Jan Szmelter

Jan Szmelter

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	1920 Bydgoszcz
Data śmierci	20 października 1978
Profesor
Alma Mater	Politechnika Łódzka
Doktorat	1950 – nauki techniczne Politechnika Łódzka
Profesura	1954
Dziekan
Wydział	Włókienniczy PŁ
Okres spraw.	1952–1953, 1962–1964
Poprzednik	Józef Meissner
Następca	Atanazy Boryniec
Odznaczenia

Jan Szmelter (ur. 1920 w Bydgoszczy, zm. 20 października 1978) – polski naukowiec i pedagog w dziedzinie mechaniki technicznej i metod obliczeń numerycznych, profesor Politechniki Łódzkiej.

W 1946 roku po ukończeniu studiów na Wydziale Mechanicznym Politechniki Łódzkiej otrzymał dyplom magistra inżyniera. W roku 1950 uzyskał stopień doktora. W latach 1948–1966 pracował w Politechnice Łódzkiej; w latach 1948–1952 w Katedrze Wytrzymałości Materiałów na Wydziale Mechanicznym, a od 1953 roku kierował Katedrą Mechaniki Technicznej na Wydziale Włókienniczym. W 1954 roku uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w 1965 roku profesora zwyczajnego. W latach 1952–1953 oraz 1962–1964 był dziekanem Wydziału Włókienniczego PŁ.

Dziedziną jego działalności naukowej była mechanika teoretyczna i stosowana, a zwłaszcza metody numeryczne w mechanice i różnych problemach technicznych. Autor około 50 publikacji w czasopismach naukowych oraz 20 monografii i podręczników. Z monografii należy wyróżnić prace na temat programów metod elementów skończonych, metody elementów skończonych w statyce konstrukcji oraz metod komputerowych w mechanice. Był promotorem 21 prac doktorskich.

Był twórcą polskiej szkoły obliczeń za pomocą elektronicznych maszyn cyfrowych oraz twórcą i organizatorem ośrodka obliczeniowego w Katedrze Mechaniki Technicznej Politechniki Łódzkiej, pierwszego na terenie Łodzi i jednego z pierwszych w Polsce.

W latach 1966–1978 pracował w Wojskowej Akademii Technicznej, będąc kierownikiem Katedry Mechaniki Technicznej i Wytrzymałości Materiałów, gdzie kontynuował działalność w zakresie zastosowań metod numerycznych. Stworzył system komputerowy WAT–KM, przy użyciu którego przeprowadzono pionierskie obliczenia wytrzymałościowe wielu konstrukcji na potrzeby przemysłu, budownictwa, górnictwa i wojska stosując metody elementów skończonych.

Czynnie działał w Komitecie Mechaniki PAN, Komitecie Budowy Maszyn PAN oraz Polskim Towarzystwie Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej, którego był członkiem założycielem i przez cztery kadencje przewodniczącym Oddziału Łódzkiego.

Uhonorowany tytułem „Zasłużony Nauczyciel PRL”, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalami „Za zasługi dla obronności kraju”, a także Złotą Odznaką PTTK „Przyjaciel Młodzieży”. W 1964 w uznaniu zasług dla rozwoju miasta wyróżniony Honorową Odznaką Miasta Łodzi.

Bibliografia

• Ewa Chojnacka, Zbigniew Piotrowski, Ryszard Przybylski (red.): Profesorowie Politechniki Łódzkiej 1945–2005. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, 2006, s. 254.
• Stanisław Kocańda, Zbigniew Orłoś. Jan Szmelter – wspomnienie pośmiertne. „Mechanika teoretyczna i stosowana”. tom 17, zeszyt 2, s. 163-168, 1979. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. ISSN 0079-3701.