Jan Molitoris
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Odznaczenia | |
Jan Molitoris (ur. 4 czerwca 1927 w Kacwinie, zm. 18 października 2020 tamże) – działacz ludowy słowackiej mniejszości narodowej żyjącej na Spiszu, folklorysta, animator, publicysta, społecznik, działacz spółdzielczy, wieloletni przewodniczący Czechosłowackiego Stowarzyszenia Kulturalnego[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodzony 4 czerwca 1927 w Kacwinie. Pochodził z rodziny chłopskiej od wieków osiadłej w Kacwinie na Spiszu, o silnych słowackich tradycjach narodowych. W 1947 wyemigrował do Czechosłowacji. Po ślubie z Kataríną Kolek w 1954 wraca do rodzinnej miejscowości (1955) i aktywnie włączył się do działalności Towarzystwa Słowaków. Od 1957 r. sekretarz Zarządu Koła Towarzystwa Słowaków w Kacwinie. Od 1958 r. sekretarz Zarządu Oddziału Towarzystwa Słowaków na Spiszu[2]. Po Zjeździe Zjednoczeniowym Czeskich i Słowackich Towarzystw w Polsce (Kraków 6-7. 03. 1957), od 1958 r. – do 1960 r. członek Rady Gospodarczej Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Czechów i Słowaków w Polsce, z siedzibą władz w Warszawie. Po rozwiązaniu TSKCiS, od 21.12.1961 r., przewodniczący nowo powołanego Czechosłowackiego Stowarzyszenia Kulturalnego w Polsce, z siedzibą władz w Krakowie[3]. Funkcję tę pełnił nieprzerwanie do 1980 r., a następnie w latach 1984-89. VII Zjazd TSKCiS (przyznał mu tytuł honorowego przewodniczącego)[4]. Jan Molitoris zmarł 18 października 2020 w swojej rodzinnej miejscowości, w Kacwinie na Spiszu[5].
Działalność[edytuj | edytuj kod]
W swej działalności społecznej zabiegał o poszanowanie praw słowackiej mniejszości narodowej żyjącej na Spiszu i Orawie, wspierał czytelnictwo słowackie, organizował słowackie świetlice wiejskie, propagował i kolportował miesięcznik słowackiej mniejszości narodowej Život, w którym publikował artykuły dotyczące kultury, szkolnictwa i słowackiego ruchu folklorystycznego na Spiszu. W latach 1968 – 1984 prowadził słowacki zespół folklorystyczny w Kacwinie, udzielał się w Ochotniczej Straży Pożarnej w Kacwinie, Komitecie Budowy Szkoły w Kacwinie, Kółku Rolniczym oraz Banku Spółdzielczym w Łapszach Niżnych. Inicjator budowy Domu Kultury Słowackiej w Kacwinie.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Srebrny Krzyż Zasługi (1965)
- Odznaka „Czynu Społecznego” (1968)
- Odznaka „Za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej” (1970)
- Złoty Krzyż Zasługi (1974)
- Medal Za Zasługi” dla TSKCiS
- Odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1977)[6]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979)[7]
- Medal Czterdziestolecia Polski Ludowej (1984)
- Złoty Medal Czechosłowackiego Towarzystwa Międzynarodowego za Rozwój Przyjaźni i Współpracy z CSR (1987)
- Medal Macierzy Słowackiej (1988)
- Medalem Uznania Ministra Kultury Republiki Słowackiej (1990)
- Srebrnym Medalem Macierzy Słowackiej (2017).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Almanach Słowacy w Polsce nr XVIII, Kraków: Towarzystwo Słowaków w Polsce, 2017, s. 5-7, ISSN 1233-0205
- ↑ Almanach Słowacy w Polsce nr XIII, Kraków: Towarzystwo Słowaków w Polsce, 2017, s. 5-7, ISSN 1233-0205
- ↑ Život, nr I. 1962, Warszawa: Czechosłowackie Stowarzyszenie Kulturalne, s. 9. ISSN 0514-0188
- ↑ Ján Molitoris, Ako sme začínali, Život, nr 10, 1977 r., s. 2, ISSN 0514-0188.
- ↑ Zmarł Jan Molitoris – Towarzystwo Słowaków w Polsce [online], www.tsp.org.pl [dostęp 2020-12-30] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-25] .
- ↑ Legitymacja nr 549-77-10 wydana przez ministra kultury i sztuki Jana Mietkowskiego.
- ↑ Legitymacja nr 2253-79-6 wydana na podstawie Uchwały Rady Państwa przez przewodniczącego Henryka Jabłońskiego.
- Członkowie Ochotniczej Straży Pożarnej
- Ludzie związani z bankowością w Polsce
- Odznaczeni Medalem 40-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Polacy pochodzenia słowackiego
- Polscy folkloryści
- Polscy publicyści
- Urodzeni w 1927
- Zmarli w 2020