Łupek ogniotrwały

Łupek ogniotrwały, tonstein – skała osadowa, odmiana łupka ilastego występująca jako przerosty w pokładach węgla kamiennego, rzadziej wśród karbońskich skał płonnych.

Nieczynne piece do prażenia łupku w Nowej Rudzie

Składa się głównie z kaolinitu o specyficznym wykształceniu, ponadto ze skaleni, łyszczyków. Jest to skała bardzo drobnoziarnista, o wyraźnej kierunkowości, często laminowana lub warstwowana, zwięzła, twarda, nieplastyczna, nie rozmakająca w wodzie.

Występowanie

Łupki ogniotrwałe w Polsce występują w Sudetach Środkowych (niecka śródsudecka), w rejonie Wałbrzycha i Nowej Rudy, w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (na Górnym Śląsku i w Małopolsce - w Zagłębiu Dąbrowskim i w Krakowskim) oraz w Lubelskim Zagłębiu Węglowym.

Zastosowanie

• materiał ogniotrwały

Bibliografia

• Ryka W., Maliszewska A., Słownik Petrograficzny, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 1991 (wyd. II popr. i uzup.), ISBN 83-220-0406-0.