Cerkiew Zesłania Ducha Świętego w Chłopiatynie

Cerkiew Zesłania Ducha Świętego
	A/33 z dnia 12.04.1966
	kościół filialny
	; Elewacja południowa
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejscowość	Chłopiatyn
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	Kościół łaciński
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1863
Data zakończenia budowy	1864
Aktualne przeznaczenie	kościół filialny
Poprzednie wyznanie	greckokatolickie
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • drewno sosnowe
Kopuła; • liczba kopuł	; 3
Ołtarz; • liczba ołtarzy; • wezwania ołtarzy bocznych	; 3; Chrystus Pantokrator, św. Mikołaj z Miry
	Położenie na mapie gminy Dołhobyczów Chłopiatyn, cerkiew
	Położenie na mapie Polski Chłopiatyn, cerkiew
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Chłopiatyn, cerkiew
	Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego Chłopiatyn, cerkiew
	50°26′53,2″N 23°58′22,8″E/50,448111 23,973000
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew Zesłania Ducha Świętego w Chłopiatynie – dawna cerkiew unicka, wzniesiona w latach 1863-1864 w Chłopiatynie.

Po 1947 użytkowana jako kościół filialny rzymskokatolickiej parafii w Żniatynie.

Historia obiektu[edytuj | edytuj kod]

Już w XVI wieku pojawiają się informacje o istnieniu cerkwi w Chłopiatynie. W 1762 znajdowała się tutaj parafia Św. Ducha, która wchodziła w skład dekanatu bełskiego. Obecna drewniana cerkiew została wzniesiona w latach 1863-1864 na potrzeby wiernych obrządku unickiego. W 1924 wymieniono pokrycie dachu na blachę. Po II wojnie światowej obiekt trafił do Kościoła katolickiego i został przemianowany na kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Żniatynie. W latach 2008–2009 przeprowadzono remont, między innymi przywrócono pokrycie gontowe^[2]^[3].

Cerkiew przed remontem (2009)
Elewacja północna
Konstrukcja

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Jest to cerkiew trzykopułowa, orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej, zwęgłowana na rybi ogon na dębowej podwalinie na ceglanym podmurowaniu. Bryła świątyni trójkondygnacyjna, przykryta ośmiopołaciowymi kopułami zwieńczonymi latarniami z hełmami w formie makowic zakończonymi żelaznymi krzyżami. Cerkiew orientowana, trójdzielna: do kwadratowej nawy przylegają węższe także kwadratowe prezbiterium i babiniec. Na wysokości około 1/3 świątynię obiega wokół okap wsparty na występujących belkach zrębu. Powyżej okapu ściany oszalowane, poniżej konstrukcja odkryta. Nad wejściem do babińca znajduje się balkon z ozdobnie rzeźbioną barierą. Ponad drzwiami głównymi (od zachodu) wyryto datę wzniesienia cerkwi oraz umieszczono napis fundacyjny. Kopuły i pozostałe zadaszenia oraz daszek okapowy kryte gontem^[3].

We wnętrzu zachowało się wyposażenie z okresu budowy cerkwi, o charakterze późnobarokowym: ikonostas, chorągwie procesyjne, ołtarz z przełomu XVIII i XIX stulecia i wykończone snycersko ławki. Ściany pokrywają polichromie ukazujące świętych w otoczeniu motywów geometrycznych i architektonicznych. Patronami ołtarzy bocznych w obiekcie są Chrystus Pantokrator i św. Mikołaj^[2].

Cerkiew w Chłopiatynie jest pierwszą z grupy cerkwi trójkopułowych, charakteryzujących się tendencją do zrównywania wysokości zrębów i kopuł wszystkich trzech części.