Kamienica Pod Fortuną w Warszawie
nr rej. 499 z 1.07.1965[1] | |
Fasada kamienicy | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | |
Typ budynku |
kamienica mieszczańska |
Kondygnacje |
4 |
Ukończenie budowy |
XV wiek |
Zniszczono |
1944 |
Odbudowano |
1953 |
Położenie na mapie Warszawy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
52°14′57,42″N 21°00′44,03″E/52,249283 21,012231 |
Kamienica pod Fortuną – kamienica na warszawskim Rynku Starego Miasta pod numerem 22.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kamienica powstała w XV wieku jako budynek jednotraktowy z piwnicą przykrytą stropem. W czasie gdy właścicielem była rodzina Susiigów, dostawiono trzeci trakt. W latach 1633−1635 została gruntownie przebudowana po pożarze. Przesklepiono wtedy piwnice, w których przechowywano dochody z podatków kwarcianych, oraz rozbudowano ją do czterech kondygnacji. Fasadę ozdobiono niezachowaną personifikacją Fortuny, od której wywodzi się nazwa kamienicy[2].
Po zniszczeniu w XVII wieku kamienicę odbudowano i otrzymała ona wtedy latarnię na dachu. W połowie XVIII wieku istniała tu szkoła malarstwa prowadzona przez znanych polskich malarzy: Szymona Czechowicza i Łukasza Smuglewicza (którzy w niej również mieszkali)[3].
Około połowy XIX wieku w kamienicy mieściła się kawiarnia, a w piwnicach składowane były wina Fukiera. Przed rokiem 1847 połączono czterokondygnacyjną oficynę boczną z domem tylnym. Przez kolejne lata wprowadzane były drobne modyfikacje fasady. W 1928 roku wykonano remont elewacji głównej. Polichromię wykonał na niej Felicjan Szczęsny Kowarski.
Po zniszczeniu w 1944 roku kamienicę odbudowano według projektu Wojciecha Kobylińskiego w 1953. Do dzisiaj fryz przedstawia personifikację bogini Fortuny oraz płody rolne.
W 1965 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków[1].
Właściciele[edytuj | edytuj kod]
- Konrad Witchewalt (1496–1498)
- Stanisław i Jan Susiig (1563-1581)
- Stanisław Ławski ze Strzegocina (od 1563)
- Paweł Szczawiński (od 1580)
- Paweł Krasiński (od 1616)
- Henryk Plumhoff (do 1633)
- Jakub Gianotti (od 1633)
- Skrzeczkowiczowie (od 1671)
- Szmelingowie (od 1701)
- Ambroży i Tomasz Czempińscy (1754–1821)
- Jan Zawisza (1822–1837)
- Jan Lindner (1837–1844)
- Cybulscy (1852–1861)
- Gustaw Meizner (od 1869)
- rodzina Gebauerów (1873–1942)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30 września 2022 roku. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 54. [dostęp 2023-01-03].
- ↑ Adrian Sobieszczański. Strona Barssa. „Stolica”, s. 43, listopad-grudzień 2023.
- ↑ Franciszek Galiński: Gawędy o Warszawie. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska“, 1939, s. 36.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Maria Marta Słomińska: Warszawa i okolice: przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo KRAM, 2003. ISBN 83-89-39406-5.
- Lucyna Bialik, Małgorzata Glinka: Warszawa: przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Copernicus, 2008. ISBN 978-83-7539-052-0.