Kamienica Gizińska w Warszawie (Rynek Starego Miasta 6)
nr rej. 491 z 1.07.1965[1] | |
Kamienica Gizów (po lewej) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | |
Położenie na mapie Warszawy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
52°14′59,71″N 21°00′46,22″E/52,249920 21,012840 |
Kamienica Gizińska[2], także Martensowa[3], Martensowska[2] lub Wachnicowska[3] – kamienica z pierwszej połowy XV wieku znajdująca się przy Rynku Starego Miasta 6 w Warszawie.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Pierwotnie była to dwuokienna kamienica w stylu gotyckim. W 1607 uległa spaleniu. Odbudowano ją w stylu barokowym w 1610. Do połowy XVII wieku była własnością patrycjuszowskiej rodziny Gizów. Kolejnymi jej właścicielami byli m.in. Marcin Martenson z Bremy, Wachnic, rajca Gieler (w połowie XVIII wieku), rajca J. M. Łukaszewicz (1784–1826)[4].
W latach 1784–1826 w budynku zlokalizowany był sklep, w którego skład wchodziła piwnica i szynk. Nad jego wejściem znajdował się napis Vinum laetificat cor et acuit ingenium czyli Wino rozwesela serce i zaostrza dowcip.
W kolejnych latach budynek był nadbudowany do pięciu kondygnacji. Dobudowano także latarnię. W 1928 r. kamienicę ozdobiono polichromią L. Ślendzińskiego. Spalona podczas powstania warszawskiego (przetrwał jedynie fragment portalu i część przyziemia). W latach 1952–1953 odbudowana według projektu T. Bursche i S. Kamińskiego[4].
W 1965 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków[1].
W kulturze masowej[edytuj | edytuj kod]
Front kamienicy wraz z napisem Vinum laetificat cor et acuit ingenium został uwieczniony w komedii Ja tu rządzę z 1939[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30 września 2022 roku. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 54. [dostęp 2023-01-03].
- ↑ a b Jerzy Łoziński, Andrzej Rottermund (red.): Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Część I – Stare Miasto. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczna i Filmowe, 1993, s. 260. ISBN 83-221-0628-9.
- ↑ a b Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 192.
- ↑ a b Encyklopedia Warszawy. PWN, 1975, s. 245-246.
- ↑ Zaduszki filmowe, czyli „Ja tu rządzę” (1939 r.). bestiariusz.wordpress.com, 13 listopada 2015. [dostęp 2018-05-06].