Przejdź do zawartości

Flectonotus pygmaeus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Flectonotus pygmaeus[1]
(Boettger, 1893)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy bezogonowe

Podrząd

Neobatrachia

Rodzina

Hemiphractidae

Rodzaj

Flectonotus

Gatunek

Flectonotus pygmaeus

Synonimy
  • Nototrema pygmaeum Boettger, 1893[2]
  • Gastrotheca pygmaeaNoble, 1931[2]
  • Nototheca pygmaeumBokermann, 1950[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Flectonotus pygmaeusgatunek południowoamerykańskiego płaza bezogonowego z rodziny Hemiphractidae. Występuje w Kolumbii i Wenezueli. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Zwierzę było tradycyjnie zaliczane do rodziny rzekotkowatych. Frost i współpracownicy (2006) przenieśli je wraz z całym rodzajem Flectonotus do odrębnej rodziny Amphignathodontidae[4][3]; Pyron i Wiens (2011) zsynonimizowali Amphignathodontidae z Hemiphractidae[5].

Barrio-Amorós (2004) stwierdził, że populacje z Kolumbii przynależą do nowego, nienazwanego jeszcze naukowo gatunku, ale późniejsze (2019) badania tego naukowca i jego zespołu wykazały, że populacje z gór Wenezueli i te z Andów są genetycznie nieodróżnialne[3].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Płaz występuje na północy kontynentu południowoamerykańskiego. Większa część jego zasięgu występowania znajduje się w Wenezueli (Kordyliera Nadbrzeżna i Cordillera de Mérida), spotyka się go też w północnej Kolumbii (północna Kordyliera Wschodnia)[3].

Flectonotus pygmaeus bytuje na wysokościach od poziomu morza do 1600 m n.p.m. Zasiedla suche lasy nizinne oraz wilgotne lasy podgórskie i górskie, w których licznie występują bromeliowate[3]. Podobnie jak jego krewni jest owadożerny[6].

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

Samica nosząca jaja na grzbiecie

Samce F. pygmaeus nawołują, przy czym u zwierząt tego gatunku wydają pojedynczą grupę odgłosów, co odróżnia go od pokrewnych Flectonotus goeldii i Flectonotus fitzgeraldi, u których występują dwie lub trzy takie grupy. Ostatni z wymienionych wydaje się bliżej spokrewniony z gatunkami brazylijskimi, choć też żyje w Wenezueli. Sądzi się, że F. pygmaeus stanowi grupę zewnętrzną względem czterech pozostałych przedstawicieli swego rodzaju[7].

F. pygmaeus należy do płazów, u których w oogenezie spotyka się komórki wielojądrzaste[8]. Jedna niedojrzała komórka jajowa może mieścić nawet 2000 mejotycznych jąder, powielających w różnym stopniu swe DNA rybosomalne. Gdy jajo osiągnie średnicę 0,5 mm, dzielą się one na dwie grupy. Kilkaset położonych zewnętrznie powiększa się, następnie ich liczba zaczyna się zmniejszać. Jądra wewnętrzne zanikają. Mierzący 1,2 mm oocyt dysponuje już tylko kilkoma dużymi jądrami. W końcu pozostaje z nich tylko jedno, prawdopodobnie to o największej zawartości rybosomalnego DNA[9]. Dojrzały oocyt ma już tylko jedno jądro[8]. Mierzy 4,4 mm średnicy[10].

Jaja noszone są na grzbiecie samicy[3] w kieszeni skórnej[8]. U wszystkich „żab workowatych” ujście kloaki samicy kieruje się ku górze, a podczas składania jaj unosi ona tylne kończyny. Jaja toczą się po jej grzbiecie, wpadając do kieszeni[6]. Kijanki wykluwają się po 24–25 dniach[10].

Rozwój larw następuje na bromeliowatych[3]. Kijanki te, o słabo zrogowaciałych aparatach gębowych[11] i dzwonowatych w kształcie skrzelach[7], nie pobierają pokarmu, korzystając z obfitych zapasów żółtka[11].

Status zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN Flectonotus pygmaeus od 2004 roku klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern)[3].

Płaz ten występuje pospolicie, a trend jego liczebności oceniany jest jako stabilny. F. pygmaeus może przetrwać degradację lasu, o ile zachowają się w nim bromeliowate. Wśród zagrożeń dla tego płaza IUCN wymienia: wylesianie, rozwój rolnictwa, wypas, osadnictwo ludzkie, zbiór bromeliowatych, pożary niszczące środowisko. Potencjalne zagrożenie może też stanowić chytridiomikoza – grzybicza choroba skóry[3].

Zwierzę zamieszkuje liczne tereny chronione, w tym Park Narodowy Sierra de La Culata i Park Narodowy Sierra Nevada w Wenezueli[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Flectonotus pygmaeus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Darrel R. Frost, Flectonotus pygmaeus (Boettger, 1893), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-06-02] (ang.).
  3. a b c d e f g h i j Flectonotus pygmaeus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Darrel R. Frost, Taran Grant, Julián Faivovich, Raoul H. Bain, Alexander Haas, Célio F. B. Haddad, Rafael O. De Sá, Alan Channing, Mark Wilkinson, Stephen C. Donnellan, Christopher J. Raxworthy, Jonathan A. Campbell, Boris L. Blotto, Paul Moler, Robert C. Drewes, Ronald A. Nussbaum, John D. Lynch, David M. Green i Ward C. Wheeler. The amphibian tree of life. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 297, s. 1–370, 2006. (ang.). 
  5. R. Alexander Pyron i John J. Wiens. A large-scale phylogeny of Amphibia including over 2800 species, and a revised classification of extant frogs, salamanders, and caecilians. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 61 (2), s. 543–583, 2011. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.06.012. (ang.). 
  6. a b Maurice Burton, Robert Burton: International Wildlife Encyclopedia. T. 11. Marshall Cavendish, s. 1573–1574. [dostęp 2010-08-22]. (ang.).
  7. a b Ulrich Sinsch, Norbert Juraske: Advertisement calls of hemiphractine marsupial frogs: III. Flectonotus spp.. W: M. Vences, J. Köhler, T. Ziegler, W. Böhme (red.): Herpetologia Bonnensis II. Proceedings of the 13th Congress of the Societas Europaea Herpetologica. 2006, s. 153–157. (ang.).
  8. a b c Eugenia M. del Pino, A.A. Humphries Jr. Multiple Nuclei During Early Oogenesis in Flectonotus pygmaeus and Other Marsupial Frogs. „Biological Biulletin”. 154, s. 198–212, 1978. (ang.). 
  9. HC Macgregor, EM del Pino. Ribosomal gene amplification in multinucleate oocytes of the egg brooding hylid frog Flectonotus pygmaeus. „Chromosoma”. 85 (4), s. 475–488, 1982. PMID: 6181943. (ang.). 
  10. a b William Edward Duellman, Linda Trueb: Biology of amphibians. JHU Press, 1994, s. 32. [dostęp 2010-08-22]. (ang.).
  11. a b William E. Duellman, Peter Gray. Development Biology and Systematics of the Egg-brooding Hylid Frogs, Genera Flectonotus and Fritziana. „Herpetologica”. 39 (4), s. 333–359, 1983-12. (ang.).