Anisoplia tempestiva

	Anisoplia tempestiva
	Erichson, 1847
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Nadrodzina	żuki
Rodzina	poświętnikowate
Podrodzina	rutelowate
Plemię	Anomalini
Podplemię	Anisopliina
Rodzaj	Anisoplia
Podrodzaj	Anisoplia (Anisoplia)
Gatunek	Anisoplia (Anisoplia) tempestiva
Synonimy
	Anisoplia agricola Stephens, 1830; Anisoplia ambigua Mulsant, 1842; Anisoplia connexa Mulsant, 1842; Anisoplia deleta Mulsant, 1842; Anisoplia evanida Mulsant, 1842; Anisoplia excutellata Mulsant, 1842; Anisoplia fasciata Mulsant, 1842; Anisoplia georgi Schatzmayr, 1923; Anisoplia graminivora Sainte-Claire Deville, 1914; Anisoplia hungarica Reitter, 1903; Anisoplia immarginata Mulsant, 1842; Anisoplia interrupta Mulsant, 1842; Anisoplia maura Mulsant, 1842; Anisoplia meridiana Rey, 1890; Anisoplia quadrimaculata Mulsant, 1842; Anisoplia scutellaris Mulsant, 1842; Anisoplia sicula Reitter, 1889; Anisoplia unipunctata Mulsant, 1842;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Anisoplia tempestiva – gatunek chrząszcza z rodziny poświętnikowatych i podrodziny rutelowatych. Zamieszkuje Europę.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1830 roku przez Jamesa Francisa Stephensa pod nazwą Anisoplia agricola. Okazała się ona jednak młodszym homonimem, w związku z czym za ważną uznaje się nazwę nadaną w 1847 przez Wilhelma Ferdinanda Erichsona^[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o owalnym w zarysie ciele długości od 10,5 do 13,5 mm. Głowa i przedplecze są czarne ze słabym połyskiem metalicznym, całe stosunkowo gęsto porośnięte odstającymi włoskami przeciętnej długości. Krawędzie boczne przedplecza przed kątami tylnymi są proste do lekko wyokrąglonych. Pokrywy bywają jednolicie czerwonobrunatne, brunatne z czarnym plamkowaniem zwykle rozmieszczonym przy tarczce, na guzach barkowych i przedwierzchołkowo, albo też całkowicie czarne. Przednia ⅓ pokryw porośnięta jest owłosieniem długim i wełnistym, pozostała ich część natomiast krótkim i rzadkim. Powierzchnia pokryw jest delikatnie, poprzecznie pomarszczona, a rzędy i międzyrzędy są słabo zaznaczone. Samica ma boczne krawędzie pokryw z żeberkowatymi zgrubieniami poniżej guzów barkowych, natomiast u samca brak takich zgrubień. Całe pygidium gęsto obrastają dość długie, jasne włosy na jego wierzchołku formujące zagęszczoną kępkę. Przednie odnóża mają stopy u samca krótkie i masywne, z wcięciem u nasady ostatniego członu, u samicy zaś cieńsze i dłuższe, bez takowego wcięcia. Spodnią stronę ciała gęsto porasta jasne owłosienie^[2].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad palearktyczny, europejski, znany z Francji, Szwajcarii, Włoch, Czech, Słowacji, Węgier, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, i Grecji^[1]. W całym zasięgu rzadko i lokalnie spotykany^[2]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został jako gatunek regionalnie wymarły (RE)^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b IvanI. Löbl IvanI., AlešA. Smetana AlešA. (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume 3. Scarabaeoidea – Scirtoidea – Dascilloidea – Buprestoidea – Byrrhoidea, Stenstrup: Apollo Books, 2006, s. 251-254, ISBN 87-88757-59-5 .
↑ ^a ^b Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 28b Żukowate – Scarabaeidae grupa podrodzin: Scarabaeidae pleurosticti. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1978, s. 16-21.
↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.

[cpc-1] IvanI. Löbl IvanI., AlešA. Smetana AlešA. (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume 3. Scarabaeoidea – Scirtoidea – Dascilloidea – Buprestoidea – Byrrhoidea, Stenstrup: Apollo Books, 2006, s. 251-254, ISBN 87-88757-59-5 .

[Stebnicka-2] Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 28b Żukowate – Scarabaeidae grupa podrodzin: Scarabaeidae pleurosticti. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1978, s. 16-21.

[Farkacetal-3] Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.

[1]

[2]

[3]