Grzegorz z Sambora
Imię i nazwisko |
Grzegorz Czuj |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka | |
Ważne dzieła | |
|
Grzegorz z Sambora (Grzegorz Czuj, Vigilantius, Gregorius Ruthenus, Gregorius Roxolanus) (ur. ok. 1523 w Samborze, zm. 26 lutego 1573 w Krakowie) – łaciński poeta renesansowy[1].
W polskiej historiografii jest rozważany jako polski poeta renesansowy piszący w języku łacińskim, a w ukraińskiej jako ruski oraz ukraiński[2][3], w tym że on sam używał pseudonimy pisarskie Gregorius Ruthenus[4] i Gregorius Roxolanus[5].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z rodziny drobnomieszczańskiej. Był nauczycielem w Akademii Lubrańskiego w Poznaniu, następnie profesorem Akademii Krakowskiej i kanonikiem u św. Floriana w Krakowie. Nazywał się Czuj, od którego to określenia przybrał łaciński pseudonim Vigilantius (łac. vigilo – czuwam).
Tworzył głównie dzieła panegiryczne, eklogi, elegie, epigramaty. Planował transkrybować Biblię w metrum klasyczne, nie zrealizował jednak tego zamierzenia. W 1568 wydał poemat Censtochova, opisujący dzieje obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, zaś w 1570 Divi Stanislai Costuli Poloni vita (Życie św. Stanisława Kostki).
Dzieła[edytuj | edytuj kod]
- Alexis sive ecloga
- Amyntas sive ecloga (niezachowane)
- Censtochova
- Divi Stanislai Costuli Poloni vita
- Ecloga, qua Archiepiscopatum Leopoliensem … Paulo Tarloni gratulatur
- Elegiae et epigrammata quedam
- Panegyricum … de … Stanislai Herborti in capitaneatum samboriensem ingressu
-
Theoresis secunda sev Parentes 1569
-
Theoresis tertia 1561
-
Cracoiensis collegae maioris Elegiae et epigrammata quaedam 1567
-
Carmina in gratiam Stanislai Barzy 1571
-
D. Stanislai Costvli Poloni vita per V. Gregorium Samboritanum scripta 1570
-
Censtochova 1568
-
Vigilantii Gregorii Samboritani in Academia Cracouiensi Collegae Minoris Polymnia 1564
-
Ecloga I in qua est Stanislao Slomovio 1566
-
Ecloga, qua archiepiscopam ! Leopoliensem Paulo Tarloni gratulatur 1561
-
Elegiae II 1552
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bronisław Nadolski: Grzegorz z Sambora (Czuj Vigilantius) (1523–1573). W: Polski Słownik Biograficzny. – Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź : Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1961. – T. IX/2. – Zeszyt 41, s. 85–86.
- Jerzy Ziomek: Renesans. Wyd. XI - 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 353–354, 509, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13843-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dzieła Grzegorza z Sambora w bibliotece Polona