Adolf Atlas

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Adolf Atlas
porucznik piechoty porucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia

15 marca 1890
Rzeszów

Data i miejsce śmierci

20 września 1963
Stany Zjednoczone

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

3 Batalion Strzelców Sanockich
2 Pułk Strzelców Podhalańskich

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941)
Odznaka pamiątkowa „Orlęta”

Adolf Atlas (ur. 15 marca 1890 w Rzeszowie, zm. 20 września 1963 w Stanach Zjednoczonych) – polski Żyd, doktor praw, adwokat, porucznik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Kamienica przy ulicy Tadeusza Kościuszki 3 w Sanoku

Urodził się 15 marca[1] lub 15 sierpnia[2] 1890. Uczył się w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku. Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości jako ochotnik wstąpił 3 Batalionu Strzelców Sanockich, w szeregach którego uczestniczył w wojnie polsko-ukraińskiej. Został przyjęty do Wojska Polskiego i awansowany do stopnia porucznika rezerwy piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1919[3]. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Został ranny pod Narajówką w maju 1920, przebywał w niewoli. Odzyskał wolność wskutek dokonanej wymiany jeńców. W wyniku uszczerbku na zdrowiu był inwalidą. W 1923 był przydzielony do 2 Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku, jako oficer rezerwowy – niezdolny do służby wojskowej[4].

Ukończył studia prawnicze uzyskując tytuł naukowy doktora praw. Był adwokatem w Sanoku[5] do 1939[6]. Sprawował funkcję wiceprezesa Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski w Sanoku. Jako publicysta „Codziennej Gazety Handlowej” 24 maja 1933 otrzymał ex aequo drugą nagrodę przyznaną przez Stowarzyszenie Dziennikarzy i Publicystów Gospodarczych w konkursie zorganizowanym przez PKO na temat „Znaczenie i warunki kapitalizacji w Polsce w dobie obecnej” (drugim nagrodzonym był dr Roman Battaglia)[7][8]. W połowie 1939 został wybrany radnym Rady Miasta Sanoka w jej ostatniej w historii II Rzeczypospolitej kadencji[9][10]. Do 1939 zamieszkiwał przy w kamienicy przy ulicy Tadeusza Kościuszki 3 (do początku lat 30. pod numerem 60[11]; mieścił się w niej także sklep Michała Słuszkiewicza)[12][13].

Po II wojnie światowej przebywał na emigracji w Stanach Zjednoczonych w Nowym Jorku[14]. Zmarł w tym kraju jako Adolph Atlas 20 września 1963 i został pochowany na cmentarzu Riverside w Saddle Brook w hrabstwie Bergen w stanie New Jersey[15].

W Sanoku żyli także Salomon Atlas (lekarz dentysta), Henryk Atlas (ur. 1878[16], zm. 18 października 1926 w Sanoku[17], doktor praw, adwokat działający także w kamienicy M. Słuszkiewicza, podporucznik rez. WP[16])[18][19].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Adolf Atlas. sztetl.org.pl. [dostęp 2015-10-09].
  2. Oficerowie. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. [dostęp 2016-04-22].
  3. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 498.
  4. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 380.
  5. Kalendarz sądowy na rok 1929. Warszawa: 1928, s. 219.
  6. Jerzy Kirkiczenko, Marian Kraczkiewicz: Kalendarz i informator sądowy na 1939 rok. Warszawa: 1939, s. 277.
  7. Życie gospodarcze. Wynik konkursu P.K.O. na temat kapitalizacji. „Głos Narodu”. Nr 142, s. 6, 28 maja 1933. 
  8. Przegląd gospodarczy. Rozstrzygnięcie konkursu PKO. „Nowy Dziennik”. Nr 146, s. 5, 29 maja 1933. 
  9. Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 46, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  10. List of the Jewish Members of the Town Council of Sanok Over the 70 Year Period 1868 – 1939. jewishgen.org. [dostęp 2016-11-06]. (ang.).
  11. Spis abonentów Państwowych i Koncesjonowanych Sieci Telefonicznych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) 1931/32 r.. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Poczt i Telegrafów, 1931, s. 490.
  12. Książka telefoniczna. Sanok. genealogyindexer.org. [dostęp 2015-10-09].
  13. Adolf Atlas. jewisharchive.org. [dostęp 2015-10-09].
  14. Zofia Bandurka: Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zjeździe – przygotowała mgr Zofia Bandurkówna. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 115.
  15. Adolph Atlas. findagrave.com. [dostęp 2019-09-07]. (ang.).
  16. a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 192, 551.
  17. Zmarł. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. 23, s. 425, 1 grudnia 1926.
  18. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 140.
  19. Ogłoszenia. Henryk Atlas. Salomon Atlas. „Ziemia Sanocka”. 3, s. 6, 13 marca 1919. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]