Aleksandr Kuczin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksandr Kuczin
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 września 1888
Kuszerieka

Zawód, zajęcie

polarnik, oceanograf

Narodowość

Rosjanin

Aleksandr Stiepanowicz Kuczin (ur. 16 września 1888 roku w Kuszeriece w guberni archangielskiej, zm. ?) – rosyjski oceanograf i polarnik, uczestnik ekspedycji Roalda Amundsena na biegun południowy z lat 1910–1912[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i młodość[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 16 września 1888 roku we wsi Kuszerieka na wybrzeżu Morza Białego, jako pierwszy z piątki rodzeństwa. Miał trzy siostry i jednego brata. W młodym wieku rozpoczął pracę jako asystent na należącym do jego ojca statku[1]. Podczas polowań na foki na Morzu Barentsa i Morzu Karskim odwiedził między innymi Svalbard, Nową Ziemię i północną Norwegię. W 1904 roku zamieszkał w norweskim Tromsø, gdzie zimą uczęszczał do szkoły, a latem pracował na kutrze rybackim[1]. W 1905 roku powrócił do Rosji i rozpoczął naukę w szkole nawigacji w Archangielsku. Początkowo otrzymywał od uczelni dofinansowanie z uwagi na trudną sytuację materialną rodziny i dobre wyniki w nauce. Po rewolucji 1905 roku, podczas której namawiał innych studentów do rozpoczęcia strajku, stypendium zostało cofnięte[1].

Z powodu złej sytuacji materialnej musiał porzucić szkołę i wyemigrować do Norwegii, gdzie utrzymywał się z łowiectwa. Stał się wówczas aktywnym działaczem socjalistycznym[1]. Prawdopodobnie był związany z drukowaniem marksistowskich broszur i dokumentów, które później były przemycane do Rosji. Gdy norweska policja wykryła drukarnię, Kuczinowi zagrożono deportacją. Zarzuty przeciwko niemu zostały jednak później zniesione, zaś on sam powrócił na własną rękę do Rosji[1]. Tam ponownie rozpoczął studia. Jednocześnie pracował jednak na norweskim kutrze. Udało mu się także uzyskać stypendium jako najlepszemu i najbiedniejszemu zarazem uczniowi. W 1909 roku ukończył edukację ze złotym medalem dla najlepszego studenta[1].

Podróż na biegun południowy[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu studiów po raz kolejny zamieszkał w Norwegii, gdzie odbył kurs oceanograficzny u profesora Bjørna Hellanda-Hansena. Poznał wówczas bliskiego przyjaciela Hellanda-Hansena, znanego polarnika Fridtjofa Nansena[1]. Helland-Hansen i Nansen zarekomendowali go Roaldowi Amundsenowi, gdy ten poszukiwał ochotników do uczestnictwa w podróży na biegun północny[2]. Początkowo Kuczin miał towarzyszyć ekspedycji tylko do San Francisco, lecz na krótko przed opuszczeniem przez nią Madery, we wrześniu 1910 roku, dowiedział się o zmianie celu podróży z bieguna północnego na południowy[2][a]. Zapytany o to, czy nadal chce uczestniczyć w ekspedycji, odparł twierdząco[2].

W styczniu 1911 roku dotarł wraz z pozostałymi członkami załogi statku "Fram" na Antarktydę. Po opuszczeniu pokładu przez dziewięciu polarników, których zadaniem było zdobycie bieguna południowego, wyruszył wraz z pozostałymi uczestnikami wyprawy do Buenos Aires, gdzie zostały uzupełnione zapasy[2]. Następnie uczestniczył w kilkumiesięcznym rejsie po Oceanie Południowym, podczas którego wraz z Hjalmarem Fredrikiem Gjertsenem przeprowadził serię pionierskich badań oceanograficznych[2]. W październiku 1911 roku, podczas kolejnej wizyty w Buenos Aires, opuścił pokład "Frama" jako pierwszy spośród wszystkich członków ekspedycji i skierował się do Bergen wraz z zabezpieczonymi podczas badań próbkami[1].

Dalsza działalność[edytuj | edytuj kod]

W 1912 roku powrócił do Rosji. Został wówczas zaproszony przez geologa Władimira Rusanowa do dowodzenia ekspedycją na Spitsbergen[1]. 26 czerwca 1912 roku wypłynął na statku "Gierkules" z miasta Aleksandrowsk (obecnie Polarnyj). Ekspedycja dotarła do Svalbardu i przebiegała pomyślnie. Badacze znaleźli na wyspach bogate złoża węgla, które mogły zostać wykorzystane przez rosyjski przemysł[1]. Podczas drogi powrotnej "Gierkules" jednak zaginął. 6 marca 1914 rosyjska Rada Ministrów uznała, że członkowie ekspedycji zmarli. Pierwsze przedmioty mogące należeć do uczestników ekspedycji znaleziono w 1934 roku u wybrzeży półwyspu Tajmyr[1].

Odznaczenia i upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Po powrocie z wyprawy na biegun południowy został odznaczony Złotym Medalem Bieguna Południowego (norw. nynorsk Sydpolsmedaljen), ustanowionym przez króla Haakona VII z okazji sukcesu wyprawy Amundsena[3].

Jego imieniem została nazwana znajdująca się na Antarktydzie Góra Kuczina[4], a także Wyspy Kuczina na Oceanie Arktycznym[1].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Amundsen zmienił plany podróży na kilka miesięcy przed wypłynięciem z Norwegii, lecz początkowo poinformował o tym wyłącznie swego brata, Leona, i pierwszego oficera, Thorvalda Nilsena.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m Alexander Stepanovich Kutschin (1888 -1912). The Fram Museum. [dostęp 2016-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-29)]. (ang.).
  2. a b c d e Roald Amundsen: The South Pole: An Account of the Norwegian Antarctic Expedition in the „Fram”, 1910-1912, Tom 1. C. Hurst, Limited, 1912. ISBN 978-0-903983-47-1.
  3. Sydpolsmedaljen. Store Norske Leksikon. [dostęp 2016-05-20]. (norw. nynorsk).
  4. Kutschin Peak. Mapio. [dostęp 2016-05-20]. (ang.).