Geerat J. Vermeij
Geerat J. Vermeij (ur. 28 września 1946 w Sappemeer) − niderlandzko-amerykański paleontolog i malakolog[1][2].
Biografia[edytuj | edytuj kod]
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Holandii. W wieku trzech lat utracił wzrok. Rozwinął umiejętność obserwacji przy pomocy dotyku, co pozwoliło mu na karierę naukową mimo ślepoty[3][4].
W 1955 wraz z rodziną przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. W 1968 ukończył studia na Uniwersytecie Princeton, a w 1971 uzyskał doktorat z biologii na Uniwersytecie Yale[5]. Jego kariera zawodowa jest związana z Uniwersytetem Kalifornijskim w Davis, gdzie w 2023 otrzymał tytuł zasłużonego profesora emerytowanego (distinguished professor emeritus)[6][7].
Pełnione funkcje i otrzymane godności[edytuj | edytuj kod]
- Członek Kalifornijskiej Akademii Nauk (1992)[8]
- Medal im. Daniela Girauda Elliota (2000)[9]
- Członek Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk (2021)[10]
- Członek Narodowej Akademii Nauk (2022)[5]
Znaczenie w historii nauki[edytuj | edytuj kod]
Podsumowaniem zasadniczej tematyki badań naukowych Geerata Vermeija jest uzasadnienie przyznania mu w 2000 medalu im. Daniela Girauda Elliotta: „za odkrycie wysokiej rangi ogólnych prawideł ewolucji biologicznej na podstawie zapisu kopalnego” (for his extracting major generalizations about biological evolution from the fossil record)[9].
Zaproponował hipotezę eskalacji, którą można w sposób uproszczony streścić jako przyjęcie, że najistotniejszym czynnikiem doboru naturalnego są wrogie interakcje z innymi gatunkami, takie jak drapieżnictwo czy współzawodnictwo, a reakcje na tego rodzaju wrogie czynniki były źródłem długofalowych zmian morfologicznych i behawioralnych w całym fanerozoiku[11].
Sformułował tezę, iż ogólny kierunek ewolucji polega na wzroście mocy (ang. power), czyli energii pobieranej i wydatkowanej w jednostce czasu. Przykładami wzrostu mocy są coraz większe rozmiary organizmów, coraz wyższa produkcja pierwotna, coraz bardziej intensywna bioturbacja gleb i osadów oraz wiele innych procesów[12].
Eponimia[edytuj | edytuj kod]
Na jego cześć nazwano rodzaj ślimaków Vermeijius[13] oraz kilka gatunków mięczaków.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Spis publikacji Geerata Vermeija oraz taksonów przezeń opisanych i nazwanych na jego cześć (www.conchology.be)
- Publikacje Geerata Vermeija dostępne w Biodiversity Heritage Library (www.biodiversitylibrary.org)
- Wykład na temat ewolucji mocy (www.youtube.com)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Vermeij, Geerat J. 1946- (Gary Vermeij) | Encyclopedia.com [online], www.encyclopedia.com [dostęp 2024-02-29].
- ↑ Gerhard Cadée, Schelpen en Beschaving. De evolutionaire zienswijze van Geerat Vermeij, „Afzettingen”, 33 (3), 2012, s. 60–60, ISSN 0926-9347 [dostęp 2024-02-29] (ang.).
- ↑ Vermeij | NCBYS [online], blindscience.org [dostęp 2024-02-29].
- ↑ Sylwia Zwolińska-Graja, Bez barier w nauce [online], Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu.
- ↑ a b Geerat J. Vermeij [online], www.nasonline.org [dostęp 2024-02-29].
- ↑ Janice Fong, Geerat J. Vermeij | UC Davis Earth and Planetary Sciences [online], eps.ucdavis.edu, 1 maja 2018 [dostęp 2024-02-29] (ang.).
- ↑ UC Davis New Emeriti: Distinguished Lecture by Dr. Geerat Vermeij. [dostęp 2024-02-29].
- ↑ Janice Fong, Honors & Awards | UC Davis Earth and Planetary Sciences [online], eps.ucdavis.edu, 11 maja 2018 [dostęp 2024-02-29] (ang.).
- ↑ a b Daniel Giraud Elliot Medal - National Academy of Sciences [online], web.archive.org, 1 sierpnia 2012 [dostęp 2024-02-29] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-01].
- ↑ Geerat J. Vermeij [online], American Academy of Arts & Sciences, 29 lutego 2024 [dostęp 2024-02-29] (ang.).
- ↑ Geerat J. Vermeij, The Evolutionary Interaction Among Species: Selection, Escalation, and Coevolution, „Annual Review of Ecology and Systematics”, 25, 1994, s. 219–236, ISSN 0066-4162, JSTOR: 2097311.
- ↑ Geerat J. Vermeij, Power, competition, and the nature of history, „Paleobiology”, 45 (4), 2019, s. 517–530, DOI: 10.1017/pab.2019.34, ISSN 0094-8373 [dostęp 2024-02-29] (ang.).
- ↑ Yuri I. Kantor i inni, Pseudolatirus Bellardi, 1884 revisited, with the description of two new genera and five new species (Neogastropoda: Fasciolariidae), „European Journal of Taxonomy” (433), 2018, DOI: 10.5852/ejt.2018.433, ISSN 2118-9773 [dostęp 2024-02-29] (ang.).