Common Anti-Air Modular Missile

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Common Anti-Air Modular Missile (CAMM)
Ilustracja
Informacje podstawowe
Rodzaj systemu

przeciwlotniczy, antybalistyczny

Zwalczane cele

samoloty, helikoptery, UAV, pociski manewrujące

Warstwa obrony

terminalna

Platforma systemu

samochodowa, okrętowa (typ 23)

Państwo

Wielka Brytania

Producent

MBDA UK (CAMM)
MBDA Italy (CAMM-ER)
PGZ (CAMM-ER + CAMM-RCI)

Wejście do służby

2018[1]

Status systemu

w służbie

Pociski
Pociski

CAMM, CAMM-ER

Naprowadzanie

samonaprowadzanie aktywne

Rodzaje głowic

CAMM: 99 kg[2]
CAMM-ER: 160 kg[3]

Zasięg

CAMM: 1–25 km[2]
CAMM-ER: 1–40 km[3]

System
Radary
Nazwa / model

Sea Giraffe 3-D (wersja lądowa)

Użytkownicy
Wielka Brytania, Chile, Nowa Zelandia, Polska
Multimedia w Wikimedia Commons

Common Anti-Air Modular Missile (CAMM) – rodzina pocisków rakietowych ziemia–powietrze zaprojektowana przez MBDA UK dla Wielkiej Brytanii[1]. System dzieli część cech i technologii pochodzących z pocisku AIM-132 ASRAAM, przy czym ma nowocześniejszą elektronikę oraz wykorzystuje radar z aktywnym samonaprowadzaniem. Od 2018 roku pod nazwą Sea Ceptor zastępuje na fregatach typu 23 należących do Royal Navy system Sea Wolf[4], a od 2021 roku pod nazwą Land Ceptor wypiera stosowany poprzednio przez British Army system Rapier.

Historia[edytuj | edytuj kod]

U genezy powstania systemu leżała zaistniała na początku XXI wieku potrzeba znalezienia nowoczesnego następcy dla brytyjskich pocisków przeciwlotniczych krótkiego zasięgu wojsk lądowych Rapier oraz morskich pocisków Sea Wolf[5]. System CAMM ma swoje korzenie w programie TDP (Technology Demonstration Programme) opracowywanym przez brytyjskie ministerstwo obrony i MBDA jako część przyszłego systemu lokalnej obrony przeciwlotniczej FLAADS[6]. Był to jeden z elementów szerszego programu „Team Complex Weapons”, rozpoczętego w 2006 roku, mającego dostarczyć Wielkiej Brytanii zestaw różnorodnych broni do utrzymania suwerenności we własnej obronie powietrznej[5][7]. FLAADS miał dostarczyć wspólną platformę rakiet przeciwlotniczych dla sił lądowych, powietrznych i morskich[8][9]. Na wczesnych etapach programu zdefiniowano wymagania dla nowych rakiet, które miały odpowiadać zarówno na obecne, jak i na przewidywane przyszłe zagrożenia, jak cele powietrzne charakteryzujące się dużą prędkością, wysoką manewrowością, niską sygnaturą oraz zaawansowanymi środkami obrony własnej[10]. Istotne było tez uzyskanie pocisku możliwie taniego i o niewielkich rozmiarach[5].

Pierwsza faza programu TDP skupiła się na technologii wyrzutni pionowego startu, niskokosztowym aktywnym radarze szukającym, dwuzakresowym dwukierunkowym łączu danych oraz na otwartej programowalnej strukturze systemu[6]. Druga faza rozpoczęła się w 2008 roku i skupiła się na wytwarzaniu zdolnych do lotu podsystemów, naprowadzaniu w środkowej fazie lotu oraz na próbach przechwyceń z wykorzystaniem eksperymentalnego samolotu Hawker Siddeley Andover[6]. System miękkiego pionowego startu po serii prób został przyjęty, zakończonych udanym wystrzeleniem pocisku z ciężarówki w maju 2011 roku[11]. W styczniu 2012 roku Ministerstwo Obrony podpisało kontrakt z MBDA na 483 miliony funtów na rozwój morskiej wersji pocisku w celu zastąpienie pocisków Sea Wolf na fregatach typu 23[7].

Kroki milowe projektu[edytuj | edytuj kod]

  • W styczniu 2012 roku Ministerstwo Obrony podpisało kontrakt z MBDA na 483 miliony funtów na rozwój morskiej wersji pocisku w celu zastąpienie pocisków Sea Wolf na fregatach typu 23[12].
  • W październiku 2013 roku marynarka Nowej Zelandii wybrała CAMM na wyposażenie swoich fregat typu Anzac HMNZS „Te Kaha” oraz HMNZS „Te Mana”[13].
  • W sierpniu 2014 roku marynarka Chile stała się pierwszym potencjalnym klientem ekspertowym dla systemu CAMM, który miałby wejść na wyposażenie ich fregat typu 23[14].
  • W listopadzie 2014 roku marynarka Brazylii wybrała rakiety CAMM na wyposażenie swoich przyszłych fregat typu Tamandaré[15].
  • W styczniu 2015 roku brytyjskie Ministerstwo Obrony ogłosiło, iż podpisało pod koniec grudnia poprzedniego roku kontrakt z MBDA na rozwój i produkcję systemu[16].
  • W maju 2016 roku hiszpańska marynarka wybrała CAMM na wyposażenie swoich przyszłych fregat typu F110. W 2018 roku dokonały one jednak zmiany systemu rakietowego na RIM-162 Evolved Sea Sparrow w wersji Block II[17].
  • We wrześniu 2017 roku pierwsza rakieta Sea Ceptor została pomyślnie wystrzelona z fregaty typu 23 – HMS „Argyll”[18].
  • W lipcu 2021 roku system Sky Sabre rozpoczął testy akceptacyjne dla królewskiej artylerii; system miał zostać wprowadzony na Falklandy późnym latem lub wczesną jesienią[19][20].
  • W marcu 2022 roku minister obrony Wielkiej Brytanii Ben Wallace oświadczył, że system Sky Sabre zostanie rozlokowany w Polsce[21].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

CAMM to rakieta przeciwlotnicza do obrony punktowej i obszarowej zaprojektowana do reagowania na zróżnicowane ataki lotnicze i rakietowe. Według producenta ma ona zdolności radzenia sobie z różnorodnymi celami porównywalne do rakiet Aster 15.

Koszt rozwoju projektu został zredukowany poprzez jego modułowość i zminimalizowaną złożoność[6]. Konfiguracja aerodynamiczna pocisku oraz część komponentów, w tym silnik rakietowy, głowica bojowa i zapalnik laserowy, wywodzi się z pocisku powietrze-powietrze AIM-132 ASRAAM[5]. Nowa jest między innymi głowica radiolokacyjna, autopilot i system przesyłu danych[5]. Ponadto oprogramowanie do dowodzenia kontroli systemu jest współdzielone z tym rozwijanym dla PAAMS w 75 procentach[9].

CAMM ma zasięg minimalny mniejszy niż jeden kilometr, a maksymalny większy niż 25 kilometrów, jakkolwiek raporty IHS Jane’s zgłaszają, iż podczas testów system był w stanie osiągnąć zasięg nawet 60 kilometrów[22]. Pocisk waży 99 kilogramów, ma długość 3,2 metra, średnicę 166 milimetrów i jest w stanie osiągnąć prędkość naddźwiękową Mach 3 (1020 metrów na sekundę).

Wersja o wydłużonym zasięgu nosi nazwę CAMM-ER i jest rozwijana przez MBDA wraz z Avio i włoskim ministerstwem obrony od 2013 roku[23]. Pocisk ten ma taką samą charakterystykę jak zwykły CAMM, przy czym korzysta z nowego silnika rakietowego wydłużającego zasięg pocisku do 45 kilometrów przy nieznacznie zmienionej strukturze rakiety. Waży on 160 kilogramów, ma 4,2 metra długości oraz 190 milimetrów średnicy[24].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Wyrzutnie Sea Ceptor na brytyjskiej fregacie typu 23 HMS „Lancaster”

MBDA ogłosiło, że dzięki temu, iż nowy system jest w stanie spełnić wymagania zarówno wojsk lądowych, jak i marynarki, może on współdzielić wiele ze swoich komponentów i czynić jego użytkowanie bardziej ekonomicznym.

Wersja morska[edytuj | edytuj kod]

Wersja morska systemu CAMM jest znana pod nazwą Sea Ceptor[25]. MBDA potwierdziło zdolności rakiet do rażenia szerokiego spektrum celów, w tym niewielkich okrętów, co daje im ograniczoną funkcjonalność jako pocisk rakietowy ziemia-ziemia. Oficer odpowiedzialny za obronę powietrzną na fregacie HMS „Westminster” po testowych strzelaniach przyznał, że nowy pocisk w przeciwieństwie do poprzednio stosowanych, jest w stanie bronić nie tylko własny okręt, ale również jednostki znajdujące się w pobliżu oraz stanowi on ważne ulepszenie fregat typu 23[23].

Wersja lądowa[edytuj | edytuj kod]

Na lądzie CAMM występuje w brytyjskiej armii pod nazwą Land Ceptor, a cały zintegrowany z nim system obrony powietrznej nosi nazwę Sky Sabre[26][27]. Ma on niemal trzykrotnie większy zasięg niż poprzedni brytyjski system przeciwlotniczy Rapier[27]. W jego skład wchodzą rakiety CAMM, radar SAAB Giraffe oraz system dowodzenia firmy Rafael – wszystkie zainstalowane na podwoziu MAN[28]. Dostawy systemu dla brytyjskiej armii rozpoczęły się w grudniu 2021 roku[29].

Wersja powietrzna[edytuj | edytuj kod]

Początkowo przewidywano także wersję powietrze-powietrze CAMM-A[5]. Mimo rozwijania systemu tak, by miał on zastosowanie również w powietrzu, zdecydowano jednak, iż bardziej efektywnym jest rozwijać go wyłącznie jako system lądowy i morski, a jako pocisk lotniczy nadal używać rakiet ASRAAM. Mimo to część elementów zaprojektowanych dla CAMM zostało wykorzystanych do ulepszeń w rakietach ASRAAM[30][31].

Użytkownicy[edytuj | edytuj kod]

Obecni[edytuj | edytuj kod]

System rakietowy obrony powietrznej Sky Sabre, należący do Królewskiej Artylerii.
 Chile
 Nowa Zelandia
 Wielka Brytania
  • Royal Navy – Sea Ceptor został oficjalnie przyjęty na uzbrojenie w maju 2018 roku na fregatach typu 23 w miejsce systemu Sea Wolf. Zostanie również wprowadzony na nowo-budowanych fregatach typu 26 oraz typu 31, a także na niszczycielach typu 45[33][34][35]
  • British Army – Sky Sabre wszedł na wyposażenie 16 pułku królewskiej artylerii zastępując system Rapier[36]

 Polska

  • Wojska Lądowe – CAMM został w listopadzie 2021 roku zarekomendowany przez Inspektorat Uzbrojenia jako efektor polskiego systemu obrony powietrznej o kryptonimie „Narew”[37][38]. W marcu 2022 roku Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak potwierdził wybór pocisków z rodziny CAMM dla programu „Narew”[39]. W kwietniu 2022 roku podpisano umowę na dostawę dwóch jednostek ogniowych, z których każda składa się z 3 wyrzutni iLauncher, które zintegrowano z polskim systemem kierowania uzbrojeniem, samochodów transportowo-załadowczych oraz radarem ZDPSR Soła. Dodatkowo zakupiono zapas pocisków CAMM i pakiet logistyczno-szkoleniowy[40][41]. 4 października 2022 roku dostarczono pierwszą jednostkę ogniową, która weszła w skład 18. Pułku Przeciwlotniczego 18 DZ. Dostawy drugiej jednostki planowane są na 2023 rok[42].

Przyszli[edytuj | edytuj kod]

 Brazylia
 Kanada
 Pakistan
 Włochy
 Polska

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b MBDA’ Sea Ceptor missile system enters service with Royal Navy. Navy Recognition, 2018-05-29. [dostęp 2021-12-04]. (ang.).
  2. ↑ a b Common Anti-Air Modular Missile. MBDA Missile Systems, 2011-02. [dostęp 2011-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-20)].
  3. ↑ a b CAMM-ER Datasheet. mbda-systems.com, 2015-04-02. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  4. ↑ Ewen MacAskill: UK’s new Sea Ceptor missile system enters into service. The Guardian, 2018-05-24. [dostęp 2020-06-26].
  5. ↑ a b c d e f Dawid Kamizela. Obrona przeciwlotnicza małych i średnich okrętów nawodnych. Część II. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 12/2016, s. 82-84, grudzień 2016. Magnum-X. ISSN 1230-1655. 
  6. ↑ a b c d Richard Scott: UK’s common anti-air missile forges ahead.... IHS Jane’s, 2009-09-11. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-15)].
  7. ↑ a b Andrew Chuter. MBDA To Develop Missile To Protect U.K. Warships. „Defense News”, 2012-01-30. 
  8. ↑ Peter Luff: Future Local Area Air Defence System. House of Commons Written Answers – UK Parliament, 2012-03-07.
  9. ↑ a b Complex Weapons Hansard, 2008-07-15.
  10. ↑ FLAADS. MBDA Systems. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-13)].
  11. ↑ Common Anti Air Modular Missile (CAMM). Think Defence. [dostęp 2021-12-12].
  12. ↑ „Sea Ceptor, MBDA’s Next Generation Air Defence System Gets Go Ahead For Royal Navy Frigates”, 31 stycznia 2012, navyrecognition.com.
  13. ↑ a b Sea Ceptor selected for ANZAC Frigate Update. MBDA Missile Systems, 2013-10-07. [dostęp 2013-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-30)].
  14. ↑ MBDA: „Chile podría adoptar el misil Sea Ceptor en la modernización de sus fragatas tipo 23". infodefensa, 2014-08-12. [dostęp 2015-01-12]. (hiszp.).
  15. ↑ a b Brazilian Navy Selects MBDA’s Sea Ceptor for Air Defense. MBDA, 2014-12-04. [dostęp 2014-12-09].
  16. ↑ Andrew Chuter: UK Signs Deal For New Air Defense Missile. DefenseNews, 2015-01-12.
  17. ↑ La idea de comunalidad de sistemas de MBDA cala en Europa – Noticias Infodefensa España. Infodefensa.com, 2015-09-21. (hiszp.).
  18. ↑ Defence Minister announces successful first firings of Sea Ceptor missiles to protect new aircraft carriers. www.gov.uk.
  19. ↑ Sky Sabre weapons system – a Freedom of Information request to Ministry of Defence. WhatDoTheyKnow, 2020-10-04.
  20. ↑ 7th Air Defence Group. www.army.mod.uk.
  21. ↑ Paweł Wroński: Wielka Brytania umieści w Polsce system obrony powietrznej Sky Sabre. wyborcza.pl, 2022-03-17. [dostęp 2022-03-17]. (pol.).
  22. ↑ UK orders next-generation air defence system from MBDA. IHS Jane’s, 2015-01-15. [dostęp 2015-01-17].
  23. ↑ a b Missile success for HMS Westminster as second ship to fire new Sea Ceptor. Royal Navy, 2017-12-20. [dostęp 2018-03-21]. (ang.).
  24. ↑ CAMM-ER – MBDA. MBDA. [dostęp 2018-03-21].
  25. ↑ Royal Navy complete first-of-class firings of Sea Ceptor air defence system. MBDA, 2017-09-04. [dostęp 2018-03-15].
  26. ↑ Tim Ripley: British Army unveils Sky Sabre air defence system. IHS Markit, 2018-02-14. [dostęp 2018-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-02)].
  27. ↑ a b Final configuration of British Army Land Ceptor unveiled. MBDA, 2017-09-12. [dostęp 2018-03-15].
  28. ↑ Rajesh Uppal: UK unveils its new Sky Sabre air defence system integated with CAMM.... International Defense Security Technology Inc, 2019-04-20. [dostęp 2021-01-02].
  29. ↑ British Army receives Sky Sabre air-defence system. Janes.com. [dostęp 2021-12-13]. (ang.).
  30. ↑ MBDA receives capability sustainment order for ASRAAM. MBDA. [dostęp 2018-03-21].
  31. ↑ MOD to upgrade air-to-air missile. www.gov.uk, 2015-09-16. [dostęp 2018-03-21].
  32. ↑ Lockheed Martin Updates Chilean Frigates. www.monch.com. [dostęp 2021-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-03)].
  33. ↑ Royal Navy Missile Contract Sustains 500 UK Jobs. GOV.UK, 2013-09-10. [dostęp 2014-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-30)].
  34. ↑ National Shipbuilding Strategy. GOV.UK, 2017-09-16. [dostęp 2018-06-26].
  35. ↑ £500m firepower upgrade for Type 45 destroyers. GOV.UK. [dostęp 2021-07-06]. (ang.).
  36. ↑ Juliusz Sabak: Sky Sabre – lądowy CAMM oficjalnie na uzbrojeniu British Army. Defence24, 2021-12-07. [dostęp 2021-12-08].
  37. ↑ UK and Poland collaborate on multi-billion pound Polish air defence systems. GOV.UK, 2021-11-18. [dostęp 2021-11-19].
  38. ↑ Maciej Szopa: Inspektorat Uzbrojenia wskazał rakietę do Narwi. Defence 24, 2021-11-18. [dostęp 2021-12-19].
  39. ↑ Błaszczak dla Defence24.pl: Musimy mieć nowy sprzęt tu i teraz. Nie możemy sobie pozwolić na komfort czekania [online], defence24.pl [dostęp 2022-04-04] (pol.).
  40. ↑ Dzisiaj umowa MON na NAREW: Cammy wchodzą do Sił Zbrojnych [online], defence24.pl [dostęp 2022-04-14] (pol.).
  41. ↑ NAREW wzmocni obronę polskiego nieba już w tym roku [online], Ministerstwo Obrony Narodowej, 14 kwietnia 2022.
  42. ↑ Pierwsze dostawy systemów przeciwlotniczych „mała Narew” [online], www.wojsko-polskie.pl [dostęp 2022-10-04].
  43. ↑ Nelson During: MBDA e AVIBRAS anunciam projeto de Defesa Antiaérea de média altura. DefesaNet, 2014-11-14. [dostęp 2016-11-11]. (port.).
  44. ↑ MBDA Confirms Sea Ceptor Order for Canadian Surface Combatant. Naval News, 2021-04-19. [dostęp 2021-04-23].
  45. ↑ Pakistan Reportedly Launch Customer of Naval CAMM-ER. Quwa, 2021-06-13. [dostęp 2021-06-16].
  46. ↑ PAKISTAN NAVY SELECTS ITALIAN CAMM-ER MISSILE FOR NEW CORVETTES. Pakistan Defence. [dostęp 2021-06-16].
  47. ↑ Uzbrojenie dla Mieczników [online], polska-zbrojna.pl [dostęp 2022-04-04].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Common_Anti-Air_Modular_Missile&oldid=72690809”