Janusz Arabski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Janusz Arabski
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1939
Siewierz

Data śmierci

15 września 2015

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1971

Habilitacja

1978

Profesura

1989

nauczyciel akademicki
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Janusz Arabski (ur. 24 czerwca 1939 w Siewierzu[1], zm. 15 września 2015[2]) – językoznawca, pracownik naukowy Uniwersytetu Śląskiego i Wyższej Szkoły Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach, członek Komitetu Językoznawstwa PAN.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Młodość[edytuj | edytuj kod]

Wychowywał się w leśniczówce w Siewierzu k. Będzina[1]. W mieście tym ukończył szkołę średnią[3]. Studiował filologię angielską na Uniwersytecie Warszawskim. Podczas studiów otrzymał w 1964 roku stypendium z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, którego owocem był dyplom Bachelor of Arts w zakresie filologii angielskiej. W 1965 roku uzyskał tytuł zawodowy magistra w rodzimej uczelni[1]. Po studiach został zatrudniony na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie współuczestniczył w tworzeniu kierunku anglistyka[4].

Kariera naukowa[edytuj | edytuj kod]

W 1971 roku Janusz Arabski otrzymał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa na podstawie dysertacji „Infinitival Constructions in English and Polish”[1]. W 1973, po utworzeniu anglistyki na Uniwersytecie Śląskim, przeniósł się z Poznania do Katowic, uzyskując etat w nowo powstałym ośrodku[5]. Objął tam stanowisko dyrektora Katedry Nauczania Języka Obcego[4]. W roku 1978 uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego na podstawie pracy „Errors as Indications of the Development of Interlanguage”[1]. 29 listopada 1989 roku podniesiony został do godności profesora nauk humanistycznych[6]. W latach 1981–1987 pełnił funkcję prodziekana ds. kształcenia, a od 1985 do 2008 roku był dyrektorem instytutu Filologii Obcych[7].

Głównym zainteresowaniem prof. J. Arabskiego były zagadnienia angielskiego językoznawstwa stosowanego. Zajmował się zarówno problematyką przyswajania języka ojczystego przez dzieci, jak i tematami związanymi z organizacją procesu uczenia się języka obcego przez młodzież i osoby dorosłe[5]. W swoich badaniach naukowych skupił się na psycholingwistyce, w której był polskim pionierem[8], glottodydaktyce[7][9], leksykografii, wymowie amerykańskiej, studiach kontrastywnych[10].

Wypromował 21 doktoratów, był recenzentem 20 dysertacji habilitacyjnych i 28 doktorskich[6].

Zorganizował Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Sosnowcu, gdzie w latach 1990–1998 zajmował stanowisko dyrektora. Zaangażowany był także jako konsultant naukowy w Nauczycielskich Kolegiach Języków Obcych w Jastrzębiu-Zdroju i w Częstochowie. Współtworzył Wyższą Szkołę Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach[7], w której w latach 1994–2005 piastował stanowisko prorektora. Zatrudniony był tam do końca życia[2]. Pracował również w Akademii Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie[6].

Prof. Janusz Arabski był uczestnikiem ponad 100 krajowych i międzynarodowych konferencji naukowych. Prowadził wykłady jako profesor wizytujący na uniwersytetach USA, Chile oraz europejskich. Zaproszono go do kilkudziesięciu uniwersytetów. Odczyty wygłaszał w Ammanie, Bagdadzie, Brisbane, Damaszku, Kuala Lumpur, Seulu, Sofii, Taipei, Tokyo, Toronto[8].

Członkostwo[edytuj | edytuj kod]

W latach 80. związany był z Polskim Towarzystwem Neofilologicznym[9]. Należał do Polskiej Akademii Nauk oraz Państwowej Komisji Akredytacyjnej[8]. Był członkiem Polskiej Akademii Nauk: Wydział I Nauk Społecznych, Wydział I Nauk Humanistycznych i Społecznych; Komitet Językoznawstwa[6]. Pełnił funkcję prezydenta Międzynarodowego Towarzystwa Psycholingwistyki Stosowanej (ISAPL)[6].

Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Językoznawcę uhonorowano Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[11], a następnie 26 listopada 2004 roku prof. Janusz Arabski otrzymał od Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski w uznaniu wybitnych zasług położonych dla rozwoju polskiej anglistyki[3].

Współpraca ze Służbą Bezpieczeństwa[edytuj | edytuj kod]

12 marca 2008 roku Janusz Arabski w oświadczeniu lustracyjnym przyznał się do współpracy z organami bezpieczeństwa państwa w latach 1969–1983. Sąd Apelacyjny w Katowicach na podstawie zebranej dokumentacji i zeznań świadków orzekł, iż kontakty Arabskiego z SB były świadomym zaangażowaniem w charakterze tajnego współpracownika o pseudonimie „Arski”[12].

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Praktyczny kurs wymowy angielskiej dla Polaków (2013)[13];
  • Aspects of Culture in Second Language Acquisition and Foreign Language Learning edited by Janusz Arabski, Adam Wojtaszek (2011)[14];
  • Individual learner differences in SLA edited by Janusz Arabski and Adam Wojtaszek (2011)[15];
  • The acquisition of L2 phonology edited by Janusz Arabski and Adam Wojtaszek (2011)[16];
  • Neurolinguistic and psycholinguistic perspectives on SLA edited by Janusz Arabski and Adam Wojtaszek (2010)[17];
  • Słownik angielskich frazemów akademickich (2009)[18];
  • On foreign language acquisition and effective learning (2007)[19];
  • Cross-linguistic influences in the second language lexicon edited by Janusz Arabski (2006)[20];
  • Pragmatics and language learning (2004)[21];
  • Time for words: studies in foreign language vocabulary acquisition: International Conference on Foreign Language Acquisition (2002)[22];
  • Insights into foreign language acquisition and teaching (2001)[23];
  • Research on foreign language acquisition (2001)[24];
  • Studies in foreign language acquisition and teaching (2000)[25];
  • PASE papers in language studies: proceedings of the seventh annual conference of the Polish Association for the Study of English, Szczyrk, May 1998 (1999)[26];
  • Czasowniki angielskie: słownik (1997)[27];
  • Foreign language acquisition studies (1996)[28];
  • Przyswajanie języka obcego i pamięć werbalna (1996)[29];
  • On Foreign Language Learning: selected papers (1989)[30];
  • Wymowa amerykańska (1987)[31];
  • O przyswajaniu języka drugiego (obcego) (1985)[32];
  • Spoken English: conversation units for second year university students (1982)[33];
  • Errors as indications of the development of interlanguage (1979)[34];
  • Spoken English: conversation units for first year university students (1976)[35];
  • Spoken English: instructor’s manual (1976)[36].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e Rafał Molencki, Wspomnienie o Profesorze Januszu Arabskim (1939–2015), „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, Z. LXXII, 2016, s. 5, ISSN 0032-3802.
  2. ↑ a b Janusz Arabski, Katowice, 17.09.2015 – kondolencje [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2022-04-20].
  3. ↑ a b – Spotkanie z Absolwentem Prof. zw. dr hab. Januszem Arabskim [online], www.lo.siewierz.pl [dostęp 2022-04-20].
  4. ↑ a b Wspomnienie o Profesorze Januszu Arabskim | Wydział Anglistyki UAM :: AMU Faculty of English [online], www.wa.amu.edu.pl [dostęp 2022-04-20].
  5. ↑ a b JUBILEUSZ PROFESORA JANUSZA ARABSKIEGO [online], Gazeta Uniwersytecka UŚ [dostęp 2022-04-20] (pol.).
  6. ↑ a b c d e Prof. dr hab. Janusz Arabski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-04-22].
  7. ↑ a b c Rafał Molencki, Wspomnienie o Profesorze Januszu Arabskim (1939–2015), „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, Z. LXXII, 2016, s. 6, ISSN 0032-3802.
  8. ↑ a b c Janusz Arabski [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2022-04-20] (pol.).
  9. ↑ a b Polskie Towarzystwo Neofilologiczne – Zmarł prof. zw. dr hab. Janusz Arabski [online], poltowneo.org [dostęp 2022-04-20].
  10. ↑ Janusz Arabski | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego [online], wydawnictwo.us.edu.pl [dostęp 2022-04-20].
  11. ↑ Janusz Arabski – anglista z UŚ, TW „Arski” z Krzyżem Komandorskim [online], Lustracja i weryfikacja naukowców PRL, 4 grudnia 2008 [dostęp 2022-04-20] (pol.).
  12. ↑ Instytut Pamięci Narodowej, Orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Katowicach utrzymujące w mocy orzeczenie Sądu Okręgowego w Katowicach w którym uznano, że Janusz Arabski był tajnym współpracownikiem SB [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2022-04-20] (pol.).
  13. ↑ Andrzej Porzuczek, Praktyczny kurs wymowy angielskiej dla Polaków, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2013, ISBN 978-83-226-2144-8, OCLC 848197466 [dostęp 2022-04-21].
  14. ↑ Janusz Arabski, Adam Wojtaszek, Aspects of culture in second language acquisition and foreign language learning, Berlin: Springer, 2011, ISBN 978-3-642-20201-8, OCLC 756196529 [dostęp 2022-04-21].
  15. ↑ Janusz Arabski, Adam Wojtaszek, Individual learner differences in SLA, Bristol: Multilingual Matters, 2011, ISBN 1-283-33339-2, OCLC 1162006696 [dostęp 2022-04-21].
  16. ↑ Janusz Arabski, Adam Wojtaszek, The acquisition of L2 phonology, Bristol: Multilingual Matters, 2011, ISBN 978-1-84769-376-1, OCLC 750192972 [dostęp 2022-04-21].
  17. ↑ Janusz Arabski, Adam Wojtaszek, Neurolinguistic and psycholinguistic perspectives on SLA, Bristol, UK: Multilingual Matters, 2010, ISBN 978-1-84769-242-9, OCLC 609423088 [dostęp 2022-04-21].
  18. ↑ Janusz Arabski, Słownik angielskich frazemów akademickich, Katowice: Uniwersytet Śląski, 2009, ISBN 978-83-60743-25-6, OCLC 750541375 [dostęp 2022-04-21].
  19. ↑ Janusz Arabski, On foreign language acquisition and effective learning, wyd. 1st impression, Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, 2007, ISBN 978-83-226-1684-0, OCLC 233831242 [dostęp 2022-04-21].
  20. ↑ Janusz Arabski, Cross-linguistic Influences in the Second Language Lexicon, Blue Ridge Summit, PA 2006, ISBN 978-1-85359-857-9, OCLC 1078915926 [dostęp 2022-04-21].
  21. ↑ Janusz Arabski, Pragmatics and language learning, Kraków: [Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”], 2004, ISBN 83-242-0259-5, OCLC 57422287 [dostęp 2022-04-21].
  22. ↑ Janusz Arabski, Time for words. Studies in foreign language vocabulary acquisition, Frankfurt am Main: Peter Lang, 2002, ISBN 3-631-39799-2, OCLC 50333955 [dostęp 2022-04-21].
  23. ↑ Janusz Arabski, Insights into foreign language acquisition and teaching, Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śls̨kiego, 2001, ISBN 83-226-1096-3, OCLC 51762296 [dostęp 2022-04-21].
  24. ↑ Janusz Arabski, Research on foreign language acquisition, Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, 2001, ISBN 83-226-1106-4, OCLC 52005484 [dostęp 2022-04-21].
  25. ↑ Janusz Arabski, Studies in foreign language acquisition and teaching, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2000, ISBN 83-226-0950-7, OCLC 46614790 [dostęp 2022-04-21].
  26. ↑ Janusz Arabski, PASE papers in language studies. Proceedings of the seventh annual conference of the Polish Association for the Study of English, Szczyrk, May 1998, Katowice: Para, 1999, ISBN 83-911647-1-3, OCLC 749689939 [dostęp 2022-04-21].
  27. ↑ Janusz Arabski, Słownik – czasowniki angielskie, Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śąskiego, 1997, ISBN 83-226-0733-4, OCLC 41123030 [dostęp 2022-04-21].
  28. ↑ Janusz Arabski, International Conference on Foreign and Second Language Acquisition, Foreign language acquisition studies, Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, 1996, ISBN 83-226-0684-2, OCLC 37732368 [dostęp 2022-04-21].
  29. ↑ Janusz Arabski, Przyswajanie je̜zyka obcego i pamie̜ć werbalna, Katowice: Śla̜sk, 1996, ISBN 83-7164-038-2, OCLC 249322767 [dostęp 2022-04-21].
  30. ↑ Janusz Arabski (red.), On foreign language learning. Selected papers, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1989, ISBN 83-04-02871-9, OCLC 22310321 [dostęp 2022-04-21].
  31. ↑ Janusz Arabski, Wymowa amerykańska, wyd. 1, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1987, ISBN 83-214-0494-4, OCLC 17206566 [dostęp 2022-04-21].
  32. ↑ Janusz Arabski, O przyswajaniu języka drugiego (obcego), Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1985, ISBN 83-02-02687-5, OCLC 69604887 [dostęp 2022-04-21].
  33. ↑ Janusz Arabski (red.), Spoken English. Conversation units for second year university students, Katowice: Uniwersytet Śląski, 1982.
  34. ↑ Janusz Arabski, Errors as indications of the development of interlanguage, Katowice: UŚ, 1979.
  35. ↑ Janusz Arabski (red.), Spoken English. Conversation units for first year university students, Katowice: Uniwersytet Śląski, 1976.
  36. ↑ Janusz Arabski (red.), Spoken English. Instructor’s manual, Katowice: Uniwersytet Śląski, 1976.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Janusz_Arabski&oldid=73548602”