Giorgi Cereteli

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Giorgi Cereteli
Ilustracja
Cereteli na gruzińskim znaczku pocztowym
Państwo działania

 ZSRR

Data i miejsce urodzenia

8 października?/21 października 1904
Tianeti, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

9 września 1973
Tbilisi, ZSRR

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: arabistyka
Alma Mater

Uniwersytet Tbiliski

Odznaczenia
Order Czerwonego Sztandaru Pracy

Giorgi Wasilis dze Cereteli (gruz. გიორგი ვასილის ძე წერეთელი, ros. Георгий Васильевич Церетели Gieorgij Wasiljewicz Cereteli; ur. 8 października?/21 października 1904 w Tianeti, zm. 9 września 1973 w Tbilisi) – radziecki językoznawca i historyk narodowości gruzińskiej, uznawany za jednego z twórców gruzińskiej szkoły wschodoznawstwa[1].

Urodził się w rodzinie lekarza. W 1927 roku ukończył studia na wydziale językoznawczym Uniwersytetu Tbiliskiego, a następnie w 1931 aspiranturę z arabistyki w Akademii Nauk ZSRR w Leningradzie. W tymże roku rozpoczął pracę naukową w Państwowym Instytucie Żywych Języków Orientalnych w Leningradzie, a dwa lata później przeniósł się na Tbiliski Uniwersytet Państwowy, gdzie w 1942 roku uzyskał tytuł profesora[2]. W 1936 roku został przewodniczącym wydziału języków Bliskiego Wschodu w nowo powstałym Instytucie Języka, Historii i Kultury Materialnej gruzińskiego oddziału Akademii Nauk ZSRR[1][3]. W 1945 został przewodniczącym katedry semitologii Tbiliskiego Uniwersytetu Państwowego[3]. W 1960 roku założył w Gruzińskiej Akademii Nauk Instytut Studiów Orientalnych, którym zarządzał przez 13 lat[2]. Po jego śmierci instytut ten został nazwany jego imieniem, a w 2010 roku przyłączony do Państwowego Uniwersytetu Ilii[4].

W 1944 roku został członkiem korespondentem Akademii Nauk Gruzińskiej SRR, dwa lata później – członkiem rzeczywistym tejże akademii oraz członkiem korespondentem Akademii Nauk ZSRR[3]. W 1967 roku został wiceprzewodniczącym Akademii Nauk Gruzińskiej SRR[5], którym był do 1970 roku, po czym został członkiem zarządu tej akademii[2]. 26 listopada 1968 został członkiem rzeczywistym Akademii Nauk ZSRR[6]. Od 1971 roku był członkiem redakcji czasopisma „Woprosy jazykoznanija”[3], współtworzył także Gruzińską Encyklopedię Radziecką oraz Słownik objaśniający języka gruzińskiego[3]. Był również przewodniczącym gruzińskiego oddziału Radzieckiego Towarzystwa Przyjaźni z Krajami Arabskimi od momentu jego powstania[1].

Cereteli zajmował się językoznawstwem i folklorem arabskim, dawnymi językami Bliskiego Wschodu, historią literatur bliskowschodnich i językiem oraz literaturą gruzińską[3][5] (badał m.in. tekst Rycerza w tygrysiej skórze)[5], a także pismem aramejskim. Odkrył i zbadał nieznane wcześniej środkowoazjatyckie dialekty języka arabskiego[7]. Zasiadał w Radzie Najwyższej Gruzińskiej SRR szóstej, siódmej i ósmej kadencji; podczas siódmej kadencji był członkiem prezydium Rady Najwyższej Gruzińskiej SRR[3].

Był honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego (od 1966)[8] oraz Royal Asiatic Society[3] (od 1964)[9]. Został odznaczony trzema orderami[5], m.in. Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy w 1964 roku[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Edward Szymański. Georgi W. Cereteli. „Przegląd Orientalistyczny”. 3 (99), s. 280-282, 1976. ISSN 0033-2283. (pol.). 
  2. ↑ a b c Alexander Mikaberidze: Historical Dictionary of Georgia. Lanham: Rowman & Littlefield, 2015, s. 658. ISBN 978-1-4422-4145-9. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g h Академик Г. В. Церетели. „Вопросы языкознания”. 1/1974, s. 149-150, 1974. (ros.). 
  4. ↑ Giorgi Tsereteli Institute of Oriental Studies. Państwowy Uniwersytet Ilii. [dostęp 2020-03-22]. (ang.).
  5. ↑ a b c d Церетели Георгий Васильевич. Кавказский узел, 2003-07-17. [dostęp 2020-03-05]. (ros.).
  6. ↑ Церетели Георгий Васильевич. Rosyjska Akademia Nauk. [dostęp 2020-03-06]. (ros.).
  7. ↑ ЦЕРЕТЕ́ЛИ Ге­ор­гий Ва­силь­е­вич. Wielka Encyklopedia Rosyjska. [dostęp 2021-12-16]. (ros.).
  8. ↑ Członkowie honorowi Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego. Polskie Towarzystwo Orientalistyczne. [dostęp 2020-03-09]. (pol.).
  9. ↑ Степан Гаврилович Корнеев: Советские ученые – почетные члены научных организаций зарубежных стран. Москва: Наука, 1990, s. 170. ISBN 978-5-02-017027-8. (ros.).
  10. ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР о награждении члена-корреспондента Академии наук СССР Церетели Г. В. орденом Трудового Красного Знамени. „Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик”. 50 (1241), s. 910, 1964-12-10. ISSN 0235-9936. (ros.). 

Literatura dodatkowa[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Giorgi_Cereteli&oldid=71938470”