Będargowo (powiat choszczeński)
53°01′14″N 15°22′08″E/53,020556 15,368889
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
104 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
383[2] |
| Strefa numeracyjna |
95 |
| Kod pocztowy |
73-261[3] |
| Tablice rejestracyjne |
ZCH |
| SIMC |
0185465 |
Położenie na mapie gminy Pełczyce  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu choszczeńskiego  | |
| 53°01′14″N 15°22′08″E/53,020556 15,368889[1]
| |
Będargowo (niem. Groß Mandelkow) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Pełczyce, ok. 5 km na południowy wschód od Pełczyc, między Pełczycami a miejscowością Jarosławsko.
W roku 2007 wieś liczyła 443 mieszkańców.
W skład sołectwa Będargowo wchodzi również osada Będargowiec. W Będargowie znajduje się szkoła podstawowa.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0185471 | Kosowo | przysiółek |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka pochodzi z 1310 r. W 1337 r. wieś liczyła 70 łanów. Wieś została zniszczona w 1444 r. podczas wojny z Krzyżakami i jako ziemia opuszczona stała się własnością rodziny von Pariss (Paries). Dopiero pod koniec XVI wieku Będargowo zostało odbudowane, wówczas także powstał nowy kościół (lub odbudowano zniszczony). W wyniku koneksji rodzinnych w 1720 r. majątek w Będargowcu przechodzi na rodzinę von Bornstedt (w jej posiadaniu do roku 1820). Folwark powstał prawdopodobnie na pocz. XIX wieku; w latach 1820 - 1840 należał do Johanna W. Möllera, a od 1856 r. do - pochodzącej z Niderlandów - rodziny v. Kuycke. Na pocz. XX wieku zbudowano dwór. W 1828 r. wieś liczyła 499 mieszkańców. Największe gospodarstwa chłopskie w Będargowie liczyły po 26-35 ha (były tylko 4 takiej wielkości). W 1933 r. ostatni właściciel folwarku (narodowości żydowskiej) sprzedał ziemię i budynki swoim pracownikom. Wiele z obiektów gospodarczych zostało już wówczas zaadaptowanych na cele mieszkalne, inne przebudowano. Po II wojnie światowej majątek zajęli osadnicy. W 1952 r. powstała tu Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna. Obecnie w zasobach Agencji Nieruchomości Rolnych - częściowo wydzierżawiono spółce z kapitałem zagranicznym[6].
W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Będargowo, po jej zniesieniu w gromadzie Pełczyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[7][8]:
- kościół pw. św. Antoniego Padewskiego z XV/XVI wieku oraz XVIII i XIX wieku, kościół parafialny, rzymskokatolicki należący do dekanatu Barlinek, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Płyta nagrobna z 1742[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 4108
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 19 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Historia. „UMiG”. Pełczyce.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. zachodniopomorskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 8. [dostęp 2013-04-25].
- ↑ „Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków”. Szczecin.
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 104, ISBN 978-83-7495-133-3.
