Przejdź do zawartości

Antoni Jodłowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Jodłowski
Data i miejsce urodzenia

5 września 1941
Kowalowa

Data i miejsce śmierci

19 października 2021
Kraków

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: archeologia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1971

Habilitacja

1976

Profesura

30 maja 1994

Polska Akademia Nauk
Status

członek krajowy czynny

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Antoni Jodłowski (ur. 5 września 1941 w Kowalowej, zm. 19 października 2021 w Krakowie) – polski archeolog, doktor habilitowany, profesor zwyczajny, specjalista w zakresie archeologii solnictwa i wczesnego średniowiecza, muzealnik, były dyrektor Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce, wykładowca Podyplomowego Studium Muzeologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN oraz Komisji Archeologicznej oddziału PAN w Krakowie.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1964 r. ukończył studia wyższe na kierunku archeologia polski na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na tej samej uczelni uzyskał kolejne stopnie naukowe: doktora nauk humanistycznych w 1971 r. i doktora habilitowanego w 1976 r. Tytuł naukowy profesora otrzymał w 1994[1] z rąk ówczesnego prezydenta Rzeczypospolitej Polski, Lecha Wałęsy. W Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce pracował od roku 1964, gdzie przeszedł wszystkie stopnie pracy naukowej i zawodowej, tj. w latach 1964–1976 był kierownikiem działu archeologicznego, 1976–90  pełnił funkcję wicedyrektora ds. merytorycznych, natomiast od 1990 do 2015 r. pracował na stanowisku dyrektora tej instytucji.

Jako współwykonawca pełnej inwentaryzacji zabytkowych kopalń w Wieliczce i Bochni, z równoczesnym przygotowaniem założeń konserwatorskich ochrony zabytkowej kopalni soli w Wieliczce, działał przy sporządzeniu wniosku o wpisanie kopalni wielickiej na I Międzynarodową Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1978 r. Doprowadził do ukończenia odbudowy Zamku Żupnego w Wieliczce – największego architektonicznego zabytku w mieście – gdzie zlokalizowano siedzibę Muzeum Żup Krakowskich wraz z magazynami i wystawami, poszerzając znacząco istniejące ekspozycje muzealne. Uczestniczył także w działaniach związanych z wpisaniem Zamku Żupnego na Listę UNESCO w 2013 r. Jak mówił prof. Antoni Jodłowski: „Do dziś nie mogę odżałować, że Wieliczka nie ma okazałego certyfikatu jakim honorowano wszystkie obiekty i miejsca, wpisywane na listę UNESCO. Mamy tylko tę nieefektowną i skromną teczkę. To wszystko czym dysponujemy na potwierdzenie przynależności kopalni do światowego dziedzictwa kulturowego”[2].

Działał również poza sferą muzealną – od 1978 r. był wykładowcą Podyplomowego Studium Muzeologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1972 r. był członkiem Komisji Archeologicznej oddziału PAN w Krakowie, a od 1990 r. należał do Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN. Następnie w 1995 r. został powołany przez Prezydenta RP w skład Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa na okres czterech lat. Uczestniczył także w radach naukowych kilku muzeów w Polsce. W 1987 r. został członkiem Międzynarodowej Komisji Historii Solnictwa (Commision Internationale d’Histoire du Sel), w której pełnił funkcję wiceprezydenta[3].

Jego dorobek naukowy stanowią 42 przebadane stanowiska archeologiczne oraz 148 prac publikowanych w czasopismach polskich i zagranicznych, w tym ponad 106 samodzielnych publikacji (6 książek), głównie z zakresu warzelnictwa i górnictwa solnego[4].

Zmarł w dniu 19 października 2021.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Profesor został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1985 r.), odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1984 r.) oraz złotym medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2016 r.) przyznanym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ponadto w 2014 r. otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski nadany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polski z okazji Jubileuszu 50 lat pracy w Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Był również wielokrotnie nagradzany za prace naukowe przez Ministra Nauki, Techniki i Szkolnictwa Wyższego (1982 r.) i Ministra Kultury i Sztuki (1989 r.).

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Miał żonę oraz dwóch synów. Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[5]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Prof. dr hab. Antoni Jodłowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-05-27].
  2. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka [online], muzeum.wieliczka.pl [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  3. Jubileusz prof. Antoniego Jodłowskiego, dyrektora Muzeum Żup Krakowskich [online], Nauka w Polsce [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  4. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka [online], muzeum.wieliczka.pl [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  5. Zmarł profesor Antoni Jodłowski = powiatwielicki.pl/ [online] [dostęp 2022-04-06] (pol.).