Ficedula

	Ficedula
	Brisson, 1760
	; Przedstawiciel rodzaju – muchołówka srokata (F. westermanni)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	muchołówkowate
Podrodzina	kląskawki
Rodzaj	Ficedula
	Typ nomenklatoryczny
	Motacilla hypoleuca Pallas, 1764
Synonimy
	Muscicapula Blyth, 1843; Nitidula Blyth, 1861; Muscicapella Bianchi, 1907;
	Muscicapula Blyth, 1843; Nitidula Blyth, 1861; Muscicapella Bianchi, 1907;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ficedula – rodzaj ptaków z podrodziny kląskawek (Saxicolinae) w rodzinie muchołówkowatych (Muscicapidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i Afryce^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 9–14,5 cm; masa ciała 6–22,2 g^[7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Ficedula: łac. ficedula – mały, jedzący figi ptak, który przemieniał się zimą w kapturkę (Sylvia atricapilla)^[8].
Muscicapula: zdrobnienie nazwy rodzajów Muscicapa Brisson 1760, muchołówka^[9]. Gatunek typowy: Muscicapa sapphira Blyth, 1843.
Nitidula: łac. nitidulus – nieco elegancki, od nitidus – błyszczeć, od nitere – lśnić^[10]. Gatunek typowy: Nitidula campbelli Blyth, 1861 = Nemura hodgsoni F. Moore, 1854.
Muscicapella: nowołac. muscicapella – muchołóweczka, od zdrobnienia nazwy rodzaju Muscicapa Brisson 1760, muchołówka^[11]. Nowa nazwa dla Nitidula.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[12]:

Ficedula zanthopygia – muchołówka żółtorzytna
Ficedula narcissina – muchołówka złotobrewa
Ficedula elisae – muchołówka zielonawa
Ficedula hodgsoni – muchołówka aksamitna
Ficedula erithacus – muchołówka rdzawobrzucha
Ficedula mugimaki – muchołówka syberyjska
Ficedula strophiata – muchołówka tarczowa
Ficedula sapphira – muchołówka szafirowa
Ficedula superciliaris – muchołówka granatowa
Ficedula westermanni – muchołówka srokata
Ficedula tricolor – muchołówka trójbarwna
Ficedula hyperythra – muchołówka białobrewa
Ficedula ruficauda – muchołówka rudosterna
Ficedula albicilla – muchołówka rdzawogardła – takson wyodrębniony ostatnio z F. parva^[13]^[14]
Ficedula parva – muchołówka mała
Ficedula subrubra – muchołówka kaszmirska
Ficedula semitorquata – muchołówka półobrożna
Ficedula hypoleuca – muchołówka żałobna
Ficedula albicollis – muchołówka białoszyja
Ficedula speculigera – muchołówka atlasowa – takson wyodrębniony ostatnio z F. hypoleuca^[15]^[16]^[17]
Ficedula rufigula – muchołówka białobrzucha
Ficedula buruensis – muchołówka ciemnogłowa
Ficedula harterti – muchołówka brązowa
Ficedula timorensis – muchołówka obrożna
Ficedula basilanica – muchołówka białopióra
Ficedula crypta – muchołówka płowa
Ficedula luzoniensis – muchołówka filipińska – takson wyodrębniony ostatnio z F. hyperythra^[18]
Ficedula bonthaina – muchołówka rdzawobrewa
Ficedula nigrorufa – muchołówka czarnogłowa
Ficedula riedeli – muchołówka tanimbarska – takson wyodrębniony ostatnio z F. platenae^[19]^[20]
Ficedula dumetoria – muchołówka białoskrzydła
Ficedula disposita – muchołówka luzońska
Ficedula platenae – muchołówka palawańska
Ficedula henrici – muchołówka diademowa

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Ficedula, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ M.J. Brisoon: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés: a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 3. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 369. (łac. • fr.).
↑ E. Blyth. Mr. Blyth's monthly Report for December Meeting, 1842, with Addenda subsequently appended. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 12 (2), s. 939, 1843. (ang.).
↑ E. Blyth. Notes on some Birds collected by Dr. Jerdon in Sikkim. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 29, s. 201, 1861. (ang.).
↑ V.L. Bianchi. Коллекція рыбъ, собранныхъ Н. А. Байковымъ въ Маньчжуріи, въ бассейне р. Мудань-цзяна. „Ежегодникъ Зооюгическаго Музея Імператоркоҋ Академіи Наукъ”. 12, s. 70, 1907. (ros.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Chats, Old World flycatchers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-02]. (ang.).
↑ B. Coates, G. Dutson, Ch. Filardi, P. Clement, P. Gregory & K. Moeliker: Family Monarchidae (Monarch-flycatchers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 11: Old World Flycatchers to Old World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2006, s. 129–131, 133, 135–138, 141–144, 162. ISBN 84-96553-06-X. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Ficedula [dostęp 2017-04-27] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Muscicapula [dostęp 2017-04-27] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Nitidula [dostęp 2017-04-27] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Muscicapella [dostęp 2017-04-27] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Saxicolinae Vigors, 1825 - kląskawki (wersja: 2019-10-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-02].
↑ P.C. Rasmussen & J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Cz. 2. Waszyngton i Barcelona: Smithsonian Inst. and Lynx Edicions, 2005. ISBN 84-87334-67-9. (ang.).
↑ L. Svensson, J.M. Collinson, A.G. Knox, D.T. Parkin & G. Sangster. Species limits in the Red-breasted Flycatcher. „British Birds”. 98 (10), s. 538–541, 2005. (ang.).
↑ G.-P. Sætre, T. Borge & T. Moum. A new bird species? The taxonomic status of ‘the Atlas Flycatcher’ assessed from DNA sequence analysis. „Ibis”. 143 (4), s. 494–497, 2001. DOI: 10.1111/j.1474-919X.2001.tb04951.x. (ang.).
↑ G.-P. Sætre, T. Borge, J. Lindell, T. Moum, C.R. Primmer, B.C. Sheldon, J. Haavie, A. Johnsen & H. Ellegren. Speciation, introgressive hybridization and nonlinear rate of molecular evolution in flycatchers: Molecular evolution in flycatchers. „Molecular Ecology”. 10 (3), s. 737–749, 2001. DOI: 10.1046/j.1365-294x.2001.01208.x. (ang.).
↑ G.-P. Sætre, T. Borge, K. Lindroos, J. Haavie, B.C. Sheldoon, C.R. Primmer & A.-Ch. Syvänen. Sex chromosome evolution and speciation in Ficedula flycatchers. „Proceedings of the Royal of Society B”. 7 (270), s. 53–59, 2003. DOI: 10.1098/rspb.2002.2204. (ang.).
↑ R.G. Moyle, P.A. Hosner, A.W. Jones & D.C. Outlaw. Phylogeny and biogeography of Ficedula flycatchers (Aves: Muscicapidae): novel results from fresh source material. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 82, s. 87–94, 2015. DOI: 10.1016/j.ympev.2014.09.029. (ang.).
↑ D.C. Outlaw & G. Voelker. Systematics of Ficedula flycatchers (Muscicapidae): A molecular reassessment of a taxonomic enigma. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 41 (1), s. 118–126, 2006. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.05.004. (ang.).
↑ D.C. Outlaw & G. Voelker. Pliocene climatic change in insular Southeast Asia as an engine of diversification in Ficedula flycatchers. „Journal of Biogeography”. 35 (4), s. 739–752, 2008. DOI: 10.1111/j.1365-2699.2007.01821.x. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[itis-1] Ficedula, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Brisson-2] M.J. Brisoon: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés: a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 3. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 369. (łac. • fr.).

[Blyth-3] E. Blyth. Mr. Blyth's monthly Report for December Meeting, 1842, with Addenda subsequently appended. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 12 (2), s. 939, 1843. (ang.).

[Blythb-4] E. Blyth. Notes on some Birds collected by Dr. Jerdon in Sikkim. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 29, s. 201, 1861. (ang.).

[Bianchi-5] V.L. Bianchi. Коллекція рыбъ, собранныхъ Н. А. Байковымъ въ Маньчжуріи, въ бассейне р. Мудань-цзяна. „Ежегодникъ Зооюгическаго Музея Імператоркоҋ Академіи Наукъ”. 12, s. 70, 1907. (ros.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Chats, Old World flycatchers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-02]. (ang.).

[hbw11-7] B. Coates, G. Dutson, Ch. Filardi, P. Clement, P. Gregory & K. Moeliker: Family Monarchidae (Monarch-flycatchers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 11: Old World Flycatchers to Old World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2006, s. 129–131, 133, 135–138, 141–144, 162. ISBN 84-96553-06-X. (ang.).

[8] The Key to Scientific Names ↓, Ficedula [dostęp 2017-04-27] .

[9] The Key to Scientific Names ↓, Muscicapula [dostęp 2017-04-27] .

[10] The Key to Scientific Names ↓, Nitidula [dostęp 2017-04-27] .

[11] The Key to Scientific Names ↓, Muscicapella [dostęp 2017-04-27] .

[Mielczarek&Kuziemko-12] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Saxicolinae Vigors, 1825 - kląskawki (wersja: 2019-10-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-02].

[Rasmussen&Anderton-13] P.C. Rasmussen & J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Cz. 2. Waszyngton i Barcelona: Smithsonian Inst. and Lynx Edicions, 2005. ISBN 84-87334-67-9. (ang.).

[Svensson&inni-14] L. Svensson, J.M. Collinson, A.G. Knox, D.T. Parkin & G. Sangster. Species limits in the Red-breasted Flycatcher. „British Birds”. 98 (10), s. 538–541, 2005. (ang.).

[Sætre,Borge&Moum-15] G.-P. Sætre, T. Borge & T. Moum. A new bird species? The taxonomic status of ‘the Atlas Flycatcher’ assessed from DNA sequence analysis. „Ibis”. 143 (4), s. 494–497, 2001. DOI: 10.1111/j.1474-919X.2001.tb04951.x. (ang.).

[Sætre&innia-16] G.-P. Sætre, T. Borge, J. Lindell, T. Moum, C.R. Primmer, B.C. Sheldon, J. Haavie, A. Johnsen & H. Ellegren. Speciation, introgressive hybridization and nonlinear rate of molecular evolution in flycatchers: Molecular evolution in flycatchers. „Molecular Ecology”. 10 (3), s. 737–749, 2001. DOI: 10.1046/j.1365-294x.2001.01208.x. (ang.).

[Sætre&innib-17] G.-P. Sætre, T. Borge, K. Lindroos, J. Haavie, B.C. Sheldoon, C.R. Primmer & A.-Ch. Syvänen. Sex chromosome evolution and speciation in Ficedula flycatchers. „Proceedings of the Royal of Society B”. 7 (270), s. 53–59, 2003. DOI: 10.1098/rspb.2002.2204. (ang.).

[Moyle&inni-18] R.G. Moyle, P.A. Hosner, A.W. Jones & D.C. Outlaw. Phylogeny and biogeography of Ficedula flycatchers (Aves: Muscicapidae): novel results from fresh source material. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 82, s. 87–94, 2015. DOI: 10.1016/j.ympev.2014.09.029. (ang.).

[Outlaw&Voelkera-19] D.C. Outlaw & G. Voelker. Systematics of Ficedula flycatchers (Muscicapidae): A molecular reassessment of a taxonomic enigma. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 41 (1), s. 118–126, 2006. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.05.004. (ang.).

[Outlaw&Voelkerb-20] D.C. Outlaw & G. Voelker. Pliocene climatic change in insular Southeast Asia as an engine of diversification in Ficedula flycatchers. „Journal of Biogeography”. 35 (4), s. 739–752, 2008. DOI: 10.1111/j.1365-2699.2007.01821.x. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]