Barbu Lăutaru
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Instrumenty |
skrzypce, kobza, fletnia Pana |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Instrument | |
| kobza | |
| Zespoły | |
| własna kapela | |
Barbu Lăutaru, właśc. Vasile Barbu (ur. prawd. 17 grudnia 1780[1] w Jassach, zm. 18 sierpnia 1858 tamże) – rumuński wokalista, wirtuoz gry na skrzypcach, kobzie i fletni Pana (rum. nai).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Na chrzcie otrzymał imię Vasile. Wywodził się z rodziny romskiej o wielopokoleniowych tradycjach muzycznych zwanych lăutari – czyli tradycyjna nazwa zawodowych muzyków. Ojciec Stan Barbu był jego nauczycielem muzyki od najmłodszych lat. Od niego przejął wiele ballad i eposów ludu mołdawskiego[2]. Trzech synów Barbu, kontynuowało tradycje muzyczne lautari: George Scripcariul, Vasile Scripcariul i Ioan Scripcariul.
Pomimo tego że był niepiśmienny, jego kreatywność, interpretacja i wirtuozeria przyniosła mu sławę i legendę za życia. Przyczynił się do wzbogacenia i rozwoju muzyki ludowej w wersji lăutari. Łączył rumuńską muzykę ludową z elementami bizantyjskimi, orientalnymi, zachodnioeuropejskimi i romansami rosyjskimi. W 1812 został wybrany naczelnikiem cechu muzyków w rodzinnym mieście. Wybierany co roku pełnił tę funkcję przez 40 lat, otoczony powszechnym szacunkiem[2]. Odbył liczne podróże przez prowincje zamieszkałe przez lud rumuński. Koncertował z zespołem w zajazdach, ogrodach publicznych i salach balowych dworów możnowładców. W Kiszyniowie (od 1812 przyłączone do Rosji) grywał dwukrotnie (1814, 1822[3]. Podczas podróży przez kraje rumuńskie węgierskiego kompozytora Ferenca Liszta doszło do spotkania z Barbu Lăutaru, w styczniu 1847 w Jassach. Francuski tygodnik La Vie Parisienne w 1874[2] odnotował spotkanie tych dwóch geniuszy muzycznych na przyjęciu w rezydencji (obecnie filharmonia i uniwersytet) możnowładcy Alecu Balșa[4]. Liszt zachwycony wirtuozerią Barbu wykrzyknął "Bóg uczynił cię większym ode mnie!" i nasypał garść złotych monet do kubka Barbu. Inspiracją skomponowanej rapsodii Liszta była muzyka grana przez Barbu pamiętnego wieczora w 1847. Podobizna Barbu została uwieczniona w rysunku z natury przez Carola Popp de Szathmary, przechowywana jest w Bibliotece Akademii RPR (Academia Republicii Populare Române Bibliotecă).
Zmarł w Jassach 18 sierpnia 1858, został pochowany na cmentarzu parafialnym przy cerkwi św. Jana Złotoustego[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Virlan Aliona, Barbu Lăutaru (Vasile), cântăreţ, cobzar şi viorist (Barbu Leutaru, śpiewak, kobziarz i skrzypek). bibliomusic.wordpress.com. [dostęp 2016-04-18].
- ↑ a b c d Popescu Elena, Barbu Lautarul, starostele si cobzarul (Barbu Leutaru, szef cechu muzyków i kobziarz). ziare.com. [dostęp 2016-04-24].
- ↑ Virlan Aliona, Barbu Lăutaru (Vasile), cântăreţ, cobzar şi viorist (Barbu Leutaru, śpiewak, kobziarz i skrzypek). bibliomusic.wordpress.com. [dostęp 2015-10-26].
- ↑ Vişan Ion Daniel, Casa Balş – Spaţii pentru Universitatea de Arte "George Enescu" din Iaşi (Dom Balşa – Uniwersytet Sztuk Pięknych im. George Enescu w Jassach. arhitectura-1906.ro. [dostęp 2016-04-24].