Iwona Krugłowska

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Iwona Krugłowska
Iwa, Iwona
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 września 1908
Wilczonek, powiat siedlecki, województwo mazowieckie

Data i miejsce śmierci

15 lipca 1944
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Krajowa

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941)
Multimedia w Wikimedia Commons

Krugłowska Iwona z domu Rosen, ps. „Iwa”, „Iwona” (ur. 26 września 1908 w Wilczonku, powiat siedlecki[1], województwo mazowieckie, zm. 15 lipca 1944 w Warszawie) – polska żołnierz łączności SZP–ZWZ–AK, juzistka, pracownica Poczty Głównej w Warszawie, więźniarka Pawiaka[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Iwona Krugłowska urodziła się 26 września 1908 roku w Wilczonku w powiecie siedleckim[1].

Była córką Haliny Sawickiej primo voto Rosen, z domu Ratka (Rabka) i Ignacego Rosena[1]. Ukończyła kurs juzistek w Zegrzu[1]. Odbyła go od 15 października 1931 r. do 15 września 1932 r. z wynikiem dobrym[1][3]. Pracowała jako telegrafistka w Toruniu. Później była pracownicą Poczty Głównej w Warszawie[3][4].

Podczas II wojny światowej i okupacji niemieckiej brała udział w konspiracji niepodległościowej od listopada 1939[3][5].

Przydzielona do Biura Finansów i Kontroli Komendy Głównej SZP-ZWZ-AK[3][5].

Oficjalnie pracowała w „Barze pod Bokiem” przy ul. Daniłowiczowskiej 2, gdzie mieścił się także lokal konspiracyjny[3][5].

18 maja 1944 roku została aresztowana przez okupantów niemieckich w swoim mieszkaniu[2] przy ul. Piusa XI[6] z całą rodziną: matką Haliną Sawicką, ojczymem Lechem, siostrą przyrodnią Joanną Sawicką i sublokatorką Barbarą Józefiak. Była więziona na Pawiaku. Gestapo torturowało ją podczas śledztwa, duszono maską gazową. Niczego nie ujawniła[2].

Na egzekucję wyniesiono ją na noszach (ponieważ nie mogła poruszać się o własnych siłach) z oddziału kobiecego Pawiaka tzw. Serbii[7]. Rozstrzelana została w lipcu 1944 w ruinach getta warszawskiego. Odznaczono ją pośmiertnie Krzyżem Walecznych[2][8].

Jej siostrę Joannę wywieziono do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie zmarła. Matka Halina została zwolniona z Pawiaka w przeddzień powstania warszawskiego; zginęła pod gruzami zbombardowanego przez Niemców domu[9][6][10].

Była przyrodnią siostrą żołnierza AK i późniejszego architekta Olgierda Aleksandra Sawickiego[6].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Jej nazwisko zostało umieszczone na tablicy poświęconej juzistkom na Pomniku Barykady Września w Warszawie oraz na pomniku Czynu Bojowego Kobiecych Wojskowych Służb Łączności w Wyższej Szkole Wojsk i Łączności w Zegrzu[8].

W 2022 roku w 80. rocznicę utworzenia Armii Krajowej Poczta Polska wydała znaczek pocztowy upamiętniający Iwonę Krugłowską ps. „Iwa”. Znaczek zawiera artystycznie koloryzowane zdjęcie Iwony Krugłowskiej. Jego autorem jest Jarosław Ochendzan[11][12].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e Zakrzewska 2022 ↓, s. 85.
  2. ↑ a b c d Michalska i inni 1988 ↓, s. 218–219.
  3. ↑ a b c d e Michalska i inni 1988 ↓, s. 218.
  4. ↑ Zakrzewska 2022 ↓, s. 87–88.
  5. ↑ a b c Zakrzewska 2022 ↓, s. 89.
  6. ↑ a b c Olgierd Aleksander Sawicki. 1944.pl. [dostęp 2024-04-09].
  7. ↑ Zakrzewska 2022 ↓, s. 90.
  8. ↑ a b Zakrzewska 2022 ↓, s. 91.
  9. ↑ Michalska i inni 1988 ↓, s. 219.
  10. ↑ Zakrzewska 2022 ↓, s. 92.
  11. ↑ Zakrzewska 2022 ↓, s. 91–92.
  12. ↑ 80. rocznica utworzenia AK: znaczek upamiętniający Iwonę Krugłowską ps. „Iwa”. tvp.pl, 2022-02-18. [dostęp 2024-04-09].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Iwona_Krugłowska&oldid=73494808”