Eustoma
 Eustoma wielkokwiatowa | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
eustoma | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Eustoma R. A. Salisbury Parad. Lond. ad t. 34. 1 Mai 1806[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
E. exaltatum (Linnaeus) G. Don[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
_(7969325456).jpg)
Eustoma[4] (Eustoma Nutt.) – rodzaj roślin należący do rodziny goryczkowatych (Gentianaceae). Obejmuje w zależności od ujęcia 2[5][6] lub 3 gatunki[7]. Występują na preriach, w widnych lasach, często w miejscach suchych, także na terenach przekształconych przez człowieka w Stanach Zjednoczonych i Meksyku oraz na Wyspach Karaibskich[8][9]. W wyniku hodowli uzyskano liczne odmiany eustomy wielkokwiatowej – od karłowych uprawianych w pojemnikach, po wysokie, pełnokwiatowe, różnobarwne, uprawiane jako ozdobne, zwłaszcza jako kwiaty cięte[8][9]. Hodowla i uprawa eustomy jest popularna zwłaszcza w Japonii i na Nowej Zelandii[9].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Rośliny jednoroczne lub dość krótkowieczne byliny osiągające do 0,7–0,8 m wysokości. Pędy prosto wzniesione i rozgałęzione[8][5], nagie, sino nabiegłe[9].
- Liście
- Naprzeciwległe, często obejmujące łodygę, pojedyncze, niepodzielone, jajowate do równowąsko-lancetowatych[8].
- Kwiaty
- Okazałe, długoszypułkowe, pojedyncze lub zebrane w szczytowy wierzchotkowaty kwiatostan. Kielich z 5 lub 6 działek zrośniętych u nasady, głęboko rozciętych, łatki długie, prosto wzniesione, wąskie i zwężające się. Płatki korony w pąku skręcone, u dołu zrośnięte, na końcach czasem nieregularnie ząbkowane. Barwy niebieskiej, czerwonej, purpurowej, różowej, żółtej lub białej. Pręcików jest 5 lub 6, ich główki są żółte. Zalążnia górna, jednokomorowa, z pojedynczą, cienką szyjką słupka rozwidloną na szczycie[8][5].
- Owoce
- Elipsoidalne, nagie torebki otwierające się dwiema klapkami. Nasiona drobne, kulistawe[5].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj z podplemienia Chironiinae, plemienia Chironieae z rodziny goryczkowatych (Gentianaceae)[10]. Blisko spokrewniony z rodzajem centuria Centaurium[9].
- Wykaz gatunków[6]
- Eustoma exaltatum (L.) Salisb.
- Eustoma russellianum (Hook.) G.Don – eustoma wielkokwiatowa
Wyróżniany czasem gatunek E. barkleyi[7] proponowany jest do uznania za formę E. exaltatum f. barkleyi (Shinners) B.L. Turner[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-11-11] (ang.).
- ↑ a b c Eustoma. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2016-11-11].
- ↑ Rośliny ogrodowe jednoroczne i cebulowe. Warszawa: Wiedza i Życie, 2004, s. 159. ISBN 83-7184-368-2.
- ↑ a b c d e Billie L. Turner. Taxonomic overview of Eustoma (Gentianaceae). „Phytologia”. 96, 1, s. 7-11, 2014.
- ↑ a b Eustoma Salisb.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-11-24].
- ↑ a b Eustoma. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-11-11].
- ↑ a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 210. ISBN 0-333-74890-5.
- ↑ a b c d e Lena Struwe: Eustoma. [w:] Gentian Research Network [on-line]. [dostęp 2016-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-03)].
- ↑ Genus: Eustoma Salisb.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. USDA.gov. [dostęp 2016-11-11].