Grodno Azot
53°40′37″N 23°53′40″E/53,676944 23,894444.jpg) widok zakładu (lipiec 2016) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia |
1965 |
| Forma prawna |
spółka akcyjna |
Położenie na mapie Białorusi  | |
| 53°40′37″N 23°53′40″E/53,676944 23,894444
| |
| Strona internetowa | |
Grodno Azot (ros. Гродно Азот) – białoruskie przedsiębiorstwo przemysłowe specjalizujące się w produkcji nawozów azotowe.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Budowę fabryki rozpoczęto w październiku 1960 roku, zgodnie z założeniami miała ona produkować amoniak (167 tys. ton rocznie), kwas azotowy (240 tys. ton), mocznik (70 tys. ton) i azotan amonu (313 tys. ton). Pierwsze linie produkcyjne oddano do użytku w styczniu 1965 roku[1].
W kwietniu 1970 uruchomiono produkcję kaprolaktamu, w 1996 metanolu, a w 2007 estrów metylowych kwasów tłuszczowych[1].
W 2020 roku, podczas masowych protestów na Białorusi, media donosiły o zatrzymaniu 20 pracowników fabryki[2]. Zakład znalazł się potem na liście podmiotów objętych sankcjami ekonomicznymi[3].
Sankcje międzynarodowe[edytuj | edytuj kod]
Od 2006 roku Grodno Azot i jego oddział[4] Grodno Khimvolokno (z przerwami[5][6]) znajdują się na amerykańskiej liście sankcyjnej. Ostatnie włączenie miało miejsce w czerwcu 2021 roku[7]. 9 sierpnia 2021 roku dyrektor generalny Grodna Azot Igor Lyashenko został wpisany na listę sankcyjną USA[8].
Grodno Azot i Grodno Khimvolokno zostały objęte piątym pakietem sankcji Unii Europejskiej, który wszedł w życie 2 grudnia 2021 roku[4][9]. 20 grudnia tego samego roku do unijnych sankcji przystąpiła Szwajcaria[10], a 22 grudnia Albania, Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Macedonia Północna, Serbia i Czarnogóra[11].
W marcu 2022 roku Grodno Azot znalazło się pod sankcjami Japonii[12], a w październiku – pod sankcjami Ukrainy[13].
W 2023 roku w wyniku dziennikarskich dochodzeń przeprowadzonych przez Białoruskie Centrum Śledcze i Sienę zidentyfikowano kilka programów obchodzenia sankcji obejmujących spółki zarejestrowane w Kirgistanie, Uzbekistanie, Serbii i na Litwie[14][15].
21 lutego 2024 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu odrzucił powództwo Grodna Azot i jego spółki zależnej Khimvolokno, które domagały się zniesienia europejskich sankcji[16].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b History milestones. [w:] azot.by [on-line]. [dostęp 2023-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-25)]. (ang.).
- ↑ Belarus protests: Two opposition figures jailed. [w:] BBC News [on-line]. 2020-08-25. [dostęp 2023-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-08)]. (ang.).
- ↑ Belarus has found spies working for West in state factories, president says. [w:] Reuters [on-line]. 2021-09-23. [dostęp 2023-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ a b Кто попал в пятый пакет санкций ЕС: полный список
- ↑ США пом’якшили санкції проти білоруських компаній
- ↑ EU, U.S. temporarily ease some sanctions on Belarus
- ↑ Dėl tarptautinių sankcijų taikymo devynioms Baltarusijos įmonėms
- ↑ Treasury Holds the Belarusian Regime to Account on Anniversary of Fraudulent Election
- ↑ EUR-Lex - 32022D0307 - EN - EUR-Lex
- ↑ Швейцария расширила санкции против Беларуси
- ↑ Declaration by the High Representative on behalf of the European Union on the alignment of certain countries concerning restrictive measures in view of the situation in Belarus
- ↑ Japan introduces further sanctions on Russia and Belarus
- ↑ Украина ввела санкции против жены Лукашенко, силовиков, олигархов и предприятий
- ↑ БРЦ: «Гродно Азот» обходит санкции, экспортируя удобрения в ЕС через Узбекистан и фирмы-прокладки
- ↑ Литовский бизнесмен признался в контрабанде удобрений от «Гродно Азот»
- ↑ Case T-117/22: Judgment of the General Court of 21 February 2024 — Grodno Azot and Khimvolokno Plant v Council