Dryas Zamchana polonice et latine. Pan Zamchanus latine
 Jedyny zachowany autograf łaciński utworu pochodzący z 1578 roku | |
| Autor | |
|---|---|
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania | |
Dryas Zamchana polonice et latine. Pan Zamchanus latine – dwa wiersze Jana Kochanowskiego wydane w 1578 we Lwowie.
W 1578 Stefan Batory był uroczyście podejmowany przez Jana Zamoyskiego w pałacyku myśliwskim w Zamchu koło Biłgoraja. Z tej okazji urządzono tam widowisko, w którym wystąpiły postaci mitologiczne – bożek Pan oraz Driady, nimfy leśne, które wygłosiły napisane przez Kochanowskiego powitalne utwory. Oba utwory napisane są w języku łacińskim, zaś Dryas Zamchana ma również polską wersję przetłumaczoną przez Kochanowskiego jako Dryas Zamechska.
Biblioteka Narodowa posiada w swoich zbiorach jedyny zachowany do dzisiaj autograf łaciński Dryas Zamchana, który jest zarazem jedynym zachowanym rękopisem Kochanowskiego napisanym w tym języku[1]. Zdigitalizowaną wersję rękopisu można zobaczyć w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona. Rękopis prawdopodobnie stanowił podstawę pierwodruku, na co wskazują poziome linie oznaczające podział tekstu na strony[2]. Następnie rękopis spoczął w archiwum Zamoyskich[2]. Ponownie odkrył go w 1874 Józef Przyborowski, bibliotekarz Biblioteki Ordynacji Zamojskiej[2]. W czasie II wojny światowej został w 1944 wywieziony z Warszawy do Goerbitsch, dzięki czemu uniknął zniszczenia[2]. Stamtąd Rosjanie przewieźli go do Moskwy, skąd powrócił do Polski w 1947 i trafił do zbiorów Biblioteki Narodowej[2]. Od 2024 prezentowany jest na wystawie stałej w Pałacu Rzeczypospolitej[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Najstarsze Ojczyste - Dodaj do ulubionych - pokaz specjalny zabytków piśmiennictwa polskiego - Aktualności - Biblioteka Narodowa [online], www.bn.org.pl [dostęp 2016-09-28].
- ↑ a b c d e f Pałac Rzeczypospolitej. Trzy razy otwierana. Najcenniejsze zbiory Biblioteki Narodowej w Pałacu Rzeczypospolitej. Tomasz Makowski (oprac.), Patryk Sapała (współprac.). Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2024, s. 9, 112.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Ziomek: Renesans. Wyd. XI – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 327, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13843-1.