Janusz Prądzyński

Janusz Witold Prądzyński

Jan Bałdyga

Janek, Janek Paschalski, Trzy, Dziewięć

Janusz Prądzyński (ze zbiorów NAC)
rotmistrz
Data i miejsce urodzenia	29 listopada 1911 Kalisz
Data i miejsce śmierci	31 marca 1963 Płock
Przebieg służby
Lata służby	1939–1945
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne Armia Krajowa Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość
Jednostki	3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich 101 Pułk Ułanów 24 Pułk Ułanów 10 Brygada Kawalerii Pancernej we Francji 10 Brygada Kawalerii Pancernej (PSZ) Ekspozytura „Lombard” Oddziału II sztabu KG AK
Stanowiska	dowódca plutonu karabinów maszynowych oficer pocztowy inspektor sieci wywiadowczych
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa powstanie warszawskie
Późniejsza praca	dziennikarz
Odznaczenia

Janusz Witold Prądzyński vel Jan Bałdyga, pseudonim „Janek”, „Janek Paschalski”, „Trzy”, „Dziewięć” (ur. 29 listopada 1911 w Kaliszu, zm. 31 marca 1963 w Płocku) – polski dziennikarz, rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, Polskie Siły Zbrojne i Armii Krajowej, cichociemny.

Życiorys

Był synem Jana, dra filozofii, i Jadwigi z domu Skórzewskiej. Po ukończeniu Państwowego Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu, w którym w 1930 złożył egzamin dojrzałości, pracował jako reporter w Centralnej Agencji Prasowej. W 1934 ukończył trzyletni kurs w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie. Następnie uczył się w Szkole Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Od 1936 roku pracował jako dziennikarz, początkowo w „Gazecie Handlowej”, a od 1938 roku w „Kurierze Polskim” jako sprawozdawca gospodarczy.

We wrześniu 1939 roku walczył w 3 pułku szwoleżerów, a następnie w 101 pułku ułanów, w którym dowodził plutonem karabinów maszynowych. 21 września dostał się do niewoli radzieckiej, udało mu się uciec 22 września i przedostać do Warszawy. Przekroczył granicę polsko-słowacką 29 listopada. Przebywał w areszcie na Słowacji, skąd znów udało mu się uciec. W styczniu 1940 dotarł do Francji, gdzie został przydzielony do 2 szwadronu cekaemów 24 pułku ułanów 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Od 1 maja służył jako oficer pocztowy w kwaterze dowódcy brygady. W czerwcu 1940 przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie ponownie służył w 10 BKP (w 2 szwadronie cekaemów 10 pułku strzelców konnych).

Zgłosił się do służby w okupowanej Polsce. Przeszedł kurs OKDAW (polska szkoła wywiadu pod kamuflażem Oficerskiego Kursu Doskonalącego Administracji Wojskowej). Po przeszkoleniu w wywiadzie został zaprzysiężony 29 grudnia 1942 w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 13 na 14 marca 1943 w ramach operacji „Tile” dowodzonej przez por. naw. Karola Gębika (zrzut na placówkę odbiorczą „Olcha” położoną 9 km na południowy wschód od Kielc). Dostał przydział do ekspozytury „Lombard” wydziału wywiadu ofensywnego „Stragan” Oddziału II (informacyjno-wywiadowczego) sztabu Komendy Głównej AK na stanowisko inspektora sieci wywiadowczych. Agenci jego sieci m.in. zdobyli projekty prototypów nowych czołgów Pantera i broni przeciwpancernej panzerfaust, zlokalizował położenie fabryk samolotów Focke-Wulfów, które zostały zniszczone przez lotnictwo alianckie.

W powstaniu warszawskim służył na stanowisku adiutanta dowódcy Batalionu „Golski”. Po kapitulacji powstania wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. Do stycznia 1945 pracował w Oddziale II KG AK.

Od 3 października 1945 pracował jaki dziennikarz w PAP, a od 1 maja 1955 był redaktorem w biuletynie „Wieś”. 31 marca 1958 przeszedł na rentę.

Był członkiem Stronnictwa Demokratycznego.

Zmarł 31 marca 1963 w Płocku. Pochowany na cmentarzu w Milanówku.

Życie prywatne

Nie założył rodziny.

Awanse

• podporucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1937 i 81. lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii
• porucznik – marzec 1943 roku
• rotmistrz – 21 września 1944 roku.

Odznaczenia

• Krzyż Walecznych – czterokrotnie, w tym 2 października 1944 roku.

Bibliografia

• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 370. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 258.
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica: Firma „Kasperowicz – Meble”, 1994, s. 110–111. ISBN 83-902499-0-1.

Linki zewnętrzne

• biogram na stronie elitadywersji.org - kompendium wiedzy o 316 Cichociemnych spadochroniarzach Armii Krajowej