Goruńsko
52°29′05″N 15°24′04″E/52,484722 15,401111| wieś | |
 Zabudowania we wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
284[2] |
| Strefa numeracyjna |
95 |
| Kod pocztowy |
66-350[3] |
| Tablice rejestracyjne |
FMI |
| SIMC |
0178519 |
Położenie na mapie gminy Bledzew  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu międzyrzeckiego  | |
| 52°29′05″N 15°24′04″E/52,484722 15,401111[1]
| |
Goruńsko (niem. Grunzig[4]) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, w gminie Bledzew.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Po raz pierwszy wymieniona w 1293 jako Grancze, 1307 Grunz, 1312 Grunciko, 1315 Grunsko, Gruciko, 1413 Gorunsko, 1418 Gorzwnsko, 1564/65 Gorenisko, 1944 Grunzig[5].
Prawdopodobnie pochodzi od nazwy osobowej Gorun z dodanym sufiksem -sko oznaczającym przynależność do czegoś[6].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIII wieku. W 1293 roku była wsią szlachecką należącą do Teodora syna Szymona, któremu nadał ją komes Voych de Lubolov kasztelan zbąszyński[5].
W latach 1312, 1315 wymieniona została w dokumentach przy opisie sąsiedniego Bledzewa oraz wsi Sokola Dąbrowa. Dokument ustalał granice między miejscowościami i odnotował oznaczenie ich kopcami wzniesionymi przez Wyczesława oraz Beniamina[5].
Z opisu wsi z 1565 roku wynika, że miejscowość została podzielona między braci Mikołaja i Abrahama Bukowieckich[5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Mauzoleum[edytuj | edytuj kod]
500 metrów na południowy zachód od wioski znajduje się popadający w ruinę monumentalny grobowiec dawnych właścicieli Grunzig – rodziny Büttner. Prowadzi do niego pięknie zakomponowana, posiadająca status pomnika przyrody aleja okazałych dębów. Nad kolumnami budowli wznosi się zmurszały tympanon, pod którym odczytać można napis Erbbegräbnis der Familie Büttner (Grób rodziny Büttner). W ażurowym wnętrzu mauzoleum, we wnęce na tylnej ścianie stoi rodzaj amfory. W wyłożonej niedużymi kafelkami podłodze znajduje się otwarta i pusta komora grobowa. W 2019 roku Urząd Gminy Bledzew wykonał prace porządkowe przy grobowcu[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35040
- ↑ Jednostki organizacyjne i pomocnicze: Sołectwa Gminy Bledzew, Warszawa: BIP Bledzew, 31 grudnia 2011.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 325 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Grunzig, GenWiki. [dostęp 2015-06-01]. (niem.).
- ↑ a b c d Chmielewski 1982 ↓.
- ↑ Rymut 1996 ↓, s. 212-213.
- ↑ Prace porządkowe przy grobowcu, mauzoleum rodziny Büttner w Goruńsku.. [dostęp 2021-08-14]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, t. 1, hasło "Goruńsko". Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1982. ISBN 83-04-00938-2.
- Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. III, E-I. Kraków: Polska Akademia Nauk, Instytut Języka polskiego, 1999, s. 249. ISBN 83-85579-34-6.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Goruńsko w "Słowniku historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu"
- Pałac w Goruńsku na starych pocztówkach (slajdy 7-8)
- Turystyczny opis Goruńska
- Siedziba gminy: Bledzew
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Osada leśna | |
| Osada leśna wsi | |
| Przysiółki wsi | |
| Nieoficjalne miejscowości |
