Danuta Maria Rytel
| Data i miejsce urodzenia |
5 grudnia 1917 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 kwietnia 2011 |
| Zawód, zajęcie |
farmaceutka, harcerka, działaczka konspiracyjna |
| Odznaczenia | |
  
| |
Danuta Maria Rytel ps. Mewa (ur. 5 grudnia 1917 w Sukremli, zm. 30 kwietnia 2011 w Wyszkowie) – polska farmaceutka, harcerka, działaczka konspiracyjna, uczestniczka akcji „Burza”, prezeska wyszkowskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Danuta Maria Rytel urodziła się 5 grudnia 1917 roku w Sukremli w Rosji w trakcie trwania zsyłki jej rodziców. Była córką Apolinarego Rytla i Marianny z Płońskich. Do Wyszkowa przeniosła się wraz z rodziną w 1931 roku. Zdała maturę w 1938 roku w Gimnazjum Koedukacyjnym Towarzystwa Szkoły Średniej w Wyszkowie[1] (dzisiejsze I Liceum Ogólnokształcące im. Cypriana Kamila Norwida w Wyszkowie), gdzie dyrektorem był jej ojciec[2]. Studia ukończyła na wydziale farmacji Uniwersytetu Warszawskiego[3].
Po wybuchu II wojny światowej Danuta Rytel ps. Mewa rozpoczęła pracę w podziemiu niepodległościowym. Działalność podziemną rozpoczęła 1 grudnia 1939 roku[3]. Przystąpiła do Związku Walki Zbrojnej, następnie w lutym 1942 roku do Armii Krajowej[4]. Walczyła w 13. pułku piechoty Batalionu Pułtusk[3]. Zajmowała się dystrybucją informacji z Londynu i podziemnej Warszawy na terenie działalności batalionu. Rozwoziła rozkazy z komendantury ZWZ w Warszawie. Rozpoczęcie pracy w aptece obok kawiarni należącej do jej brata Jerzego pozwalało jej na przejmowanie poczty z terenu i dostarczanie jej kurierom. W 1944 trafiła do kompanii Juliana Zubka[3]. Była sanitariuszką w bitwie pod Pecynką stoczonej podczas akcji „Burza”[1].
Po wyzwoleniu Wyszkowa wiele razy przesłuchiwano ją w pałacu Mostowskich w Warszawie[3]. W 1953 roku wyjechała do Raciborza, gdzie pracowała w aptece przy Rynku. W 2000 roku powróciła do Wyszkowa i została prezeską koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Obwodu „Rajski Ptak”[1].
Zmarła 30 kwietnia 2011 roku w wieku 94 lat. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 7 maja w kościele św. Idziego w Wyszkowie. Została pochowana na miejscowym cmentarzu parafialnym[1][4].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem AK Żołnierzy Polski Podziemnej oraz Krzyżem Partyzanckim[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Adam Michał Mickiewicz i inni red., Ziemia wyszkowska i Puszcza Biała – „kto był kim”, wyd. 1, Wyszków: Edytor s.c. Elżbieta K. Borzymek i wspólnicy : na zlecenie: Stowarzyszenia Przyjaciół Wyszkowa, Puszczy Białej i Kamienieckiej, 2021, s. 285, ISBN 978-83-60646-49-6 [dostęp 2023-09-28].
- ↑ Gimnazjum Koedukacyjne Towarzystwa Szkoły Średniej w Wyszkowie n. Bugiem – Miasto Wyszków [online], www.wyszkow.pl [dostęp 2023-09-28] (pol.).
- ↑ a b c d e Danuta Rytel „Mewa” z gniazdem w Raciborzu [online], www.nowiny.pl [dostęp 2023-09-28] (pol.).
- ↑ a b Redakcja, Odeszła na wieczną wartę – Danuta Rytel [online], Tygodnik Ostrołęcki, 9 maja 2011 [dostęp 2023-09-28] (pol.).