Cassida seladonia
| Cassida seladonia | |
| Gyllenhaal, 1827 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Podrodzaj |
Cassida s.str. |
| Gatunek |
Cassida (Cassida) seladonia |
Cassida seladonia – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny tarczykowatych. Zamieszkuje zachodnią Palearktykę od Skanii na północy po Afrykę Północną na południu. Żeruje na nicennicach.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1827 roku przez Leonarda Gyllenhaala[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o ciele długości od 5,5 do 7,5 mm. Ubarwienie głowy jest zawsze czarne, natomiast spodu ciała zwykle czarne, ale może być również żółte lub ciemnordzawe. Barwa tarczki u w pełni wybarwionych okazów jest krwistoczerwona. Kolor przedplecza i tła pokryw jest u żywych osobników zielony, jednak u martwych okazów zmienia się w żółtobrunatny po wyschnięciu. Na pokrywach znajduje się krwistoczerwony wzór ulokowany przy ich przednim brzegu, w pobliżu tarczki. Wzór ten zwykle rozbity jest na plamę przytarczkową i dwie krótkie smugi przykrawędziowe. Dzieje się tak wskutek obecności pary płaskich, błyszczących, prawie zawsze zachowujących jasne zabarwienie guzków w miejscach, w którym biorą początek drugie rzędy pokryw. Brzegi przedplecza i pokryw są rozpłaszczone. Na bocznych brzegach pokryw brak jest wałeczkowatych nabrzmiałości. W widoku bocznym wyraźnie widać na pokrywach krótkie, sterczące, niezbyt gęste owłosienie o białym kolorze. Odnóża przedniej i środkowej pary mają żółte biodra, a w przypadku tylnej pary biodra są czarne. Pozostałe elementy odnóży są jasno ubarwione. Stopy mają rozchylone, pozbawione ząbków przy nasadach pazurki wystające poza wieńce szczecinek na trzecich członach[2].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Zarówno osobniki dorosłe jak i larwy tego tarczyka są fitofagami żerującymi na roślinach z rodzaju nicennica. W warunkach środkowoeuropejskich ograniczają się do nicennicy polnej, natomiast na zachodzie Europy żerują także na nicennicy francuskiej (Filago gallica)[2][3].
Gatunek zachodniopalearktyczny, w Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Grecji i Rosji. Poza Europą występuje na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej[1]. Północna granica jego zasięgu biegnie przez Półwysep Jutlandzki i Skanię[2]. W Polsce tarczyk ten jest spotykany bardzo rzadko i znany jest z nielicznych stanowisk[2][3]. Podobnie ma się sytuacja na wielu innych obszarach w środkowej części Europy[2]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został jako krytycznie zagrożony wyginięciem[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Cassida (Cassida) seladonia Gyllenhal, 1827. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-01-02].
- ↑ a b c d e Andrzej Warchałowski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 94c Stonkowate — Chrysomelidae. Podrodziny: Halticinae, Hispinae i Cassidinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1978.
- ↑ a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Stonkowate – Chrysomelidae, część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (17), 1991.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.