Zamek w Wolborzu
.jpg) Pozostałości zamku na planie Wolborza z 1824 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Modrewskiego |
| Ukończenie budowy |
XIV wiek |
| Ważniejsze przebudowy |
XV wiek |
| Zniszczono |
XIX wiek |
| Pierwszy właściciel | |
| Kolejni właściciele | |
Położenie na mapie Wolborza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu piotrkowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Wolbórz  | |
 51°30′24,8000″N 19°49′55,2241″E/51,506889 19,832007
| |
Zamek w Wolborzu – niezachowany zamek, zlokalizowany dawniej w Wolborzu (województwo łódzkie).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Słowo Castrum Wolbórz pojawia się źródłach pisanych z drugiej połowy XII wieku, jako własność biskupów włocławskich. Chodziło w tym wypadku najprawdopodobniej o gród kasztelański wraz z osadą targową[1].
Murowany obiekt na podmurówce z kamienia polnego został wybudowany w XIV wieku z inicjatywy albo biskupa Macieja z Gołańczy, albo biskupa Zbyluta z Wąsosa (jego bratanka). W połowie XV wieku z niezidentyfikowanych przyczyn uległ zniszczeniu, a odbudowano go w latach 1464-1473. Fundatorem był biskup Jan z Sienna. W kolejnych dziesięcioleciach zamek sukcesywnie rozbudowywano, m.in. z inicjatywy biskupa Hieronima Rozdrażewskiego. W okresie największego rozwoju, który osiągnął w wiekach XVI i XVII, miał formę czworoboku z wieżami narożnymi i główną wieżą o trzech kondygnacjach. Otoczony był fosą. Towarzyszył mu Zamek Dolny o charakterze gospodarczym oraz młyn zamkowy stojący po drugiej stronie ulicy Modrzewskiego (wówczas Krakowskiej), nad Moszczanką. Wzdłuż Moszczanki rozlokowane były ogrody biskupie. Miasto i zamek pozostawało własnością biskupów włocławskich do końca XVIII wieku[2]. W 1671 budowlę strawił pożar, ale szybko została odrestaurowany. W 1776 kolejny pożar spowodował, że zamek opuścił ostatecznie biskup Antoni Ostrowski (przeniósł się do wzniesionego w sąsiedztwie pałacu). Porzucony obiekt został wkrótce rozebrany na cegłę. Pozostał po nim ziemny nasyp na zachodnim skraju dawnej owalnicy miejskiej[1].
Ruiny obiektu zaznaczone zostały na planie miasta z 1824. Nie dochowały się po nim żadne elementy budowlane. 26 maja 1901 odnaleziono w miejscu zamku płytę herbową (Doliwa), która została wmurowana w budynek przy ul. Modrewskiego 2 i nosi napis: R.P. 1901 r. 26 MAJA ZNALEZIONY I ODNOWIONY[2].
Na zamku, w celu koncentracji wojsk przed wojną z Krzyżakami, przebywał król Władysław Jagiełło[2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Badania archeologiczne[edytuj | edytuj kod]
- 1994 – Aldona Chmielowska, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi,
- 2023 – Tomasz Olszacki[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Wolbórz [online], Zamki znane i nieznane [dostęp 2020-11-27] (pol.).
- ↑ a b c Zamek w Wolborzu, tablica informacyjna in situ, Stowarzyszenie Przyjaciół Wolborza, Urząd Miejski w Wolborzu
- ↑ Redakcja, Zamek nad Wolbórką w Wolborzu, archeolodzy odkryli zabudowę zamkową o powierzchni 1500 metrów kwadratowych ZDJĘCIA [online], Piotrków Trybunalski Nasze Miasto, 12 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-13] (pol.).