Efekt braterskiej kolejności urodzeń

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Efekt braterskiej kolejności urodzeń (ang. fraternal birth order, fraternal birth order effect) – zjawisko zwiększonego prawdopodobieństwa wykształcenia się homoseksualnej orientacji u mężczyzn mających starszych braci. Każdy kolejny starszy brat zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia homoseksualnej orientacji seksualnej o około 33%[1]. Szacuje się, że udowodnione zależnością statystyczną zjawisko jest przyczyną około 15% homoseksualizmu wśród mężczyzn[2].

Pierwsze badania wykazujące podaną korelację przedstawiono w latach 40. XX wieku. W latach 90. XX wieku istnienie zależności zostało potwierdzone dla populacji Stanów Zjednoczonych[3], Kanady[1], Wielkiej Brytanii[4], Holandii[5] oraz Polinezji[6], zarówno na pacjentach leczonych psychiatrycznie, jak i wolontariuszach nie będących pacjentami[3]. Samą anglojęzyczną nazwę zaproponował Ray Blanchard w publikacji z 1997 roku[7]. Efekt był obserwowany wyłącznie dla mężczyzn, a wyniki badań wskazują, że analogiczna zależność dla kobiecego homoseksualizmu nie istnieje[8][9].

Opisywana przez wielu autorów publikacji naukowych zależność została potwierdzona dla homoseksualnych mężczyzn zorientowanych na dorosłego partnera[10], jak i dla mężczyzn, którzy odczuwają seksualny pociąg do chłopców[11][12][13], a także dla homoseksualnych transseksualistów[6][4][14][15].

Najbardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem efektu braterskiej kolejności urodzeń jest hipoteza matczynej odporności (postulująca występowanie u matki przeciwciał przeciw męskim antygenom płodu, jednakże wnioski płynące z tych badań są trudne do interpretacji[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b R. Blanchard, PM. Sheridan. Sibship size, sibling sex ratio, birth order, and parental age in homosexual and nonhomosexual gender dysphorics.. „J Nerv Ment Dis”. 180 (1), s. 40-7, Jan 1992. PMID: 1538206. 
  2. ↑ Carlos Y. Valenzuela, Sexual orientation, handedness, sex ratio and fetomaternal tolerance-rejection, „Biological Research”, 43 (3), 2010, s. 347–356, PMID: 21249307 [dostęp 2023-05-22].
  3. ↑ a b R. Blanchard. Fraternal birth order and the maternal immune hypothesis of male homosexuality.. „Horm Behav”. 40 (2), s. 105-14, Sep 2001. DOI: 10.1006/hbeh.2001.1681. PMID: 11534970. 
  4. ↑ a b R. Green. Birth order and ratio of brothers to sisters in transsexuals.. „Psychol Med”. 30 (4), s. 789-95, Jul 2000. PMID: 11037086. 
  5. ↑ R. Blanchard, KJ. Zucker, PT. Cohen-Kettenis, LJ. Gooren i inni. Birth order and sibling sex ratio in two samples of Dutch gender-dysphoric homosexual males.. „Arch Sex Behav”. 25 (5), s. 495-514, Oct 1996. PMID: 8899142. 
  6. ↑ a b KH. Poasa, R. Blanchard, KJ. Zucker. Birth order in transgendered males from Polynesia: a quantitative study of Samoan fa'afāfine.. „J Sex Marital Ther”. 30 (1), s. 13-23, 2004. DOI: 10.1080/00926230490247110. PMID: 14660290. 
  7. ↑ R. Blanchard. Birth order and sibling sex ratio in homosexual versus heterosexual males and females.. „Annu Rev Sex Res”. 8, s. 27-67, 1997. PMID: 10051890. 
  8. ↑ AF. Bogaert. Sibling sex ratio and sexual orientation in men and women: new tests in two national probability samples.. „Arch Sex Behav”. 34 (1), s. 111-6, Feb 2005. DOI: 10.1007/s10508-005-1005-9. PMID: 15772774. 
  9. ↑ R. Blanchard, RA. Lippa. Birth order, sibling sex ratio, handedness, and sexual orientation of male and female participants in a BBC internet research project.. „Arch Sex Behav”. 36 (2), s. 163-76, Apr 2007. DOI: 10.1007/s10508-006-9159-7. PMID: 17345165. 
  10. ↑ WH. James. The cause(s) of the fraternal birth order effect in male homosexuality.. „J Biosoc Sci”. 36 (1), s. 51-9, 61-2, Jan 2004. PMID: 14989531. 
  11. ↑ SI. MacCulloch, NS. Gray, HK. Phillips, J. Taylor i inni. Birth order in sex-offending and aggressive-offending men.. „Arch Sex Behav”. 33 (5), s. 467-74, Oct 2004. DOI: 10.1023/B:ASEB.0000037427.18474.1e. PMID: 15305117. 
  12. ↑ R. Blanchard, HE. Barbaree, AF. Bogaert, R. Dickey i inni. Fraternal birth order and sexual orientation in pedophiles.. „Arch Sex Behav”. 29 (5), s. 463-78, Oct 2000. PMID: 10983250. 
  13. ↑ AF. Bogaert, S. Bezeau, M. Kuban, R. Blanchard. Pedophilia, sexual orientation, and birth order.. „J Abnorm Psychol”. 106 (2), s. 331-5, May 1997. PMID: 9131853. 
  14. ↑ KJ. Zucker, R. Blanchard, TS. Kim, CU. Pae i inni. Birth order and sibling sex ratio in homosexual transsexual South Korean men: Effects of the male-preference stopping rule.. „Psychiatry Clin Neurosci”. 61 (5), s. 529-33, Oct 2007. DOI: 10.1111/j.1440-1819.2007.01703.x. PMID: 17875032. 
  15. ↑ AF. Bogaert. Gender role/identity and sibling sex ratio in homosexual men.. „J Sex Marital Ther”. 31 (3), s. 217-27, 2005. DOI: 10.1080/00926230590513438. PMID: 16020140. 
  16. ↑ Agnieszka Jaśkowiak i inni, Hipoteza matczynej odporności jako wyjaśnienie efektu starszych braci, „Psychoseksuologia”, s. 13-17, ISSN 2449-8130.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Efekt_braterskiej_kolejności_urodzeń&oldid=70432262”