Klasyfikacja herbicydów HRAC
Klasyfikacja herbicydów według mechanizmu działania w oparciu o klasyfikację HRAC (ang. Herbicyde Resistance Action Commitee)[1] (stan na 2007r)[2]
Lista jest aktualizowana przez międzynarodową organizację Herbicide Resistance Action Committee (HRAC) skupiającą jednostki badawcze oraz firmy produkujące herbicydy. Głównym celem jest lepsze poznanie, zrozumienie i przeciwdziałanie uodpornianiu się chwastów na herbicydy.
Wstępne pogrupowanie herbicydów według mechanizmu działania wg HRAC[1][edytuj | edytuj kod]
- inhibitory biosyntezy lipidów grupy: A, K3, N,
- inhibitory biosyntezy aminokwasów grupy: B, G, H,
- inhibitory fotosyntezy grupy: C1, C2, C3, D,
- inhibitory biosyntezy pigmentów grupy: E, F1, F2, F3,
- inhibitory funkcjonowania mikrotubuli i podziałów komórkowych grupy: K1, K2,
- inhibitory biosyntezy celulozy grupa: L,
- syntetyczne auksyny oraz inhibitory transportu auksyn grupy O, L.
A – inhibitory funkcjonowania karboksylazy acetylo-CoA (ACCazy)[edytuj | edytuj kod]
- pochodne kwasu arylofenoksy propionowego (grupa −fop) – chizalofop-P, dichlofop, fenoksaprop-P, fluazyfop-P, haloksyfop-R, propachizafop. Nie zaaprobowane w Polsce: kolodynafop, cyhalofop[2],
- cykloheksanodiony (grupa −dym) – cykloksydym, kletodym, tepraloksydym, tralkoksydym. Nie zaaprobowane w Polsce: alloksydym, butroksydym, profoksydym, setoksydym[2],
- herbicydy nie sklasyfikowane (grupa −den) – pinoksaden[2]
B – inhibicja funkcjonowania syntezy acetolaktanowej (ALS)[edytuj | edytuj kod]
- pochodne sulfonylomocznika – amidosulfuron, chlorosulfuron, flupirsulfuron, foramsulfuron, jodosulfuron, mezosulfuron, nikosulfuron, rimsulfuron, sulfosulfuron, tifensulfuron, triasulfuron, tribenuron, triflusulfuron, tritosulfuron. Nie zaakceptowane w Polsce: azimsulfuron, bensulfuron, chlorimuron, cinosulfuron, cyklosulfamuron, etametsulfuron, etoksysulfuron, lazasulfuron, halosulfuron, imazosulfuron, metsulfuron, oksasulfuron, primisulfuron, prosulfuron, pyrazosulfuron, sulfometuron, trifloksysulfuron[2].
- imidazdoliny – imazamoks. Nie zaaprobowane w Polsce: imazapik, imazametabenz, imazakwin, imazapyr, imazetapyr[2].
- triazolopirymidyny – florasulam, metosulam. Nie zaaprobowane w Polsce: kloransulam, diklosulam, flumetsulam[2].
- pyrimidynylo(tio)benzoaty – Nie zaaprobowane w Polsce: bispyribak, pyribenzoksim, pyriftalid, pyritiobak, pyriminobak[2].
- sulfonyloaminokarbonylotriazolinony – propoksykarbazon. Nie zaaprobowane w Polsce: flukarbazon[2].
C1 – inhibicja fotosyntezy na poziomie fotosystemu II[edytuj | edytuj kod]
- trizayny – prometryna, terbutyloazyna. Nie zaaprobowane w Polsce: ametryna, atrazyna, cyjanazyna, desmetryna, dimetametryna, prometom, propazin, simetryn, symazyna, terbumeton, terbutryna, trietazyna[2].
- triazynony – metamitron, metrybuzyna. Nie zaaprobowane w Polsce: heksazinon[2].
- triazolinony – Nie zaaprobowane w Polsce: amikarbazon[2].
- uracyle – lenacyl. Nie zaaprobowane w Polsce: bromacyl, terbacyl[2].
- pyridazinony – chlorydazon=pirazon[2].
- fenylokarbaminiany – desmedifam, fenmedifam[2].
C2 – inhibicja fotosyntezy na poziomie fotosystemu II[edytuj | edytuj kod]
- pochodne mocznika – chlorotoluron, izoproturon, linuron. Nie zaaprobowane w Polsce: chlorobromuron, chloroksuron, dimefuron, diuron, etidimuron, fenuron, fluometuron (patrz F3), izouron, metabenzotiazuron, metobromuron, metoksuron, monolinuron, neburon, siduron, tebutiuron[2].
- pochodne amidów – Nie zaaprobowane w Polsce: propanil, pentanochlor[2].
C3 – inhibicja fotosyntezy na poziomie fotosystemu II[edytuj | edytuj kod]
- nitryle – bromoksynil. Nie zaaprobowane w Polsce: bromofenoksim, joksynil[2],
- benzotiadiazinony – bentazon[2].
- fenylopirydazyny – Nie zaaprobowane w Polsce: pryridat, pyridafol[2].
D – zakłócenie funkcjonowania fotosystemu I[edytuj | edytuj kod]
E – inhibicja oksydazy protoporfyrinogenowej (PPO)[edytuj | edytuj kod]
- dwufenyloetery – bifenoks, oksyfluorfen. Nie zaaprobowane w Polsce: acifluorfen, chlometoksyfen, fuoroglikofen, fomesafen, halosafen, laktofen[2].
- fenylopyrazole – Nie zaaprobowane w Polsce: fluazolat, pyraflufen[2].
- n-fenyloftalimidy – cynidon etylowy. Nie zaaprobowane w Polsce: flumioksazin, flumiklorak-pentyl[2].
- tiazolinony, tiadiazole, pyrimidinodiony, oksazolidinony i inne – karfentazon etylu. Nie zaaprobowane w Polsce: sulfentrazon, flutiacet-metyl, tidiazimin, pentoksazon, profurazol, pyrazogyl[2].
F1 – inhibicja biosyntezy karotenoidów na poziomie funkcjonowania desaturazy fytonowej (PDS)[edytuj | edytuj kod]
- pyridazinony – Nie zaaprobowane w Polsce: norflurazon[2].
- pirydynokarboksamidy – diflufenikan. Nie zaaprobowane w Polsce: pikolinafen[2].
- inne – flurochloridon, flurtamon. Nie zaaprobowane w Polsce: beflubutamid, fluridon[2].
F2 – inhibicja biosyntezy karotenoidów na poziomie 4-hydroksyfenylo-pyruwato-dioksygenazy (4-HPPD)[edytuj | edytuj kod]
- trójketony – mezotrion. Nie zaaprobowane w Polsce: sulkotrion[2].
- izoksazole – izoksaflutol. Nie zaaprobowane w Polsce: izoksachlortol[2].
- pirazole – Nie zaaprobowane w Polsce: benzofenap, pyrazolynat, pyrazoksyfen[2].
- inne – Nie zaaprobowane w Polsce: benzobicyklon[2].
F3 – inhibicja biosyntezy karotenoidów (nieznane miejsce działania)[edytuj | edytuj kod]
- triazole – Nie zaaprobowane w Polsce: amitrol[2]
- izoksazolidinony – chlamazon[2]
- pochodne mocznika – Nie zaaprobowane w Polsce: flumeturon (patrz C2)[2].
- dwufenyloetery – Nie zaaprobowane w Polsce: aklonifen[2].
G – inhibicja syntezy kwasu 5-endopirogrono-3-fosfoszikimowego (EPSP)[edytuj | edytuj kod]
H – inhibicja syntezy glutaminowej[edytuj | edytuj kod]
- pochodne kwasu fosfoniowego (fosfoniany) – glufosynat amonu. Nie zaaprobowane w Polsce: bialapos=bilanafos[2].
I – inhibicja syntazy dihydropteroatowej (DHP)[edytuj | edytuj kod]
K1 – inhibicja tworzenia mikrotubuli[edytuj | edytuj kod]
- dwunitroaniliny – pendimetalina, trifluralina. Nie zaaprobowane w Polsce: benefin=benfluralin, butralin, dinitramin, etalfluralin, oryzalin[2].
- fosforoamidaty – Nie zaaprobowane w Polsce: amiprofos metylu, butamifos[2].
- pyridyny – Nie zaaprobowane w Polsce: ditiopyr, tiazopyr[2].
- benzamidy – propyzamid. Nie zaaprobowane w Polsce: tebutam[2].
- pochodne kwasu benzoesowego – Nie zaaprobowane w Polsce: DCPA = chloral dimetyl[2].
K2 – inhibicja mitozy/orientacji mikrotubuli[edytuj | edytuj kod]
- karbaminiany – chloroprofam. Nie zaaprobowane w Polsce: profam, karbetamid[2].
K3 – inhibicja biosyntezy kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach (VLCFA)[edytuj | edytuj kod]
- chloroacetamidy (chloroacetanilidy) – acetochlor, dimetachlor, metazachlor, metolachlor-S, propachlor, propizachlor. Nie zaaprobowane w Polsce: alachlor, butachlor, dimetanamid, pethoksamid, pretilachlor, tenylchlor[2].
- acetamidy – napropamid. Nie zaaprobowane w Polsce: difenamid, naproanilid[2]
- oksyacetamidy – flufenacet. Nie zaaprobowane w Polsce: mefenacet[2].
- tetrazoliny – Nie zaaprobowane w Polsce: fentrazamid[2].
- inne – Nie zaaprobowane w Polsce: anilofos, kafenstrol, piperofos[2].
L – inhibitory syntezy ściany komórkowej (celulozy)[edytuj | edytuj kod]
- nitryle – dichlobenyl. Nie zaaprobowane w Polsce: chlortiamid[2]
- benzamidy – Nie zaaprobowane w Polsce: isoksaben[2].
- triazolokarboksamidy – Nie zaaprobowane w Polsce: flupoksam[2].
- pochodne kwasu kwinolinokarboksylowego – Nie zaaprobowane w Polsce: kwinklorek – tylko u roślin jednoliściennych[2].
M – dezorganizacja błon komórkowych[edytuj | edytuj kod]
N – inhibicja syntezy lipidów (niewynikająca z inhibicji ACCazy – jak grupa A)[edytuj | edytuj kod]
- tiokarbaminiany – trialat. Nie zaaprobowane w Polsce: cykloat, dimepiperat, EPTC, esprokarb, molinat, orbenkarb, pebulat, prosulfocarb, tiobencarb, tiokarbaz, wernolat[2].
- fosforoditiony – Nie zaaprobowane w Polsce: bensulid[2].
- pochodne benzofuranu – etofumesat. Nie zaaprobowane w Polsce: benfuresat[2].
- kwasy chlorowęglowe – Nie zaaprobowane w Polsce: TCA, dalapon, flupropanat[2].
O – działanie podobne do auksyny roślinnej – kwasu indolilooctowego (IAA)[edytuj | edytuj kod]
- kwasy fenoksykarboksylowe – 2,4-D, dichlorprop-P, MCPA, MCPB, mekoprop, mekoprop-P. Nie zaaprobowane w Polsce: 2,4-DB, dichlorprop, klomeprop[2].
- pochodne kwasu benzoesowego – dikamba. Nie zaaprobowane w Polsce: chloramben, TBA[2].
- pochodne kwasu pyridinokarboksylowego – chlopyralid, fluroksypyr, pikloram, trichlopyr[2].
- pochodne kwasu kwinolinokarboksylowego – Nie zaaprobowane w Polsce: kwinklorak (patrz grupa L)[2].
- inne – Nie zaaprobowane w Polsce: benazolina[2].
P – inhibicja transportu auksyn[edytuj | edytuj kod]
- ftalamidy – Nie zaaprobowane w Polsce: naptalam[2].
- semikarbazony – Nie zaaprobowane w Polsce: diflufenzopyr[2].
Z – nieznany mechanizm działania[edytuj | edytuj kod]
- pochodne kwasu aryloaminopropionowego – Nie zaaprobowane w Polsce: flamprop-M-metyl, flamprop-M-izopropyl[2].
- pochodne pyrazolium – Nie zaaprobowane w Polsce: difenzokwat[2].
- organoarseniany – Nie zaaprobowane w Polsce: DSMA, MSMA[2].
- inne – Nie zaaprobowane w Polsce: bromobutid, (chloro)-flurenol, cinmetylin, dazomet, dymron, metyl-dymron, etobenzanid, fosamin, indanofan metam, kumyluron, kwas oleinowy, kwas pelargoniowy, pyributikarb[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b International Survey of Herbicide Resistant Weeds - weedscience.org [online], www.weedscience.org [dostęp 2018-03-14].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br Zenon. Woźnica, Herbologia : podstawy biologii, ekologii i zwalczania chwastów, stan na 2007 r., Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne., 2008, s. 140-144, ISBN 978-83-09-99007-9, OCLC 749862536.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- International Survey of Herbicide Resistant Weeds, International Survey of Herbicide Resistant Weeds.
- Classification of Herbicides According to Site of Action, Herbicide Resistance Action Committee (HRAC).
- Compendium of Pesticide Common Names, Compendium of Pesticide Common Names.