Baumkuchen
| deser | |
 pojedynczy pierścień baumkuchen | |
| Rodzaj | |
|---|---|
| Kuchnia | |
| Miejsce powstania | |
| Obróbka żywności | |
| Składniki | |
Baumkuchen – pochodzący z Niemiec wyrób cukierniczy składający się z układanego warstwami ciasta piaskowego pieczonego na otwartym ogniu[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dokładny czas powstania baumkuchen nie jest znany, ale w średniowieczu istniało już pieczywo, które przygotowywało się owijając ciasto wokół szpikulca i piekąc nad ogniem (obecnie znane jako Stockbrot)[2]. Niektórzy historycy uważają, że ciasto jest pochodzenia węgierskiego, miał to być rodzaj tortu weselnego i w taki sposób pojawić się w kuchni niemieckiej[3]. Inni uważają, że podobna forma była znana już w starożytnej Grecji[4].
Pierwsze przepisy na ciasto można znaleźć we włoskiej książce kucharskiej z 1426 roku. Wczesny niemieckojęzyczny przepis znajduje się w książce Marxa Rumpolta Ein new Kochbuch z 1581 roku, gdzie ciasto jest określane jako Spießkuchen[5]. Nazwa baumkuchen (łac. placentae cylindricae) została po raz pierwszy użyta przez Johanna Sigismunda Elsholtza w książce kucharskiej Diaeteticon z 1682 roku[6].
Współczesna receptura pojawiła się dopiero w XVIII wieku. Jeden z pierwszych znanych przepisów znajduje się w siódmym wydaniu Nieder-Sächsischen Koch-Buch z 1758 roku. W tym czasie gotowe baumkuchen było posypywane tartą czekoladą lub całkowicie pokryte kuwerturą. Od około 1800 roku baumkuchen nie są pieczone w gospodarstwach domowych, a prawie wyłącznie przez cukierników. W XIX wieku baumkuchen było najbardziej rozpowszechnione w Berlinie, gdzie na rynku cukierniczym dominowali cukiernicy z francuskojęzycznej części Szwajcarii, tacy jak Josty, Spargnapani i d’Heureuse[7]. Od lat siedemdziesiątych XIX wieku ciasto rozpowszechniło się również w innych miastach: Dreźnie, Chociebużu, Szczecinie i Salzwedel[8]. Od 2010 roku Salzwedeler Baumkuchen posiada Chronione Oznaczenie Geograficzne[9].
Baumkuchen w Japonii[edytuj | edytuj kod]
Do Japonii baumkuchen został wprowadzony przez niemieckiego cukiernika Karla Josepha Wilhelma Juchheima, który dotarł jako jeniec wojenny w 1919 roku. Baumkuchen (jap. バウムクーヘン baumukūhen lub バームクーヘン bāmukūhen) jest jednym z popularnych wypieków. Ze względu na stosunkowo wysoką cenę i jakość jest często prezentem[10]. Dzień 4 marca, dla upamiętnienia pierwszego dnia sprzedaży tego ciasta, jest znany w Japonii jako Dzień Baumkuchen (jap. バウムクーヘンの日, Baumkūhen no Hi)[11].
Przepis[edytuj | edytuj kod]
Ciasto robi się z masła, jajek, cukru, wanilii, soli i mąki. Nie należy do niego dodawać proszku do pieczenia. Stosunek mąki, masła i jaj musi wynosić co najmniej 1:1:2[12]. Miód i alkohol (np. rum) mogą być dodawane do smaku, podobnie orzechy, marcepan i nugat. Ale podstawowy przepis jest zawsze taki sam.
Prawdziwe baumkuchen piecze się warstwowo na obracającym się wałku. Masę ciasta nakłada się jako około 10 do 20 pojedynczych warstw i piecze warstwowo. Dzięki temu warstwy w gotowym cieście przypominają słoje roczne drzewa.
Podobne wypieki[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Edith Auinger-Pfund, Lehrbuch der Konditorei, wyd. 5. Aufl, Linz: Trauner, 2009, s. 321, ISBN 978-3-85499-367-4, OCLC 938762615 [dostęp 2023-03-22] (niem.).
- ↑ Knüppelteig Stockbrot Rezepte | Chefkoch [online], Chefkoch.de [dostęp 2023-03-22] (niem.).
- ↑ Alan Davidson, The Oxford companion to food, wyd. 2nd ed, Oxford: Oxford University Press, 2006, s. 805, ISBN 0-19-280681-5, OCLC 70775741 [dostęp 2023-03-22] (ang.).
- ↑ Stanley P. Cauvain, Baking problems solved, Boca Raton: CRC Press, 2001, s. 261, ISBN 1-85573-618-7, OCLC 53968842 [dostęp 2023-03-22] (ang.).
- ↑ Marx Rumpolt, Ein new Kochbuch, Frankfurt nad Menem 1581 (niem.).
- ↑ Johann Sigismund Elsholtz, Diaeteticon, Cölln an der Spree 1692, s. 272.
- ↑ Uwe Spiekermann, Baumkuchen – Eine Erinnerung [online], Uwe Spiekermann, 1 grudnia 2020 [dostęp 2023-03-22] (niem.).
- ↑ Irene Krauß, Chronik bildschöner Backwerke., Stuttgart 1999, s. 184.
- ↑ Veröffentlichung eines Eintragungsantrags nach Artikel 6 Absatz 2 der Verordnung (EG) Nr. 510/2006 des Rates zum Schutz von geografischen Angaben und Ursprungsbezeichnungen für Agrarerzeugnisse und Lebensmittel [online], Komisja Europejska, 15 kwietnia 2010 (niem.).
- ↑ Thomas Hahn, Verena Mayer, Baumkuchen an Weihnachten – Herr der Ringe [online], Süddeutsche.de [dostęp 2023-03-22] (niem.).
- ↑ メイン [online], web.archive.org, 2 lutego 2023 [dostęp 2023-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2023-02-02] (jap.).
- ↑ r, Leitsätze für Feine Backwaren [online], BMEL [dostęp 2023-03-22] (niem.).