Stare Skoszewy
![Ziemia](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png)
wieś | |
![]() Dwór w Starych Skoszewach | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
287 |
Strefa numeracyjna |
42 |
Kod pocztowy |
92-701[2] |
Tablice rejestracyjne |
ELW |
SIMC |
0414256 |
Położenie na mapie gminy Nowosolna ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu łódzkiego wschodniego ![]() | |
![]() |
Stare Skoszewy – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łódzkim wschodnim, w gminie Nowosolna, na terenie Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich nad Moszczenicą[3].
Miejscowość uzyskała lokację miejską w 1426 roku, zdegradowana około 1570 roku, ponowne nadanie praw miejskich około 1650 roku, degradacja po 1702 roku[4]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w ówczesnym województwie łódzkim.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1386 roku. Skoszewy były wówczas własnością rodu Skoszewskich. W roku 1426 Władysław Jagiełło nadał wsi prawa miejskie (odebrane w 1702 roku). Parafia skoszewska pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny została erygowana w 1426 roku przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Wojciecha herbu Jastrzębiec.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Kosciol_w_Skoszewie_front.jpg/220px-Kosciol_w_Skoszewie_front.jpg)
Na terenie Starych Skoszew, na wschodnim brzegu rzeki Moszczenicy, znajdują się pozostałości słowiańskiego grodziska, zamieszkanego od VI do IX wieku. Miało ono kształt elipsy, powierzchnię ok. hektara, było otoczone wałem drewniano-ziemnym o wysokości 4, szerokości podstawy 12 i długości 105 metrów, oraz fosą. U wierzchołka wału znajdowały się drewniane flanki i obronne płoty. Gród zniszczył pożar. Osada zamieszkana przez Wiślan, później przez Polan, była prawdopodobnie jednym z większych ośrodków administracji plemiennej. W latach 70. XX wieku zostały tam przeprowadzone badania archeologiczne. Obecnie grodzisko znajduje się na terenie prywatnym.
W wybudowanym w latach 1934–1936, na miejscu spalonego w 1934 roku, neobarokowym kościele (od 2002 r. sanktuarium) pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP (wezwanie historyczne, przywrócone w 1998 roku) i św. Barbary znajduje się łaskami słynący obraz Matki Boskiej Skoszewskiej. Jest to kopia cudownego obrazu, który spłonął wraz z kościołem 3 czerwca 1934 r.
Pierwszy obraz MB Skoszewskiej przywędrował do Skoszew z Konstantynopola w drugiej poł. XIV wieku, a w 1390 r. już zasłynął łaskami. Skoszewy w okresie swojej największej świetności dorównywały Jasnej Górze i Krzeszowowi na Śląsku. Do tego obrazu pielgrzymowali m.in.: król Władysław Jagiełło, arcybiskupi gnieźnieńscy Wacław Leszczyński i Stanisław Szembek oraz Achille Ratti, późniejszy papież Pius XI, który 8 października 1934 r. poświęcił w pałacu watykańskim obecną kopię, którą po konsekracji kościoła 20 czerwca 1936 r. uroczyście wprowadzono do odbudowanej świątyni.
Pod koniec XIX wieku na wschodnim brzegu Moszczenicy powstał niewielki folwark, z modrzewiowym dworem będący własnością rodziny Ździtowieckich. Dwór spłonął prawdopodobnie w czasie wojny w 1914 roku. Na wschód od spalonego w latach 20. XX wieku wybudowano nowy, zachowany do dzisiaj.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Przez miejscowość przebiegają następujące szlaki turystyczne[3]:
Szlak po Parku Krajobrazowym Wzniesień Łódzkich – szlak pieszy
Szlak po Parku Krajobrazowym Wzniesień Łódzkich (łącznik Stare Skoszewy – Moskwa) – szlak pieszy
Szlak Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich – szlak rowerowy
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Przez wieś przebiega droga powiatowa nr 24141[5].
Miejscowość włączona jest do sieci komunikacji autobusowej MPK Łódź: linie 88B, 88C oraz 91C[6]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 129354
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1213 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b Okolice Łodzi: mapa turystyczna. Wyd. I. Warszawa: PPWK, 2005. ISBN 83-7329-640-9.
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 70-71.
- ↑ Jerzy Redzyński: Drogi w gminie Nowosolna. Na Wzniesieniach: gazeta mieszkańców gminy Nowosolna Nr. 18, 06-2003. [dostęp 2012-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-07)]. (pol.).
- ↑ MPK Łódź - rozkłady jazdy. [dostęp 2012-05-24].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Skoszewy (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 708 .