Blackburn Aircraft
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia |
1910 |
| Data likwidacji |
1963 |
.jpg)
Blackburn Aircraft Limited[a] – dawna brytyjska wytwórnia lotnicza działająca w latach 1910–1963, specjalizująca się w produkcji samolotów wojskowych, w szczególności na potrzeby lotnictwa morskiego[1].
Założycielem przedsiębiorstwa był Robert Blackburn, pionier lotnictwa, który w 1908 roku podjął prace nad skonstruowaniem własnego samolotu, a dwa lata później dokonał pierwszego udanego oblotu, choć zakończonego rozbiciem maszyny. Podczas I wojny światowej przedsiębiorstwo realizowało kontrakty rządowe na produkcję samolotów Royal Aircraft Factory B.E.2c, Sopwith Cuckoo i Sopwith Baby. Jednocześnie prowadziło prace projektowe nad własnymi konstrukcjami, które zaowocowały opracowaniem m.in. samolotów Kangaroo (1917), Swift (1920), Dart (1921), Blackburn (1921), Bluebird (1924), Velos (1925), Ripon (1925), Baffin (1932)[2]. Głównym odbiorcą było lotnictwo marynarki wojennej – Fleet Air Arm[1]. Wśród projektowanych przez Blackburn maszyn znajdowało się kilkanaście modeli łodzi latających, m.in. Iris (1925) i Perth (1932), choć żadna nie weszła do produkcji wielkoseryjnej. Zakład produkcyjny przedsiębiorstwa mieścił się pierwotnie w Leeds. W 1916 roku otwarto nowy zakład w Brough, gdzie ulokowano siedzibę spółki, a do 1932 roku przeniesiono całość prac projektowych i produkcyjnych[2].
Militaryzacja poprzedzająca wybuch II wojny światowej przyczyniła się do wznowienia produkcji samolotów w dawnym zakładzie w Leeds (1934)[1], a także otwarcia nowych fabryk w Dumbarton (1937) i Sherburn-in-Elmet (1940). W ostatnich latach przed wojną opracowane zostały samoloty: Shark (1933), Skua (1935), Roc (1936) i Botha (1936), a po jej wybuchu – Firebrand (1940). Jako podwykonawca Blackburn prowadziło także produkcję samolotów Fairey Barracuda, Short Sunderland i Fairey Swordfish[2].
Po zakończeniu wojny zakłady w Leeds i Sherburn-in-Elmet zamknięto, a fabryka w Dumbarton przestawiona została na produkcję prefabrykatów do budowy domów[2]. W zakładzie w Brough podjęto produkcję samolotów Percival Prentice. W 1949 roku Blackburn połączyło się ze spółką General Aircraft Limited, w następstwie czego rozpoczęto produkcję samolotów transportowych Beverley (1952). Ostatnim samolotem opracowanym przez Blackburn, który wszedł do produkcji seryjnej, był odrzutowy samolot szturmowy Buccaneer (1952)[2].
W 1960 roku pod naciskiem rządu brytyjskiego, zainteresowanego konsolidacją mocno rozczłonkowanego przemysłu lotniczego, Blackburn zostało przejęte przez spółkę Hawker Siddeley. Nazwa Blackburn przetrwała jako nazwa działu tego przedsiębiorstwa do 1963 roku[2].
Samoloty[edytuj | edytuj kod]
Lista samolotów Blackburn, które weszły do produkcji seryjnej. W nawiasach rok oblotu i liczba wyprodukowanych egzemplarzy[2]:
- Mercury III (1911, 6) – jednopłat
- Type I (1913, 2) – jednopłat
- T.B. (1914, 9) – myśliwski wodnosamolot pływakowy
- Kangaroo (1917, 23) – samolot rozpoznawczo-bombowy
- Swift (1920, 8) – pokładowy samolot torpedowy
- Dart (1921, 120) – pokładowy samolot torpedowy
- Blackburn (1921, 62) – pokładowy samolot rozpoznawczy
- Bluebird (1924, 79) – samolot treningowy i turystyczny
- Iris (1924, 5) – rozpoznawcza łódź latająca
- Velos (1925, 21) – torpedowy wodnosamolot pływakowy
- Ripon (1925, 97) – pokładowy samolot rozpoznawczo-torpedowy
- Lincock (1928, 7) – samolot myśliwski
- Segrave (1930, 3) – samolot turystyczny
- Baffin (1932, 29 + 64 przebudowane z samolotów Ripon) – samolot rozpoznawczo-torpedowy
- Perth (1932, 4) – rozpoznawcza łódź latająca
- B.2 (1931, 43) – samolot treningowy
- Shark (1933, 253) – pokładowy samolot rozpoznawczo-torpedowy
- Skua (1935, 192) – pokładowy nurkujący samolot bombowy
- Roc (1936, 136) – pokładowy samolot myśliwski
- Botha (1936, 580) – samolot rozpoznawczo-torpedowy
- Firebrand (1940, 223) – pokładowy samolot myśliwsko-torpedowy
- Beverley (1952, 48) – samolot transportowy
- Buccaneer (1952, 209) – pokładowy samolot szturmowy
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Na przestrzeni lat przedsiębiorstwo kilkakrotnie zmieniało nazwę:
- Blackburn Aeroplanes of Leeds (1910–1913),
- Blackburn Aeroplane Company (1913–1914),
- Blackburn Aeroplane and Motor Company (1914–1936),
- Blackburn Aircraft Limited (1936–1949, 1958–1963),
- Blackburn and General Aircraft Limited (1949–1958).