Separator (kanalizacja)

Separator substancji ropopochodnych w trakcie
montażu na budowie

Separator (osadnik) – urządzenie służące do oczyszczania ścieków przed wprowadzeniem ich do sieci kanalizacyjnej.

Rodzaje separatorów

• Ze względu na oczyszczane substancje:
  • separatory substancji ropopochodnych
  • separatory skrobi
  • separatory tłuszczów (zwane potocznie tłuszczownikami)

Postawa prawna

• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 1800) w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego.
• Polskie Normy:
  • PN-EN 858:2005
  • PN-S-02204:1997

Separatory substancji ropopochodnych

Zastosowanie

Separatory te stosuje się do oczyszczania wód deszczowych, roztopowych i poprocesowych z terenów, które zagrożone są skażeniem substancjami ropopochodnymi (np. stacje paliw, parkingi dla samochodów, myjnie).

Działanie

Ścieki przepływając przez separator zostają w sposób mechaniczny separowane (sedymentacja i flotacja). Oleje i emulsje zostają na powierzchni, a pozostałe ścieki odprowadzane są do kanalizacji. Aby przyśpieszyć zjawisko separacji stosuje się pakiety koalescencyjne (do łączenia drobnych kropel oleju w większe).

Norma PN-EN 858:2005 dzieli separatory na dwie grupy:

Klasa I – separatory koalescencyjne, dla których stężenie ropopochodnych na odpływie musi być poniżej 5 mg/l

Klasa II – separatory grawitacyjne, dla których stężenie ropopochodnych na odpływie musi kształtować się poniżej 100 mg/l

Dobór separatora

Dobór urządzenia sprowadza się do określenia jego wielkości nominalnej. Wielkość ta określa maksymalny przepływ ścieków deszczowych i/lub procesowych, dla których zostanie dotrzymana zakładana redukcja stężeń substancji ropopochodnych na odpływie z separatora.

NS = (Q_r + f_x Q_s) • f_d

gdzie:
NS – wielkość nominalna,
Q_r – nominalny przepływ ścieków deszczowych w l/s,
Q_s – maksymalny przepływ ścieków procesowych w l/s,
f_d – współczynnik gęstości,
f_x – współczynnik utrudnienia separacji.
Dokładne wyjaśnienie jak należy przyjmować poszczególne współczynniki można znaleźć we wspomnianej normie PN-EN 858:2005.

Separatory skrobi

Zastosowanie

Separatory te stosuje się w zakładach przetwórstwa ziemniaczanego a także: w restauracjach, hotelach, barach szybkiej obsługi, zakładach mięsnych i przetwórstwa warzywnego.

Działanie

Separatory skrobi są to urządzenia, w których w sposób grawitacyjny następuje oddzielenie lżejszych od wody skrobi od reszty ścieków. Urządzenia te eliminują także powszechne w przypadku ścieków z zawartością skrobi ziemniaczanej zjawisko spieniania ścieków.

Dobór

Dobór urządzeń odbywa się na podstawie przepływu nominalnego.

Separatory tłuszczu

Zastosowanie

Stosuje się je w restauracjach, barach, stołówkach, kuchniach, masarniach oraz w zakładach mięsnych i przetwórstwa spożywczego oraz wszędzie tam, gdzie występują ścieki technologiczne ze zwiększonym stężeniem tłuszczów roślinnych i zwierzęcych.

Działanie

Działanie separatora tłuszczu oparte jest na zjawisku grawitacji – różnica gęstości sprawia, że ścieki zawierające ciężkie substancje opadają na dno, natomiast lekkie substancje, tj. oleje i tłuszcze zwierzęce flotują na powierzchnię wody. Z tego względu separator składa się z dwóch części (osobnych lub zintegrowanych zbiorników): osadnika i separatora właściwego.

Dobór

Dobór wielkości urządzenia powinien bazować na jakości i ilości doprowadzanych ścieków, biorąc pod uwagę:

• maksymalny przepływ ścieków
• temperaturę ścieków
• gęstość tłuszczów i olejów podlegających separacji
• wpływ używanych środków wspomagających zmywanie

Szczegółowy opis doboru separatorów tłuszczu przedstawia norma PN-EN 1825.

Bibliografia

• materiały firm Separator Service i ACO
• Polska Norma PN-EN 858:2005