Gien (mnich)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gien
Data urodzenia

XIII wiek

Data i miejsce śmierci

1314
Eihei-ji

Szkoła

sōtō

Linia przekazu
Dharmy zen

Dōgen

Nauczyciel

Dōgen, Koun Ejō

Zakon

zen

Gien (zm. 1314; 義演) – japoński mistrz zen szkoły sōtō, czwarty (trzeci) opat Eihei-ji.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Niewiele wiadomo o tym mistrzu zen. Gien rozpoczął praktykę w szkole Darumy. Zapewne w 1241 roku wraz z wieloma uczniami i prowadzącym ich spadkobiercą Kakuana Ekanem, dołączył do Dōgena.

W Eihei-ji służył jako służący Dōgena (jap. jisha) oraz jako monastyczny skryba (jap. shoki). Później asystował Kounowi Ejō w pracach redakcyjnych i kopiowaniu pism Dōgena.

Pod koniec lat 80. XIII wieku został obrany opatem klasztoru Eihei. Stało się to w wyniku konfliktu znanego jako "dysputa nad następstwem w trzecim pokoleniu" (jap. sandai sōron). Dotyczyło to Tettsū Gikaia, który napotkał po objęciu funkcji opata ostry sprzeciw spowodowany wprowadzeniem przez niego elementów rytuałów szkoły shingon do liturgii zen i zbytnim odejściem od prostoty i skromności, które były charakterystyczne dla stylu Dōgena. Co więcej, wymazano siedmioletni okres piastowania stanowiska opata przez Gikaia, dlatego Giun jest uważany za trzeciego.

Znane są tylko trzy daty związane z jego funkcją opata Eihei-ji. Opatem został tuż przed 1287 rokiem, bowiem zachował się list z tego roku napisany przez Hatano Tokimitsu, który tytułuje go opatem. W 1292 roku Gien wprowadził Keizana Jōkina w ceremonie ordynacyjne wskazań. Prowadzenie przez niego klasztoru musiało się zakończyć przed 1314 rokiem, bowiem w tym roku został zastąpiony przez Giuna[1].

Historycy okresu Edo uważali, że w 1297 roku ogień strawił część klasztoru, a wysiłki odbudowania zniszczonych budynków nie powiodły się, głównie z powodu patrona klasztoru Hatano, który wycofał swoje wsparcie. Wkrótce wielu mnichów opuściło klasztor, a w kilka lat później sam Gien opuścił klasztor i zamieszkał w pobliskiej pustelni[2]. Tymczasem współczesne badania wykazały, że okres piastowania stanowiska opata przez Giena wcale nie był okresem upadku klasztoru. Nie uległ on także pożarowi, a rodzina Hatano regularnie dotowała klasztor. Również Gien nie udał się do pustelni, gdyż Hatanowie czekali z dotacją do roku 1314, kiedy to Gien prawdopodobnie zmarł. Potem zaczęli inwestować w nowego opata. Wsparcie klasztoru trwało do 1437 roku, kiedy to rodzina Hatano została zmieciona przez siły Asakury Takakagi (1428-1481)[3].

Linia przekazu Dharmy zen[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Indiach Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Chinach Bodhidharmy.

Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w innym kraju.

  • 53/26/2. Sōkai
  • 53/26/2. Senne (Yōkō-an)
  • 54/27/3. Kyōgō (Yōkō-an)
  • 54/27/3. Gien (zm. 1314) (Eihei-ji)
  • 54/27/3. Jakuen (chin. Jiyuan) (1207-8.10.1299) (Hōkyō-ji)
  • 55/28/4. Giun (Hōkyō-ji, Eihei-ji)
  • 56/29/5. Donki (Hōkyō-ji, Eihei-ji)
  • 56/29/5. Ekyū (bd) pierwsza znana mniszka, która otrzymała przekaz Dharmy szkoły sōtō

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. William M. Bodiford. Sōtō Zen in Medieval Japan. Str. 62
  2. Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: History, Japan. Str. 136
  3. William M. Bodiford. Sōtō Zen in Medieval Japan. Str. 63

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Richard Bryan McDaniel: Zen Masters of Japan. The Second Step East. Rutland, Vermont: Tuttle Publishing, 2013, s. 317. ISBN 978-4-8053-1272-8.
  • Heinrich Dumoulin: Zen Buddhism: A History. Japan''. Nowy Jork: Macmillan Publishing Company, 1988, s. 509. ISBN 0-02-908250-1.
  • William M. Bodiford: Sōtō Zen in Medieval Japan. Honolulu: University of Hawaii Press, 1993, s. 343. ISBN 978-0-8248-3303-9.