dBZ
dBZ – logarytmiczna jednostka miary współczynnika odbicia sygnału radaru od obiektu odniesiona do wielkości Z, zwanej odbiciowością. Z jest wielkością bezpośrednio mierzoną przez radar, jej wartość jest proporcjonalna do iloczynu liczby kropel w jednostce objętości i szóstej potęgi średnic kropel, przez co nadaje się jej jednostkę mm6/m³. Ponieważ odbiciowość radarowa Z zmienia się w bardzo szerokim zakresie, a przy tym błędy jej pomiaru są znaczne, stosuje się skalę logarytmiczną i wyraża w dBZ.
gdzie Z0 jest parametrem radaru i oznacza współczynnik odbicia dla kropel o średnicy 1 mm.
Odbiciowość chmur zależy od ilości, typu i wielkości hydrometeorów (tj. deszczu, śniegu itp.) znajdujących się w chmurze. Mała ilość dużych hydrometeorów i duża ilość małych dają sygnał odbiciowy o takiej samej wartości. Meteorolog może je rozróżnić na podstawie innych danych (polaryzacja, przesunięcie fazowe) i znajomości lokalnych warunków pogodowych.
Wartości dBZ mogą być przetworzone na natężenie opadów (R) zgodnie ze wzorem:
Inne postacie tego wzoru:
- – dla deszczu (zależność Marshala i Palmera z lat 40. XX wieku),
- – dla śniegu (zależność Gunna i Marshala).
Zgodnie z pierwszym wzorem natężenie opadu w zależności od dBZ przyjmuje wartości:
| dBZ | R [mm/h] | Opis |
|---|---|---|
| 5 | 0,07 | praktycznie niewyczuwalny |
| 10 | 0,15 | |
| 15 | 0,3 | słaby |
| 20 | 0,6 | |
| 25 | 1,3 | |
| 30 | 2,7 | średni |
| 35 | 5,6 | |
| 40 | 11,5 | silny |
| 45 | 23,7 | bardzo silny |
| 50 | 48,7 | intensywny |
| 55 | 100 | Ekstremalny |
| 60 | 205 | |
| 65 | 225 | Ekstremalny (grad) |