Karczma Katowicka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Karczma (Arrende, po prawej stronie) na litografii Ernsta Wilhelma Knippla

Karczma Katowicka (niem. Arrende in Kattowitz) − karczma, kamienny budynek[1], który był zlokalizowany na terenach dzisiejszego Śródmieścia Katowic, w rejonie dzisiejszego Rynku. Jeden z najbardziej charakterystycznych obiektów wiejskiej zabudowy dawnej wsi Katowice[2]. Karczma uległa zawaleniu w 1864 roku.

Karczma powstała przed rokiem 1816[3]. Była zlokalizowana w pobliżu Kuźnicy Boguckiej i hutniczego stawu, nad rzeką Roździanką (obecnie Rawa), na terenie dominialnym, przy skrzyżowaniu głównych dróg północ-południe i wschód-zachód[3]. Współcześnie (2020) znajduje się tu Dom Handlowy „Skarbek”[4]. Dzierżawcą karczmy (arendarzem) był katowicki Żyd[5] Fröhlich[4][6] (jego rodzina sprowadziła się do Katowic około 1810[4]). Obiekt był wielofunkcyjny. Mieściła się w nim gospoda i browar, obok stajnia dla koni i obejście[3]. Budynek górował nad wiejską katowicką zabudową. Nieznany autor w piśmie z 1832 wspomniał[3]:

[...] karczmę górującą nad słomą krytymi domkami wiejskimi – podwójnym szczytem i wysokim dachem.

W połowie XIX wieku karczma została przedstawiona na litografii Ernsta Wilhelma Knippla[3]. Po przeciwnej stronie Rynku wybudowano w 1848 Hotel Welta[4]. Karczma zawaliła się w 1864 – na rok przed przyznaniem Katowicom praw miejskich[2]. Na jej miejscu wzniesiono sklep kolonialny Borinskiego, a w 1975 oddano do użytku Dom Handlowy „Skarbek”[7].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. z, 150 lat Katowic. Miejsce, gdzie teraz stoi Skarbek [online], katowice.wyborcza.pl, 1 października 2015 [dostęp 2023-07-08].
  2. a b Jerzy Moskal: ...Bogucice, Załęże et nova villa Katowice – Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 29. ISBN 83-85831-35-5.
  3. a b c d e Jerzy Moskal: ...Bogucice, Załęże et nova villa Katowice – Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 24. ISBN 83-85831-35-5.
  4. a b c d Willa Chruszczowa i rynek, jaki mają tylko Katowice. www.katowice.gazeta.pl. [dostęp 2011-06-20]. (pol.).
  5. Jerzy Moskal: ...Bogucice, Załęże et nova villa Katowice – Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 23. ISBN 83-85831-35-5.
  6. Waldemar Jama, Aleksandra Niesyto: Cmentarze Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1997, s. 22. ISBN 83-907154-5-7.
  7. Jerzy Moskal: ...Bogucice, Załęże et nova villa Katowice – Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 59. ISBN 83-85831-35-5.