Traktat o malarstwie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strona tytułowa Traktatu o malarstwie, 1792

Traktat o malarstwie (również Rozprawa o malarstwie[1], wł. Trattato della pittura) – zbiór notatek Leonarda da Vinci, stanowiący zbiór teoretycznych i praktycznych rad dla malarzy[2][3].

Jeden z rozdziałów Traktatu jest poświęcony sposobom przedstawiania bitwy. Według Leonarda sceny batalistyczne powinny być ukazane wśród tumanów kurzu i w świetle odległego blasku. Obraz powinien ukazywać uciekających ludzi i oszalałe konie. Każde miejsce powinno być zdeptane i przesiąknięte krwią[4]. W innym rozdziale Leonardo zalecał malarzom, by nie malowali portretów w pełnym świetle (sam Leonardo stosował się do tej zasady podczas malowania Mona Lisy)[5]. Malarzom nie znającym się na naukach przyrodniczych radził, starali się jak najwierniej narysowali sceny z naturą[6].

Leonardo rozpoczął pracę nad Traktatem po ukończeniu Ostatniej Wieczerzy w 1498 roku[7][8]. Traktat powstawał jako reakcja na traktowanie sztuki jako pracy rzemieślniczej[7]. Adresatami Traktatu mieli być uczniowie Leonarda oraz przyszłe pokolenia malarzy[9]. Traktat powstawał przez kilkanaście lat. Leonardo nanosił poprawki i uzupełnienia do Traktatu podczas pobytu w Rzymie w latach 1513–1516[10]. Uzupełnienia z tego okresu Leonardo oznaczał słowem „Pichera” (Pittura – malarstwo)[11]. Zdaniem Antoniny Vallentin Leonardo mógł myśleć nad wydaniem pracy drukiem[12].

Najpierw niekompletny wolumin przygotował ok. 1530 r. Francesco Melzi pod tytułem Codex Urbinus Latinus (też Codex Urbinas)[13][3]. Następnie trafił do Biblioteki Watykańskiej[2]. W 1651 r. w Paryżu ukazało się drukiem pierwsze wydanie pod obecnym tytułem. Zostało jednak opublikowane w zubożałej formie[2].

W Polsce Traktat o malarstwie został wydany w 1969 roku[14].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Vallentin 1959 ↓, s. 16.
  2. a b c Nicholl 2006 ↓, s. 20.
  3. a b Zöllner 2005 ↓, s. 94.
  4. Vallentin 1959 ↓, s. 393.
  5. Vallentin 1959 ↓, s. 435.
  6. Vallentin 1959 ↓, s. 575.
  7. a b Vallentin 1959 ↓, s. 271.
  8. Vezzosi 2019 ↓, s. 249.
  9. Vallentin 1959 ↓, s. 282.
  10. Vallentin 1959 ↓, s. 539, 557, 576, 598.
  11. Vallentin 1959 ↓, s. 576.
  12. Vallentin 1959 ↓, s. 557, 575.
  13. Nicholl 2006 ↓, s. 20, 594.
  14. Zöllner 2005 ↓, s. 8.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Charles Nicholl: Leonardo Da Vinci. Lot wyobraźni. Warszawa: WAB, 2006.
  • Antonina Vallentin: Leonardo da Vinci. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1959.
  • Alessandro Vezzosi: Leonardo da Vinci. Malarstwo: nowe spojrzenie. Kielce: Jedność, 2019. ISBN 978-83-8144-143-8.
  • Frank Zöllner: Leonardo da Vinci 1452–1519. Warszawa: Taschen, Edipresse Polska S. A., 2005. ISBN 83-89571-85-4.