnienia bojowników o Ojczyznę Ludową 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969.
  • Leksykon Historii Polski, Wiedza Powszechna Warszawa 1995.
  • Włodzimierz Janowski, Aleksander Kochański: Informator o strukturze i obsadzie personalnej centralnego aparatu PZPR, 1948–1990, Instytut Studiów Politycznych PAN Warszawa 2000, s. 166, ISBN 83-88490-03-6.
  • Mariusz Patelski: Sekretarz „poczciwy” – Paweł Wojas. Oni rządzili Opolszczyzną, Indeks 2010, nr 9–10, s. 73–76.
  • Archiwum Państwowe w Opolu, Zespół KW PZPR w Opolu, sygn. 7862.